Czy prezydent miasta może samodzielnie okreslić przeznaczenie środków zwróconych z budżetu państwa na zadania zlecone

Brak jest podstaw prawnych aby prezydent miasta sam decydował o sposobie przeznaczania środków uzyskanych z budżetu państwa, tytułem zwrotu poniesionych wydatków na zadania zlecone.

Publikacja: 06.11.2018 05:20

Czy prezydent miasta może samodzielnie okreslić przeznaczenie środków zwróconych z budżetu państwa na zadania zlecone

Foto: Adobe Stock

- Nasze miasto otrzymało z budżetu państwa – w formie dotacji – zwrot poniesionych już wydatków na zadania zlecone. Czy prezydent miasta może zgodnie z ustawą samorządową określić zarządzeniem zmiany w budżecie i samodzielnie określić przeznaczenie tych środków?

Nie.

Przypomnieć należy jakie spektrum zadań pozostaje w gestii organu wykonawczego w gminie. W tym zakresie ustawodawca w art. 30 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym postanowił m.in., że do zadań wójta należy w szczególności gospodarowanie mieniem komunalnym oraz wykonywanie budżetu. Z kolei, jak wynika z art. 60 ust. 1 tej ustawy, za prawidłową gospodarkę finansową gminy odpowiada wójt, zaś w ust. 2 pkt 4 tej ustawy postanowiono, że wójtowi przysługuje wyłączne prawo zgłaszania propozycji zmian w budżecie gminy.

Przepisy powyższe określają więc stosunkowo szeroko kompetencje organu wykonawczego, w kontekście prowadzenia gospodarki finansowej. Co jednak istotne, nie zawsze będzie możliwe aby z powołaniem się na ww. regulacje, organ wykonawczy dokonywał samodzielnie przesunięć w budżecie poprzez wydanie stosownych dyspozycji w drodze zarządzeń. Na uwagę zasługuje bowiem okoliczność, że kwestie związane ze sposobem postępowania ze zwrotami środków przekazanych z budżetu państwa (tytułem poniesionych przez miasto wydatków) zostały uregulowane w sposób odrębny.

Problematyka ta została określona w sposób specyficzny w ustawie z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Warto wspomnieć, że środki, o których mowa w zapytaniu, to zapewne dotacje z art. 49 tej ustawy. Tam postanowiono zaś, że jednostka samorządu terytorialnego wykonująca zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymuje z budżetu państwa dotacje celowe w wysokości zapewniającej realizację tych zadań (ust. 1). Dotacje celowe, o których mowa w ust. 1, są przekazywane przez wojewodów, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, na zasadach określonych w odrębnych przepisach (ust. 4). Dotacje celowe, o których mowa w ust. 1, powinny być przekazywane w sposób umożliwiający pełne i terminowe wykonanie zlecanych zadań (ust. 5).

Jednak najistotniejszą regulacją prawną - w kontekście podanego zapytania – jest przepis art. 50a wspomnianej ustawy. Tam postanowiono, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego decyduje o przeznaczeniu dotacji, otrzymanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów, stanowiących zwrot poniesionych wydatków na realizację zadań określonych w tych przepisach oraz dotacji z tytułu rekompensaty utraconych dochodów własnych. Należy więc uznać, że ten przepis będzie miarodajny do oceny sposobu postepowania prezydenta miasta. Istotne jest przy tym to, że ma on charakter lex specialis wobec wymienionych wyżej przepisów ustawy o samorządzie gminnym. Oznacza to tym samym, że prezydent miasta winien mieć na względzie przede wszystkim dyspozycję ww. art. 50a ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Powyższa koncepcja interpretacyjna ma uzasadnienie choćby w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku z 19 lipca 2018 r. (nr 3693/18), gdzie również wskazano, że organ wykonawczy nie był uprawniony do rozdysponowania w budżecie środków pochodzących z dotacji otrzymanej z budżetu państwa, stanowiącej zwrot poniesionych wydatków na zadanie zlecone.

Końcowo warto dodać, że nie jest prawnie dopuszczalne, aby organ domniemywał swoich kompetencji. Zasada to ma odzwierciedlenie m.in. w orzecznictwie sądowym (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2016 r., sygn. akt I OSK 503/15, z 16 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3631/13). Kompetencja musi bowiem wynikać z przepisów rangi ustawowej. W podanym przypadku, owa kompetencja została przypisana do organu stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, co wyklucza działanie w tym zakresie przedmiotowym przez organ wykonawczy. Wpisuje się to w art. 7 Konstytucji RP, z którego wynika, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

—Marcin Nagórek, radca prawny

podstawa prawna: Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 994 ze zm.)

podstawa prawna: Ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1530)

- Nasze miasto otrzymało z budżetu państwa – w formie dotacji – zwrot poniesionych już wydatków na zadania zlecone. Czy prezydent miasta może zgodnie z ustawą samorządową określić zarządzeniem zmiany w budżecie i samodzielnie określić przeznaczenie tych środków?

Nie.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona