Możliwość zawieszenia wykonywania umowy kredytowej to tzw. „ustawowe wakacje kredytowe", dostępne od lipca w ramach tarczy antykryzysowej 4.0. Umożliwia konsumentom zawieszenie spłaty kredytu na maksymalnie trzy miesiące bez naliczania odsetek i innych opłat.

Ile osób sięgnęło po wakacje kredytowe

Jednak może z niego skorzystać tylko ktoś, kto w wyniku pandemii straciła pracę lub inne główne źródło dochodu (wakacje kredytowe, wprowadzone pod koniec marca przez banki, nie były obarczone takim warunkiem).

- Zachęcam do korzystania z ustawowych wakacji kredytowych, które zostały przyjęte w trosce o gospodarstwa domowe szczególnie dotknięte ekonomicznymi skutkami pandemii. To znacząca ulga dla wielu rodzin w trudnych sytuacjach, która daje czas niezbędny do znalezienia nowych źródeł utrzymania. O to rozwiązanie jako Urząd walczyliśmy, w drugiej fali pandemii może się okazać pomocne dla tych konsumentów, którzy dotychczas z niego nie korzystali. To ważne narzędzie wsparcia dla Polaków, które w przeciwieństwie do tzw. bankowych wakacji kredytowych jest rozwiązaniem darmowym – mówi Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Jednak do tej pory ustawowe wakacje kredytowe były mało popularne. Na koniec września liczba i wartość kredytów obsługiwanych przez klientów indywidualnych, które zostały nimi objęte, wynosiły niespełna 3,07 tys. i 342 mln zł – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej. To mało w porównaniu z bankowymi wakacjami kredytowymi, które Polacy masowo zaciągali wiosną, na początku pandemii. Wakacje te systematycznie wygasają (obowiązywały na okres trzy-sześć miesięcy), a maksymalnie objęto nimi 927 tys. umów klientów indywidualnych o wartości aż 80 mld zł.

Jakie warunki ustawowych wakacji kredytowych

W ramach ustawowych wakacji można zawiesić wykonywanie umowy jednego kredytu konsumenckiego (w tym pożyczki), jednego hipotecznego i jednego kredytu w rozumieniu art. 69 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Rozwiązanie dotyczy umów zawartych przed 13 marca 2020 r., jeśli termin zakończenia okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty. Jeśli kredytobiorca ma kilka kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty hipoteczne waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, może skorzystać z wakacji kredytowych tylko wobec jednego z nich. Do konsumenta należy wybór czy zawieszenie będzie na jeden, dwa czy trzy miesiące.

W okresie ustawowych wakacji kredytowych instytucja finansowa nie może naliczać odsetek ani pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia powiązane z kredytem (dzięki temu konsument ma zapewnioną ciągłość ochrony ubezpieczeniowej).

Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe

Klienci mogą złożyć wniosek o ustawowe wakacje kredytowe do swojej instytucji finansowej (formularz można pobrać ze strony finanse.uokik.gov.pl). Jeżeli stracił po 13 marca 2020 r. pracę lub inne główne źródło dochodu, bank zawiesza wykonanie umowy od chwili otrzymania wniosku.

W ciągu 14 dni bank potwierdza, że otrzymał wniosek i zawiesił wykonanie umowy. Jeśli klient miał ubezpieczenie związane z kredytem, bank poinformuje go o wysokości składki, którą będziesz opłacał.

Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia.

Kiedy bank może odmówić wakacji kredytowych

Nawet, jeśli bank wcześniej udzielił klientowi zawieszenia spłaty kredytu na warunkach komercyjnych, ma on prawo zwrócić się o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych. W takiej sytuacji z chwilą otrzymania Twojego wniosku bank ma obowiązek udzielić ci ustawowych wakacji kredytowych, a trwające wakacje komercyjne - przerwać. Jedynym warunkiem jest utrata po 13 marca 2020 r. pracy lub innego głównego źródła dochodu i poinformowanie we wniosku o tym banku, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Jeśli klient złożył wniosek o ustawowe wakacje kredytowe i spełnia wymogi ich udzielenia – bank nie może mu odmówić. Nie może również zmieniać wniosku proponując płatne, komercyjne wakacje kredytowe zamiast bezpłatnych, ustawowych. Bank nie może także przed przyznaniem tzw. ustawowych wakacji kredytowych wymagać od klienta żadnych dodatkowych oświadczeń lub dokumentów, pod rygorem braku akceptacji wniosku. Takie działanie instytucji finansowej jest łamaniem prawa i naruszeniem interesów konsumentów – zaznacza UOKiK zachęcając konsumentów, którzy spotkali się z takimi problemami do informowania UOKiK poprzez adres mailowy.