Lotnisko zawsze było za małe

Historia rozbudowy największego portu lotniczego w Polsce.

Publikacja: 24.11.2019 21:00

W ciągu tych 85 lat zmieniły się i infrastruktura lotniska i samoloty, które z niego startują

W ciągu tych 85 lat zmieniły się i infrastruktura lotniska i samoloty, które z niego startują

Foto: NAC

1925.

Władze kupiły 460 hektarów w okolicy osady Okęcie pod budowę Centralnego Portu Lotniczego.

1926.

Rozpoczęcie budowy. Pieniądze (10 mln złotych) dały władze miasta i Liga Ochrony Powietrznej Państwa. Projektowanie i zabudowę portu wziął na siebie Departament Lotnictwa Cywilnego w Ministerstwie Komunikacji. Projekt wykonał Edward Seidenbeutel, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

1933.

Zakończenie budowy. Na terenie portu była betonowa płyta postojowa dla samolotów, trzy hangary, warsztaty, garaże, kotłownia, budynek dworca lotniczego (na parterze biura obsługi pasażerów i ruchu lotniczego, kasy, poczekalnia, pomieszczenia zarządu, ambulatorium, poczta, posterunek policji, urząd celny i radiostacja. Na piętrze: restauracja i taras widokowy.

1934.

29 kwietnia uroczyste otwarcie lotniska przez prezydenta Ignacego Mościckiego. Przenosiny lotów z Pola Mokotowskiego. W pierwszym roku operacyjnym lotnisko obsłużyło 10,75 tys. pasażerów.

1937.

Port zostaje wyposażony w radiolatarnię typu Lorentz. Ustawa o prawie lotniczym przewidywała jej instalację po 1940 roku.

1938.

Liczba pasażerów wzrosła do 15 tys. Po raz pierwszy pojawia się pomysł przeniesienia portu do nowej lokalizacji.

1939.

Na terenie portu wybudowane zostały budynki i zaplecze 1 Pułku Lotniczego, Instytutu Lotnictwa i dwóch zakładów produkcji płatowców PZL, oraz hangary i warsztaty PLL LOT. Pojawia się pomysł na nową lokalizację : na prawym brzegu Wisły, na niezabudowanym terenie Gocławia.

Styczeń-Sierpień Warszawa ma połączenia lotnicze z 6 krajowymi i 17 zagranicznymi lotniskami, w tym np. z Palestyną i Bejrutem i plany uruchomienia rejsów za Atlantyk.

1 września Lotnisko zbombardowane przez Luftwaffe. Po klęsce kampanii wrześniowej Niemcy częściowo odbudowali infrastrukturę, a w obiektach portu oraz pobliskich zabudowaniach zakładów lotniczych i Instytucie Lotnictwa usytuowali dwie szkoły lotnicze, zakład naprawczy, pracujący na potrzeby Luftwaffe i ośrodek badawczy zarządzającego portem Junkersa.

1944.

1 sierpnia warszawscy powstańcy podjęli nieudaną próbę zdobycia lotniska, by mogło przyjmować alianckie samoloty z pomocą dla walczącej Warszawy.

1945.

styczeń zniszczenie lotniska przez wycofujące się wojska niemieckie.

6 marca działalność wznawia PLL LOT, który przyjmuje na siebie odbudowę polskich lotnisk.

Lipiec powołanie kierownictwa Cywilnych Portów Lotniczych, które miało odpowiadać za ich budowę, konserwację i eksploatację. Przystąpiono do remontów tego, co pozostało z przedwojennych zabudowań i wyposażenia. Prowizorycznie wyremontowano drogę startową DS-1 i rozpoczęto DS-2 . Zainstalowana zostaje radiostacja do łączności z samolotami i innymi portami lotniczymi oraz radionamiernik – goniometr.

1946.

Oddanie do użytku prowizorycznego pomieszczenia cywilnego portu lotniczego. Na Służewcu powstaje centralna radiostacja, którą z lotniskiem i jego goniometrem łączą sieci kablowe. Lotnisko zostaje wyposażone w radiolatarnię NDB, pomagającą w nawigacji podczas trudnych warunków atmosferycznych. Oddanie do użytku drogi startowej DS-2.

1947.

Powstaje zalążek służby ruchu, która w czasie przynależności do PLL LOT będzie się nazywać Służbą Regulacji Ruchu Lotniczego. Wieża kontroli pozwala na obserwację pola wzlotów, z niej prowadzono po angielsku i rosyjsku rozmowy z pilotami. Prowadzenie samolotu do lądowania odbywało się za pomocą goniometru średniofalowego SRP, zwanego Pawłem. Do końca lat 40. siatka połączeń powiększyła się z lotów krajowych także o zagraniczne. Pojawiają się zagraniczni przewoźnicy .Z Warszawy można polecieć do Belgradu , Berlina, Brukseli, Kopenhagi, Sztokholmu, Budapesztu, Bukaresztu i Pragi.

1956.

Na fali zmian politycznych uruchamiane są nowe rejsy zagraniczne. Do Warszawy zaczęły latać linie: Deutsche Lufthansa, KLM, Sabena, SAS, British European Airways, a siatka powiększa się o Londyn i Amsterdam.

1959.

Działalność rozpoczął Zarząd Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych. Do jego zadań należała kontrola ruchu lotniczego oraz budowa i eksploatacja lotnisk. Podjęto decyzje o zakupie radaru AVIA dla potrzeb cywilnej kontroli lotów oraz o rozbudowie portu .

1961.

Przyjęcie koncepcji budowy Międzynarodowego Dworca Lotniczego w północnej części lotniska według projektu autorstwa architektów Krystyny i Jana Dobrowolskich. Przepustowość dworca obliczono na około milion pasażerów rocznie w ruchu międzynarodowym i 250 tysięcy w ruchu krajowym, co przekładało się na 1,5 tys. pasażerów (i osób ich witających bądź odprowadzających) w szczytowych godzinach nasilenia ruchu lotniczego. Samolotem obliczeniowym był Ił-18, a jego zakup spowodował konieczność powiększenia hangarów PLL LOT. Przewidziano trzy połączone ze sobą segmenty hali pasażerskiej o kubaturze ponad 67 tys. m³ oraz blok techniczno-administracyjny.

1962.

Początek prac projektowych nowego dworca lotniczego.

1964.

Początek rozbudowy. Na Paluchu zaplanowano Centrum Kontroli Ruchu Lotniczego z wieżą kontroli lotniska. Zainstalowano tam radar precyzyjnego lądowania PAR niemieckiej firmy Telefunken. Drogi startowe DS1 (do 2300 m) i DS3 (do 3003 m) zostały wyremontowane i wydłużone. Zainstalowano światła podejścia w układzie Calverta oraz system wspomagający lądowanie przy ograniczonej widzialności ILS.

1965.

Na wydzielonych terenach lotniska trwa budowa MDL i Centrum Kontroli Ruchu Lotniczego. Pasażerowie i przesyłki towarowe odprawiane są w dotychczasowych budynkach przy ul. 17 Stycznia. Lotnisko otrzymuje radar kontroli zbliżania i ponownie wydłużona zostaje DS-3.

1966-1968

Rozbudowa Centrum Kontroli Ruchu Lotniczego i wyposażenie tego ośrodka w urządzenia radarowe i nawigacyjne, a także kontynuacja budowy MDL wraz z płytą postojową samolotów, dwujezdniową drogą dojazdową do dworca (ul. Żwirki i Wigury), parkingu i infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej i energetycznej.

1969.

27 kwietnia Oddanie do użytku MDL (użytkowany do 1992).Uroczystość ma skromny charakter z powodu katastrofy samolotu LOT An-24 pod Zawoją, w której zginęły 53 osoby.

29 kwietnia Uruchomienie rozbudowanego MDL w 35. rocznicę powstania lotniska na Okęciu. Pierwsze lądowanie odrzutowego Iła-62. Pozostawienie obsługi ruchu krajowego przy ul. 17 Stycznia i oddanie MDL wyłącznie do obsługi lotów międzynarodowych. Decyzja ta wymusiła ekspresową budowę drogi łączącej oba dworce, nazywaną „zerówką".

1971.

Odprawiono pierwszy milion pasażerów.

1975

Oddanie do użytku Krajowego Dworca Lotniczego (KDL, obecnie Terminal General Aviation). Powstają plany wydłużenia drogi startowej DS-3, zbyt krótkiej dla zatankowanych „pod korek" Iłów-62. Przy zapełnieniu wszystkich miejsc do samolotu tankowano mniej paliwa, co wiązało się z koniecznością międzylądowania i tankowania na trasie wiodącej przez Atlantyk. Brak koordynacji zakupu nowych samolotów z rozbudową Okęcia spowodował, że PLL LOT tracił rocznie ponad milion dolarów.

1978.

Lotnisko przyjmuje średnio 80 samolotów dziennie, latem ponad 100 . W godzinach szczytu odprawiano jeden samolot co dziesięć minut. MDL staje się zbyt mały, by obsłużyć pasażerów w ruchu międzynarodowym . Dzięki staraniom LOT i Zarządu Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych wybudowano nową halę przylotową, zwaną „fińską",

1979.

Oddanie do użytku nowej hali przylotów (użytkowanej do 1992, po przebudowie zamieniona na terminal „Etiuda"), do której w 1979 roku przeniesiono obsługę pasażerów przylatujących do Warszawy w ruchu międzynarodowym. Powiększono płytę postojową, wyznaczając 18 stanowisk dla dużych samolotów, wybudowano kolejne parkingi od strony miasta i wymieniono pomoce nawigacyjne.

Zakończenie rozbudowy MDL skończyło się jednocześnie z osiągnięciem jego maksymalnej przepustowości. Obliczany początkowo na obsługę 750 tysięcy pasażerów rocznie dworzec w 1979 roku obsłużył ich ponad dwa miliony.

1981.

Wprowadzenie stanu wojennego spowodowało spadek liczby lotniczych przewozów pasażerskich.

1983.

Powrót tendencji wzrostowej.

1986.

Podjęcie decyzji o kolejnej rozbudowie warszawskiego portu.

1987.

W miejsce dotychczasowej jednostki budżetowej, jaką był Zarząd Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych, powołano na mocy ustawy Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze", jednostkę samofinansującą się, nad którą bezpośredni nadzór sprawuje minister właściwy do spraw komunikacji i transportu. Efektem wejścia w życie ustawy o PPL była intensyfikacja rozwoju polskich portów lotniczych.

1990.

Rusza budowa nowego terminala. Głównym wykonawcą jest niemiecka firma Hochtief, pomaga jej 164 podwykonawców w tym 121 firm polskich.

1992.

Zakończenie inwestycji. Kosztem ok. 300 mln marek niemieckich wybudowano dworzec lotniczy, parking wielopoziomowy oraz sieć dojazdów drogowych. Warszawa zyskała nowoczesny dworzec 1 lipca — uruchmienie nowego terminala. Jako pierwsi skorzystali z niego podróżni wracający z Aten, Bangkoku, Dubaju i Nowego Jorku. W ówczesnej hali odlotów znajdowało się 26 stanowisk odprawy biletowo-bagażowej.

1993.

Obsłużono blisko 2,2 mln podróżnych i wykonano 40 357 operacji lotniczych.

2001.

Nadanie lotnisku patrona – Fryderyka Chopina

2005.

Otwarcie Terminalu VIP Aviation (obecnie Terminal General Aviation) w zmodernizowanym budynku d. KDL przy ul. 17 Stycznia (od 2019 ul. Komitetu Obrony Robotników).

2006.

1 grudnia Oddanie do użytku części przylotowej Terminala 2.

2008.

7 marca Oddanie do użytku części odlotowej Terminala 2.

2010.

Przemianowanie terminali 1 i 2 w Terminal A.

2011.

8 sierpnia Oddanie do użytku pirsu centralnego i południowego Terminalu A.

2012.

1 czerwca Uruchomienie stacji kolejowej Warszawa Lotnisko Chopina.

2012.

13 września Rozpoczęcie modernizacji starej części Terminala A.

2014.

Wybudowanie nowej płyty postojowej dla samolotów cargo i dwóch dróg odlodzeniowych oraz dwóch nowych dróg kołowani.

2015.

22 maja Otwarcie zmodernizowanej części Terminala A w tym. m.in. bezpośredniego połączenia hali przylotów ze stacją kolejową Warszawa Lotnisko Chopina. Na dachu zmodernizowanej części terminala umieszczono elektrownię słoneczną. Udostępniony został także oszklony i zadaszony taras widokowy. Modernizacja terminala kosztowała ok. 400 mln zł.

2018.

29 marca Uruchomienie systemu ILS III A na Lotnisku Chopina.

2019.

czerwiec Uruchomienie bramek do automatycznej odprawy pasażerów z paszportami biometrycznymi.

Dzisiaj

.stołeczne lotnisko zajmuje powierzchnię prawie 800 ha, odprawia 50 tys. pasażerów dziennie, 200 połączeń regularnych i czarterowych do krajów Europy, Azji, Afryki i Ameryki Północnej.

Władze kupiły 460 hektarów w okolicy osady Okęcie pod budowę Centralnego Portu Lotniczego.

Rozpoczęcie budowy. Pieniądze (10 mln złotych) dały władze miasta i Liga Ochrony Powietrznej Państwa. Projektowanie i zabudowę portu wziął na siebie Departament Lotnictwa Cywilnego w Ministerstwie Komunikacji. Projekt wykonał Edward Seidenbeutel, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Pozostało 96% artykułu
Biznes
Krzysztof Gawkowski: Nikt nie powinien mieć TikToka na urządzeniu służbowym
Biznes
Alphabet wypłaci pierwszą w historii firmy dywidendę
Biznes
Wielkie firmy zawierają sojusz kaucyjny. Wnioski do KE i UOKiK
Biznes
KGHM zaktualizuje strategię i planowane inwestycje
Biznes
Rośnie znaczenie dobrostanu pracownika