W Jaskini Grozy znaleziono rękopisy datowane na II wiek n.e.

Izraelscy archeolodzy odkryli kilkadziesiąt nowych fragmentów rękopisów z Qumran, tzw. zwojów znad Morza Martwego. Fragmenty te pochodzą z II wieku. Badacze zaznaczają, że to pierwsze takie znalezisko od sześćdziesięciu lat.

Aktualizacja: 16.03.2021 12:40 Publikacja: 16.03.2021 12:20

W Jaskini Grozy znaleziono rękopisy datowane na II wiek n.e.

Foto: AFP

Rękopisy z Qumran, nazywane także zwojami znad Morza Martwego, to zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947–1956 w 11 grotach niedaleko ruin Kumran na Zachodnim Brzegu. Z przeprowadzonych badań wynika, że datować je można na okres od II wieku p.n.e. do I wieku n.e. Najstarsze z nich mogły powstać nawet od połowy III wieku p.n.e. Teksty najprawdopodobniej należały do esseńczyków, którzy zamieszkiwali Qumran pomiędzy 125 rokiem p.n.e. a 68 rokiem n.e. W 11 grotach odnaleziono około 900 rękopisów w tym 233 manuskrypty biblijne, datowane na okres od III wieku p.n.e. po I wiek n.e.

Nowo odnalezione fragmenty pergaminu zawierają wiersze greckiego tekstu z ksiąg Zachariasza i Nahuma i w oparciu o styl pisma, datuje się je na około I wiek n.e. Są to pierwsze swoje, odnalezione podczas wykopalisk archeologicznych na pustyni na południe od Jerozolimy, od 60 lat.

Badacze uważają, że około 80 nowych fragmentów zwojów należy do pergaminu znalezionego wcześniej w południowym Izraelu w miejscu znanym jako „Jaskinia Grozy”. W latach 60-tych XX wieku podczas wykopalisk odnaleziono tam około 40 ludzkich szkieletów. Jaskinia znajduje się w kanionie położonym około 40 kilometrów na południe od Jerozolimy.

Odnalezione fragmenty mogą być częścią zwoju schowanego w jaskini podczas powstania Bar-Kochby, zbrojnego wystąpienia Żydów w latach 132–135 n.e., skierowanego przeciwko Cesarstwu Rzymskiemu, które miało na celu zrzucenie rzymskiego zwierzchnictwa nad prowincją Judei. 

- Znaleźliśmy w tekście różnice, które nie mają odpowiednika w żadnym innym rękopisie, ani w języku hebrajskim, ani greckim - powiedział Oren Ableman, badacz zwojów znad Morza Martwego. Odniósł się on także do niewielkich różnic w greckiej interpretacji hebrajskiego oryginału w porównaniu z Septuagintą, tłumaczeniem Biblii hebrajskiej na język grecki, dokonanym w Egipcie w III i II wieku p.n.e. - Kiedy myślimy o tekście biblijnym, myślimy o czymś bardzo statycznym - powiedział Joe Uziel, szef jednostki ds. Zwojów znad Morza Martwego. - Każda mała informacja, jaką możemy dodać, pozwala nam lepiej zrozumieć, w jaki sposób tekst biblijny przybrał swoją tradycyjną, hebrajską formę - dodał.

Przez ostatnie cztery lata izraelscy archeolodzy przeszukują jaskinie położone w kanionach Pustyni Judzkiej. Mają nadzieję na odnalezienie zwojów i innych rzadkich artefaktów. Badacze obawiają się złodziei, którzy sprzedają artefakty na czarnym rynku.

Amir Ganor, szef jednostki ds. przeciwdziałania kradzieżom zabytków, powiedział, że od rozpoczęcia operacji w 2017 roku na Pustyni Judzkiej praktycznie nie było kradzieży. Zaznaczył, że jest to „wielki sukces”. - Po raz pierwszy od 70 lat byliśmy w stanie uprzedzić grabieżców - powiedział.

Rękopisy z Qumran, nazywane także zwojami znad Morza Martwego, to zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947–1956 w 11 grotach niedaleko ruin Kumran na Zachodnim Brzegu. Z przeprowadzonych badań wynika, że datować je można na okres od II wieku p.n.e. do I wieku n.e. Najstarsze z nich mogły powstać nawet od połowy III wieku p.n.e. Teksty najprawdopodobniej należały do esseńczyków, którzy zamieszkiwali Qumran pomiędzy 125 rokiem p.n.e. a 68 rokiem n.e. W 11 grotach odnaleziono około 900 rękopisów w tym 233 manuskrypty biblijne, datowane na okres od III wieku p.n.e. po I wiek n.e.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Archeologia
Kolos Konstantyna powrócił do Rzymu. Można go zobaczyć w Muzeach Kapitolińskich
Archeologia
Egipt restauruje piramidę w Gizie. "Dar dla świata XXI wieku"
Archeologia
We włoskim Paestum odkryto dwie nowe świątynie doryckie
Archeologia
Cucuteni-Trypole. Wegeosady sprzed sześciu tysięcy lat
Archeologia
Szwajcaria. Detektorysta znalazł na polu marchwi biżuterię sprzed 3,5 tysiąca lat