Bez przesady można powiedzieć, że dzieci to wielcy zapomniani archeologii. O ile mówi się często o mężczyznach i kobietach w pradziejach, o tyle temat osób młodocianych, zwłaszcza dzieci, poruszany jest jedynie sporadycznie. Ale chyba to się zmienia. Coraz więcej badaczy interesuje się tym zagadnieniem, widać to było wyraźnie podczas dorocznego spotkania organizowanego przez Europejskie Stowarzyszenie Archeologów (European Association of Archaeologists – EAA), które odbyło się w Barcelonie.
Liczne świadectwa wskazują, że w czasach archaicznych dzieci, także te najmłodsze, zatrudniane były do wyspecjalizowanych prac, mniej lub bardziej uciążliwych.
Na przykład, dowodzą tego dziecięce odciski palców na cegłach i wyrobach ceramicznych, czy ślady na dziecięcych kościach powstające podczas jednostajnego, wielokrotnego powtarzania tych samych ruchów. - W epoce brązu, dzieci były eksploatowane w kopalniach soli w rejonie Salzburga w Austrii - wyjaśnia Melie Le Roy z Laboratoire Mediterraneen de Prehistoire w Aix-en-Provence.
- Dziecięca skórzana czapka z lat 1300 - 1000 p.n.e. i bardzo małe kilofy górnicze znaleziono w najdalszych zakamarkach najgłębiej położonych chodników kopalni. Dowodzi to, że bardzo młode osoby pracowały w tych ekstremalnie trudnych warunkach. Ze względu na niski wzrost i małe rozmiary ciała, dzieci mogły być wykorzystywane do wciskania się w miejsca niedostępne dla dorosłych - mówi Caroline Pollet z Universite Libre de Bruxelles.
Analiza praktyk pogrzebowych na stanowiskach megalitycznych z południowej Francji (lata 6000 - 2000 p.n.e.),między innymi w dolmenie Gabaine w gminie Labeaume w departamencie Ardeche, umożliwiła odkrycie, że na zębach małych dzieci znajdują się charakterystyczne rowki, zadrapania, rysy, takie otarcia powstają wtedy, gdy zęby służą do żucia i rozmiękczania ścięgien zwierzęcych i włóknistych roślin, aby używać ich do zszywania skórzanej odzieży. Tak naznaczone ząbki należały do dzieci w wieku od czterech do dziewięciu lat, żyjących 3500 - 2500 lat p.n.e.
Aktualnie - według danych UNICEF - na świecie, wbrew prawu, zatrudnianych jest 150 milionów dzieci.
