Czy każda podległość służbowa między rodziną jest zakazana
- Ustawa o pracownikach samorządowych zakazuje zatrudniania w jednostkach samorządowych m.in. małżonków oraz osób pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, jeżeli powstałby między tymi nimi stosunek bezpośredniej podległości służbowej. Co to znaczy?
Przepis art. 26 ustawy o pracownikach samorządowych wprowadzając wskazany w pytaniu zakaz nie tłumaczy, co to jest podległość bezpośrednia. Wyjaśnienie tego pojęcia znajdziemy jednak w odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji (MAC) na interpelację posła M. Wydrzyńskiego w sprawie stosunku podległości służbowej w samorządzie lokalnym i jednostce podległej samorządowej (SPS-023-25324/14).
W odpowiedzi tej wskazano, że podległość służbowa wyraża się zależnością pomiędzy przełożonym i podwładnym, najczęściej przejawia się to w kompetencji przełożonego do kierowania pracą podwładnego pracownika i w obowiązku podporządkowania się tym kompetencjom swego przełożonego. O bezpośredniej podległości można powiedzieć, gdy w ramach zwierzchnictwa i podległości nie będzie ogniw pośrednich. Innymi słowy, gdy pomiędzy pracownikami nie będzie żadnego pośredniego szczebla organizacyjnego (stanowiska służbowego). Bezpośrednim przełożonym pracownika samorządowego jest zatem osoba, której pracownik podlega bezpośrednio na podstawie schematu zawartego w regulaminie organizacyjnym danej jednostki samorządu terytorialnego. Bezpośrednia podległość „istnieje także wtedy, gdy kierownik urzędu (przełożony) rozstrzyga o zakresie czynności podwładnego" (por. wyrok NSA w Warszawie z 18 grudnia 1991 r., II SA 1042/91).
Podkreślić też trzeba, na co zresztą zwrócono uwagę w odpowiedzi MAC, że cytowany na wstępie przepis (art. 26 ustawy o pracownikach samorządowych) znajduje zastosowanie tylko wtedy, gdy osoby pozostające np. w stosunku małżeństwa objęte są pragmatyką samorządową, tzn. ich stosunek pracy został nawiązany na podstawie przepisów ustawy o pracownikach samorządowych i wydanych na podstawie tej ustawy przepisów wykonawczych.
podstawa prawna: art. 26 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 902 ze zm.)
