Obowiązujące procedury przy wyznaczaniu kąpielisk

Rada gminy określając wykaz kąpielisk w aktach prawa miejscowego musi zwracać uwagę na konieczność ścisłego realizowania upoważnienia zawartego w ustawie Prawo wodne.

Publikacja: 02.07.2019 05:40

Obowiązujące procedury przy wyznaczaniu kąpielisk

Foto: AdobeStock

W polskim prawie nie istnieje zakaz kąpania w akwenach nieprzeznaczonych specjalnie do tego celu. Jednak osoby dbające o własne zdrowie i bezpieczeństwo powinny wybierać miejsca do tego przeznaczone. Przyjęta w 2017 r. ustawa – Prawo wodne uregulowała status wód przeznaczonych do korzystania przez kąpiących. W założeniu prawodawcy akweny będące kąpieliskami w rozumieniu ustawy dają gwarancję spędzenia bezpiecznego wypoczynku nad wodą, co wynika z restrykcyjnych wymogów jakie muszą zostać spełnione przez takie miejsca.

Zadanie własne gminy

Prowadzenie gospodarki wodnej jest zadaniem własnym gminy. Szczególną formą realizacji tego zadania jest wykonywanie przez gminy obowiązków określonych w prawie wodnym. Ustawa przewiduje, że korzystanie z wody polegające na kąpaniu się w niej jest możliwe w „kąpieliskach" i „miejscach okazjonalnie wykorzystywanych" do kąpieli (definicje patrz ramka).

Czytaj także: Kto zapewnia bezpieczeństwo nad wodą

Zadania z zakresu wyznaczania kąpielisk i miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli (dalej miejsc) zostały powierzone radom gmin. Organ stanowiący wskazuje takie miejsca oraz sezon kąpielowy obowiązujący w danej gminie w uchwale będącej aktem prawa miejscowego.

Do przeznaczenia danego obszaru na taki cel konieczny jest uprzedni wniosek organizatora kąpieliska lub miejsca, który przedkłada się wójtowi. W wypadku uwzględnienia wniosku, obszar zostanie następnie ujęty w uchwale rady i umieszczony przez wójta w wykazie kąpielisk lub miejsc.

Organizatorem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub tzw. ułomna osoba prawna, która prowadzi lub podjęła się prowadzenia takiego przedsięwzięcia. Nie jest konieczne by taki podmiot był właścicielem odpowiedniego terenu i wód mających stanowić kąpielisko. Ustawa nie wymaga nawet konkretnego tytułu prawnego, którym powinien dysponować taki wnioskodawca. Konieczne jest natomiast przedstawienie wójtowi wraz z wnioskiem zgody właściciela terenu i wód. Dopuszczalne jest także, by organizatorem kąpieliska lub miejsca był sam wójt.

Procedura zmierzająca do przyjęcia takiej uchwały rady gminy jest postępowaniem szczególnie sformalizowanym. Organizator przedstawia odpowiedni wniosek wójtowi. W przypadku kąpieliska musi to nastąpić do 31 grudnia roku poprzedzającego sezon kąpielowy nim objęty. Z kolei w odniesieniu do miejsc może być on przedłożony maksymalnie 30 dni przed planowanym otwarciem takiego miejsca. Takie pismo musi zawierać szereg informacji i złączników wskazanych przepisami ustawy. Między innymi musi zostać w nim zawarta informacja dotycząca przewidywanej maksymalnej liczby osób korzystających z kąpieliska, opis infrastruktury kąpieliska lub miejsca, w tym urządzeń sanitarnych.

Ponadto w przypadku kąpieliska muszą być do niego dołączone informacje dotyczące jego statusu w poprzednim sezonie oraz ocena klasyfikacji i jakości wody. Organizator powinien także wskazać jakie udogodnienia i środki podjął w celu promowania kąpieli. Mniej sformalizowany jest wniosek o utworzenie miejsca. W takim wypadku wystarczające jest, by organizator wskazał: czy w poprzednich latach w danym obszarze tworzone było kąpielisko lub miejsce oraz uzasadnił brak potrzeby utworzenia kąpieliska. Inna odrębność polega na tym, że organizator musi wskazać terminy w jakich będzie dokonywany pobór próbek wody z miejsca.

Przyjęcie uchwały

Po rozpatrzeniu wniosków i dokonaniu wpisu kąpielisk, do prowadzonej przez siebie ewidencji wójt przygotowuje projekt uchwały, którą będzie podejmowała rada gminy. Zarówno w przypadku kąpielisk i miejsc postępowanie z takim dokumentem obarczone jest szeregiem wymogów konsultacyjnych. Podlega on zaopiniowaniu m.in. przez Wody Polskie, właściwy organ Inspekcji Ochrony Środowiska i państwowego powiatowego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego. Wymienione w ustawie organy dysponują 7-dniowym terminem na przedstawienie opinii. W wypadku nieprzedstawienia opinii w terminie ustawodawca przyjął fikcję wyrażenia opinii pozytywnej. Jeśli chodzi o uchwałę dotyczącą ustalenia wykazu kąpielisk, wójt zobowiązany jest podać taki dokument do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie, by umożliwić zgłaszanie doń uwag, zastrzeżeń i propozycji.

Organ wykonawczy gminy wyznacza termin na dokonanie takich czynności przez zainteresowanych nie dłuższy niż 21 dni. Nie jest dopuszczalne oparcie procedury konsultacyjnej o opinie organów lub uwagi przedstawione wójtowi w poprzednim roku, przy okazji opracowywania analogicznego aktu prawa miejscowego. Jeżeli wójt nie wystąpi o opinie lub nie poda projektu uchwały do publicznej wiadomości, będzie to podstawą do uchylenia uchwały przez wojewodę w procesie nadzoru (rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody opolskiego z 27 sierpnia 2018, PN.III.4131.1.99.2018.AR, LEX nr 2536659).

Publikacja w dzienniku urzędowym

Rada gminy zobowiązana jest podjąć uchwałę w sprawie utworzenia kąpielisk do dnia 20 maja roku, którego dotyczy dany sezon kąpielowy. Należy podkreślić, że w świetle orzecznictwa organów nadzoru taki przepis nie uzasadnia skracania vacatio legis. Organ stanowiący musi mieć świadomość, że przyjęcie takiej uchwały w ostatnim możliwym terminie – w końcu maja – nie będzie oznaczało, że sezon kąpielowy w gminie będzie mógł się rozpocząć z dniem 1 czerwca, jeśli taki (najwcześniejszy możliwy) termin został wskazany jako początkowy. Uchwała musi zostać przekazana do nadzoru wojewodzie i musi zostać ogłoszona w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Dopiero publikacja aktu prawa miejscowego rozpocznie bieg terminu poprzedzającego jej wejście w życie, który nie powinien być krótszy niż 14 dni (zob. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody pomorskiego z 8 sierpnia 2018, PN-I.4131.26.2018.MK, LEX nr 2533332). Uwaga ta zachowuje aktualność w odniesieniu do uchwały, w której rada gminy wyraża zgodę na utworzenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli. Taki akt prawa miejscowego może być podjęty w każdym czasie, o ile będzie skuteczny w okresie w jakim wyznaczono sezon kąpielowy w gminie. Rada gminy związana jest w tym zakresie swoją wcześniejszą uchwałą wyznaczającą sezon kąpielowy. Praktyka orzecznicza organów nadzoru wskazuje, że uchybienia polegające na tym, że w uchwale odnoszącej się do „miejsc" rada gminy sporządzi wykaz takowych, a nie udzieli (stosowanie do upoważnienia ustawowego) zgody na ich utworzenie będzie skutkowało stwierdzeniem nieważności takich uchwały (rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody wielkopolskiego z 18 czerwca 2018, KN-I.4131.1.268.2018.22, LEX nr 2510254).

Rada gminy określając wykaz kąpielisk lub miejsc w aktach prawa miejscowego musi zwracać uwagę na konieczność ścisłego realizowania upoważnienia zawartego w ustawie prawo wodne. Delegacje ustawowe nie upoważniają organu stanowiącego do wprowadzania dodatkowych obowiązków jakie musi spełniać organizator, ani warunków przewidzianych dla kąpielisk i  miejsc. Przykładowo: nie jest dopuszczalne wprowadzanie w takim akcie prawa miejscowego limitu osób, które mogą dziennie korzystać z takiego obszaru (zob. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody warmińsko-mazurskiego z 11 czerwca 2019, PN.4131. 299.2019, LEX nr 2682232).

podstawa prawna: Ustawa z 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2268 ze zm.)

Kąpielisko i miejsce do kąpieli

Kąpieliskiem w rozumieniu ustawy jest fragment naturalnych wód powierzchniowych, który został wyznaczony w uchwale właściwej rady gminy. Taki obszar musi być odpowiednio oznakowany i nadawać się do wykorzystywania przez dużą liczbę osób, jeżeli nie został objęty zakazem kąpieli. Ustawodawca przyjął, że kąpielisko może funkcjonować tylko wtedy, jeżeli jakość wody w nim została oceniona co najmniej jako dostateczna. Jeżeli utworzenie kąpieliska nie jest zasadne, to kąpiel możliwa jest w „miejscu okazjonalnie wykorzystywanym do kąpieli".

Różnica między tymi obszarami jest taka, że „kąpielisko" może funkcjonować przez cały sezon kąpielowy, który może trwać od 1 czerwca do 30 września. Z kolei „miejsce okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli" może być użytkowane w czasie nie dłuższym niż 30 dni mieszczącym się w tym przedziale.

W polskim prawie nie istnieje zakaz kąpania w akwenach nieprzeznaczonych specjalnie do tego celu. Jednak osoby dbające o własne zdrowie i bezpieczeństwo powinny wybierać miejsca do tego przeznaczone. Przyjęta w 2017 r. ustawa – Prawo wodne uregulowała status wód przeznaczonych do korzystania przez kąpiących. W założeniu prawodawcy akweny będące kąpieliskami w rozumieniu ustawy dają gwarancję spędzenia bezpiecznego wypoczynku nad wodą, co wynika z restrykcyjnych wymogów jakie muszą zostać spełnione przez takie miejsca.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona