Nowe regulacje zostały zawarte w art. 14 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Ustawodawca doprecyzował nim przepisy dotyczące kar pieniężnych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków w zakresie sprawozdawczości, przewidzianych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.).
Składanie sprawozdań
W myśl art. 3 ust. 1 u.c.p.g. utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Wymagania dotyczące sprawozdawczości i analizy określono w rozdziale 4b tej ustawy. Zgodnie z 9n u.c.p.g. podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości ma obowiązek sporządzania półrocznych sprawozdań, przekazywanych wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczy to sprawozdanie. Natomiast podmiot prowadzący działalność w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych sporządza kwartalne sprawozdania przekazywane wójtowi do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczą (art. 9o u.c.p.g.).
Uprawnienia wójta związane z weryfikacją danych zawartych w tych sprawozdaniach określono w art. 9p u.c.p.g. W razie stwierdzenia, że sprawozdanie jest sporządzone nierzetelnie, wójt wzywa podmiot, który przekazał sprawozdanie, do jego uzupełnienia lub poprawienia w terminie 14 dni.
Obowiązki w zakresie sprawozdawczości ciążą również na wójcie (burmistrzu, prezydencie miasta). Zgodnie z art. 9q u.c.p.g. sporządza on roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi i przekazuje je marszałkowi województwa oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska w terminie do 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy. W przypadku gdy sprawozdanie jest sporządzone nierzetelnie, marszałek województwa wzywa wójta do jego uzupełnienia lub poprawienia w terminie 30 dni, a w sytuacji gdy jest to drugie lub kolejne wezwanie – w terminie 14 dni (art. 9r u.c.p.g.).
Wzory sprawozdań sporządzanych przez: podmiot odbierający odpady komunalne, podmiot prowadzący działalność w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych oraz wójta są określone w rozporządzeniu ministra środowiska w sprawie wzorów sprawozdań o odebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczystościach ciekłych oraz realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi.
W myśl art. 9ta u.c.p.g. terminy do złożenia sprawozdań uważa się za zachowane, jeżeli przed ich upływem sprawozdanie zostało nadane w placówce Poczty Polskiej lub wysłane w formie dokumentu elektronicznego do właściwego wójta lub marszałka województwa, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.
Wymierzenie kary
Zgodnie z art. 9x ust. 1 pkt 4 u.c.p.g. przedsiębiorca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, który przekazuje nierzetelne sprawozdanie, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 zł do 500 zł, jeżeli sprawozdanie zostanie uzupełnione lub poprawione w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania wójta, a w razie niezastosowania się do wezwania od 500 zł do 5000 zł. W myśl art. 9x ust. 1 pkt 5 u.c.p.g. za przekazanie sprawozdania po terminie wymierzana jest kara pieniężna w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia. Od 1 stycznia 2016 r. zastrzeżono jednak, że taka kara może być wymierzona maksymalnie za 365 dni opóźnienia. Takim samym sankcjom podlega gminna jednostka organizacyjna odbierająca odpady komunalne (art. 9y ust. 1 pkt 4 i 5 u.c.p.g.).
To już IV edycja kongresu dla liderów świata finansów
Od 1 stycznia 2016 r. dodano również art. 9xb u.c.p.g., w którym przewidziano kary za składanie nierzetelnych lub nieterminowych sprawozdań wobec podmiotu prowadzącego działalność w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych. Przed wejściem w życie tej regulacji, wójt (burmistrz, prezydent miasta) nie miał żadnego instrumentu umożliwiającego wymuszenie na takim podmiocie wykonania ciążących na nim obowiązków sprawozdawczych. Kary pieniężne nakłada w takim przypadku, w drodze decyzji, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce prowadzenia działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych.
Przykład:
Podmiot prowadzący działalność w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych ma obowiązek sporządzać kwartalne sprawozdania oraz przekazywać je wójtowi do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy to sprawozdanie. Jeżeli w tym terminie przekaże nierzetelne sprawozdanie, wójt wezwie go do jego uzupełnienia lub poprawienia w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania. W razie uzupełnienia lub poprawienia sprawozdania w ciągu 14 dni, za nierzetelne sprawozdanie wójt wymierzy karę pieniężną w wysokości od 200 zł do 500 zł, a w razie niezastosowania się do tego wezwania – w wysokości od 500 zł do 5000 zł. Przy ustalaniu wysokości kary należy wziąć pod uwagę stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia oraz dotychczasową działalność podmiotu, który złożył nierzetelne sprawozdanie. Administracyjna kara pieniężna w razie niezastosowania się do wezwania wójta może być wymierzana wielokrotnie, z tym że łączna wysokość kar, za dany rok kalendarzowy, dotycząca danego sprawozdania, nie może przekroczyć 50 000 zł. W przypadku nieprzekazania przez dany podmiot sprawozdania do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy, wójt wymierzy mu karę pieniężną w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia, ale nie więcej niż za 365 dni. Podmiot, na który nałożono karę, jest obowiązany uiścić ją w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Środki finansowe uzyskane z tytułu takich kar stanowią dochód gminy.
Zgodnie z uzupełnionym nowelizacją art. 9z ust. 1 u.c.p.g. również gmina, która przekazuje po terminie roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, podlega karze pieniężnej w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia, ale nie więcej niż za 365 dni. W razie przekazania nierzetelnego sprawozdania, gmina podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 zł do 500 zł, jeżeli sprawozdanie zostanie uzupełnione lub poprawione odpowiednio w terminie 30 lub 14 dni od dnia doręczenia wezwania marszałka województwa, a w razie niezastosowania się do wezwania od 500 zł do 5000 zł.
Anna Puszkarska, radca prawny
podstawa prawna: art. 14 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r., poz. 1045)
podstawa prawna: rozporządzenie ministra środowiska z 15 maja 2012 r. w sprawie wzorów sprawozdań o odebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczystościach ciekłych oraz realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi (DzU z 2012 r., poz. 630)
