Ankieta "Rzeczpospolitej": Marta Niewczas (Europa Plus Twój Ruch, miejsce 1, okręg nr 9, podkarpackie)

1. Przyszłość integracji. Czy Unia Europejska powinna pozostać dalej związkiem państw, zmierzać w kierunku federalizacji, czy też stawać się w dłuższej perspektywie superpaństwem?

Dążymy do głębszej integracji państw wewnątrz UE w kierunku silnego, zjednoczonego Państwa Europejskiego (na wzór USA), ze wspólną armią, walutą, polityką zewnętrzną.

2. Euro. Kiedy i na jakich warunkach Polska powinna przystąpić do Unii Walutowej i przyjąć Euro?

Najszybciej jak będzie to możliwe.  Jednym z podstawowych argumentów, oprócz stabilizacji finansów publicznych, jest obniżenie stóp procentowych.  Uczestnicząc w Unii Walutowej eliminujemy ryzyko walutowe i stajemy się bardziej atrakcyjnym partnerem dla inwestorów.

Poza tym w obliczu ostatnich wydarzeń na Ukrainie, przyjęcie Euro (silniejsze zjednoczenie) jest dla nas bardzo ważne również ze względów bezpieczeństwa.

3. Unia Bankowa. Czy, kiedy i na jakich warunkach Polska powinna wejść do Unii Bankowej?

Na takich samych warunkach jak pozostałe państwa UE, w momencie przyjęcia Euro.

4. Polityka energetyczna i klimatyczna. Co ważniejsze: środowisko czy gospodarka? Jakie powinny być polskie priorytety w sprawie bezpieczeństwa energetycznego i wspólnej polityki energetycznej UE.  Czy Europa powinna być bardziej niezależna energetycznie – jak to osiągnąć? Czy Unia Europejska powinna pójść w kierunku dalszego zaostrzania prawa ochrony środowiska, bez względu na koszty jakie poniosą państwa/przedsiębiorcy?

Odnawialne źródła energii są szansą zarówno dla gospodarki, jak i dla środowiska, nie musimy więc stawać przed takim wyborem.

Energetyka wiatrowa, słoneczna, są niezbędnym uzupełnieniem jako najbardziej ekologiczne, natomiast uprawy energetyczne oraz biogazownie będą również „przy okazji" tworzyły nowe miejsca pracy. Te inwestycje spowodują powolne odchodzenie od paliw kopalnych, a to z kolei korzystnie wpłynie na środowisko. Oczywiście eksploatacja paliw kopalnych jest niezbędna w okresie przejściowym, ale ważne jest abyśmy nie czekali z wdrożeniem najnowszych osiągnięć z dziedziny eko-energii, tym bardziej, że np. w dziedzinie badań (obecnie wdrażanesą do produkcji) ogniw fotowoltaicznych III generacji (super wydajnych) polskie firmy osiągnęły najwyższy światowy poziom.

Priorytetem dla UE powinno być uniezależnienie się od dostaw z Rosji oraz wprowadzenie wspólnych zakupów paliw w okresie przejściowym w celu obniżenia cen.

5. Unia gospodarcza. Jak daleko powinna sięgać współpraca gospodarcza. Czy powinno dojść do harmonizacji podatkowej i budżetowej w ramach państw członkowskich UE.

W perspektywie Stanów Zjednoczonych Europy (zapewne następnych 15-30 lat) wydaje się być niezbędne nie tyle doprowadzenie do całkowitego zrównania, ale przynajmniej zrównoważenia w ramach ściśle określonych „widełek" polityki fiskalno-budżetowej państw wspólnoty.

6. Wspólny rynek i swoboda przepływu osób. Jakie wysiłki należy podjąć na rzecz wzmocnienia wspólnego rynku w UE? Jak przeciwdziałać coraz silniej pojawiającym się w UE tendencjom do ograniczenia jednej z fundamentalnych zasad UE – swobodnego przepływu osób?

Wszelkie zapędy państw członkowskich do ograniczania przepływu osób wewnątrz Unii powinny być „duszone w zarodku". Takie działania przeczą samym fundamentom EU. Prawo unijne w tym zakresie jest dobre i należy tylko pilnować aby było przestrzegane – na dzień dzisiejszy Komisja Europejska ma w tym zakresie odpowiednie uprawnienia.

7. Polityka rolna. Czy należy utrzymywać na obecnym poziomie pomoc dla rolnictwa w krajach UE? Czy Unia powinna rozważyć inną alokację tych środków, np. na rozwój innowacyjnej gospodarki?

Dopłaty bezpośrednie powinny być stopniowo ograniczane i tym samym większa część środków powinna być przeznaczana na rozwój gospodarczy i społeczny obszarów wiejskich.  Poza tym wysokość dopłat bezpośrednich powinna być wyrównana w całej UE. Jeżeli jako wspólnota mamy stać się w perspektywie 20-30 lat potęgą większą niż USA, Chiny, Brazylia, Indie etc. niezbędnym krokiem jest odchodzenie od wysokowydajnościowej polityki rolno-hodowlanej. Nie możemy być silni spożywając „chore", niezdrowe pożywienie produkowane w „fabrykach jedzenia", jakimi są wielkie koncerny rolno-spożywcze. Stawianie na rolnictwo i przetwórstwo ekologiczne będzie nie tylko dla nas zdrowsze, ale będzie również zwiększało zatrudnienie.

8. Budżet UE. Jak duży budżet powinna mieć Unia Europejska. Jeśli większy niż dziś, to proszę wskazać źródła dochodów (podatek europejski, podatek od transakcji finansowych, większy udział w dochodach podatkowych państw UE?). Czy powinien powstać osobny budżet strefy Euro?

Tworzenie odrębnych budżetów dla strefy Euro i pozostałych doprowadziłoby w konsekwencji do coraz większego podziału, a w perspektywie nawet rozpadu EU. Nie możemy dopuścić do takiej sytuacji. Europa może być silniejsze jedynie dążąc do głębszej integracji, mnożenie podziałów na państwa starej i nowej EU będzie zawsze osłabiało. Oczywiście silniejsza integracja wymusi powstanie rządu europejskiego, który będzie dysponował określonym budżetem, złożonym z danin poszczególnych państw-stanów EU.Należy jednak odchodzić od polityki dzielenia pieniędzy i rozdawania ich z Brukseli, gdyż jak pokazuje doświadczenie oprócz zysków polityki wyrównywania szans, media donoszą o coraz większej liczbie nieprawidłowości. Powinniśmy w Nowej Zjednoczonej Europie ściśle określić jakie zadania muszą być finansowane ze wspólnego budżetu (jak najmniej), a pozostałe winny być realizowane na bazie dzisiejszych budżetów państw członkowskich.

9. Rozszerzenie UE. Czy opowiada się Pani za rozszerzeniem UE na nowe kraje (jeśli tak, to jakie? Np. Ukrainę, Mołdowę, Gruzję, Turcję), nawet kosztem zmniejszenia funduszy strukturalnych dla Polski w przyszłości?

Zmniejszenie funduszy dla Polski jest i tak nieuniknione w kolejnej perspektywie finansowej (po 2020r.), musimy się przygotować już dziś, że ilość środków będzie znacząco niższa. Oczywiście kraje pretendujące do przyłączenia nie mogą być odpychane, ale podstawowym kryterium przyjęcia do EU, a w przyszłości Stanów Zjednoczonych Europy musi być jasna sytuacja kraju kandydackiego. Najpierw EU musi pomóc Ukrainie rozwiązać obecny kryzys wywołany przez Rosję, która walczy o „odbicie" części Ukrainy. Jeszcze trudniejsza sytuacja występuje w Turcji, gdzie pojawiają się ze strony rządowej działania antydemokratyczne np. w postaci blokady portali społecznościach, czy też działania wskazujące na zbyt duży wpływ religii na państwo.

10. Polityka wschodnia i polityka obronna. Jakie powinny być polskie priorytety w sprawie wspólnej polityki wschodniej Unii Europejskiej. Jakimi instrumentami powinno się posługiwać państwo i/lub Unia Europejska w celu wzmocnienia możliwości obronnych Polski i Unii?

Ostatnie wydarzenia na Ukrainie pokazały jak ważna jest wspólna polityka zagraniczna. Europejska polityka obronna dałaby solidne gwarancje bezpieczeństwa i oszczędności dla państw członkowskich, spowodowałaby również, że Rosja musiałaby traktować UE w całości jako partnera. Jeszcze rok, dwa lata temu nasz postulat wspólnej polityki energetycznej i armii europejskiej pozostawał bez echa i był ignorowany przez polityków polskich, a kompletnie niezrozumiały dla europejskich. Dziś premier D. Tusk realizuje nasze założenia dotyczące unii energetycznej, a kwestią nieodległego czasu wydaje się zrozumienie przez wszystkich polityków EU, że dziś potrzebujemy wspólnej, dobrze zarządzanej, podobnie wyposażonej i szybko reagującej na sytuację geopolityczną armii europejskiej. Oczywiście powinniśmy współpracować w ramach NATO, ale nie jako zbiór odrębnych, maleńkich w perspektywie USA, Rosji i Chin armii narodowych, ale jednej wspólnej, silnej armii.

11. Polityka demograficzna. Jaka powinna być odpowiedź państwa i instytucji UE na pogarszającą się sytuację demograficzną Polski? Obecnie UE nie ma kompetencji w tej dziedzinie. Czy powinno się to zmienić czy pozostawić na poziomie krajowym?

Niestety obserwacje zmian jakie zachodzą na świecie nie podsuwają żadnych prostych i oczywistych rozwiązań. Wraz ze wzrostem uprzemysłowienia i zamożności społeczeństwa (we wszystkich krajach rozwiniętych) obserwujemy zmniejszenie liczby urodzeń. Wydaje się być to naturalną konsekwencją zmian kulturowych. W przeszłości ilość potomstwa wpływało na ilość rąk do pracy w gospodarstwie. Dziś tylko niewielki odsetek ludzi z krajów rozwiniętych planuje więcej niż jedno dziecko. Możemy oczywiście zastosować rozwiązania francuskie, czyli całkowite zwolnienie z podatku dochodowego rodzin z większą niż 3 liczbą dzieci. Nic jednak nie zagwarantuje, że takie rozwiązanie okaże się skuteczne.

12. Prawo rodzinne. Czy Unia Europejska powinna uzyskać większe kompetencje w obszarze prawa rodzinnego? (Dziś Bruksela nie może narzucić niczego krajom członkowskim w tej sprawie) Czy jest Pan/Pani za liberalizacją i ujednoliceniem prawa  dotyczącego zawierania małżeństw przez  pary homoseksualne we wszystkich krajach członkowskich  UE. Czy to samo powinno dotyczyć kwestii aborcji?

Kwestia aborcji jest sprawą bardzo delikatną. Obecnie obowiązujące przepisy są pewnym kompromisem,  jednak rozwijające się „podziemie aborcyjne" i „turystyka aborcyjna" pokazują, że przepisy te nie do końca się sprawdzają.