Wojskowa ubecja wciąż nietykalna

[b]Rz: W piątek Sejm opowiedział się za zmniejszeniem emerytur dla funkcjonariuszy służb specjalnych PRL. Nie obejmuje on jednak funkcjonariuszy Informacji Wojskowej.[/b]

[b]Jan Żaryn:[/b] Pomijanie w procesie dezubekizacji funkcjonariuszy tzw. wojskowej ubecji, czyli Informacji Wojskowej, Wojskowej Służby Wewnętrznej istniejącej w latach 1957 – 1989 i II Zarządu Sztabu Generalnego LWP jest zdumiewające.

[b]Uważa pan, że tych funkcjonariuszy należało potraktować tak jak esbeków?[/b]

Wywiad i kontrwywiad wojskowy, podobnie jak SB, powstały z inspiracji sowieckiej i pełniły podobną rolę. Więcej, Informacja Wojskowa do 1956 roku w całości niemal była obsadzona przez Sowietów. Koncentrowała się na walce z wrogami ustroju, w tym tkwiącymi w wojsku, z których najważniejsi byli oficerowie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, ale także członkowie podziemia niepodległościowego, a później – z tzw. opozycją demokratyczną, w tym „Solidarnością”. Dotyczyło to również wywiadu, który skupiał się na rozpracowywaniu antykomunistycznej emigracji. WSW i Zarząd II Sztabu Generalnego wchodziły w skład ludowego Wojska Polskiego, które – jak wiadomo – było ściśle podporządkowane dowództwu Armii Czerwonej. Awanse generalskie w komunistycznej armii zależały od wyników szkolenia w ZSRR i członkostwa w PZPR. Funkcjonuje jednak mit wybielający wywiad i kontrwywiad wojskowy, zdejmujący z niego odpowiedzialność za podtrzymywanie zależności od Sowietów. Jest on całkowicie fałszywy, a Sejm, wyłączając PRL-owskie służby wojskowe z dezubekizacji, daje istotny sygnał świadomościowy, podtrzymując ten mit.

[b]Polacy chyba niespecjalnie się tym interesują.[/b]

Istnieje silny sentyment do wojska polskiego wynikający z bogatej tradycji naszego oręża. Polacy nie zdają sobie sprawy, jak odległe od tej tradycji było wojsko PRL, w tym szczególnie wywiad oraz kontrwywiad. Sama wojskówka również wyrosła z korzenia sowieckiego. Początkowo jej funkcjonariusze byli oficerami sowieckimi, etniczni Polacy byli ich informatorami, agentami czy też rezydentami. Zajęło sporo czasu wychowanie polskiej kadry na tyle lojalnej wobec Związku Sowieckiego, żeby powierzyć jej funkcje kierownicze w informacji wojskowej, a raczej już w WSW. Po 1956 r. WSW walczyła m.in. z przejawami „klerykalizmu” w wojsku; współpracowała w tej materii m.in. z Departamentem IV MSW. Z kolei w latach 80. wywiad wojskowy działał przeciwko ludziom „Solidarności”, a także prowadził (Zarząd II SG WP – Oddział Y) szeroko zakrojoną akcję dotyczącą spraw gospodarczych. W efekcie tych procesów, a także w wyniku strategicznego znaczenia wojskowej ubecji w utrzymywaniu Polski w zależności od Kremla była ona znacznie głębiej zsowietyzowana niż SB. Była też bardziej podporządkowana moskiewskiej centrali.

[wyimek]W Polsce funkcjonuje fałszywy mit wybielający wywiad i kontrwywiad wojskowy, zdejmujący z niego odpowiedzialność za podtrzymywanie zależności od Sowietów[/wyimek]

[b]Skoro wojskówka była tak ważna, to dlaczego jej funkcjonariuszy – w przeciwieństwie do esbeków – po 1989 r. nie tylko nie zweryfikowano, ale też połączono dwie służby wojskowe w jedną: WSI?[/b]

W 1989 roku elity PRL podzieliły się władzą polityczną i odpowiedzialnością gospodarczą z opozycją, ale zachowały personalną kontrolę nad rozwojem wydarzeń poprzez wpływy w służbach specjalnych. A skoro zachowali wpływy, to nie dopuścili do rozliczenia swoich win. Jeśli zważymy, że funkcjonariusze wojskówki przeszli przez transformację bezboleśnie, a niektórzy dorobili się w tajemniczy sposób ogromnych fortun i wpływów, że w latach 90. odegrali zasadniczą rolę w słynnej aferze FOZZ, hipoteza ta staje się bardziej wiarygodna.

[b]Tego rodzaju koncepcje są zwykle określane jako spiskowa teoria dziejów.[/b]

To prawda. Jednak tajne związki i spiski oraz struktury mafijne mają swoje istotne miejsce w historii. Miarą siły niektórych z nich jest to, że niezbite dowody ich dotyczące są ujawniane dopiero po latach. W roku 1918 prezydent USA Woodrow Wilson usiłował zbudować ład międzynarodowy, nie używając wpływów tajnej dyplomacji. Jego wysiłki spełzły na niczym. Ludzie podejmujący się trudu badania owych nieformalnych grup interesu są zazwyczaj szufladkowani jako oszołomy. Nie zmienia to faktu, że należy je badać, opisywać i rozliczać, jeśli chcemy żyć w sprawnym i zdrowym państwie.