Ankieta "Rzeczpospolitej": Agata Nowacka (Europa Plus Twój Ruch, miejsce 6, okręg nr 12, dolnośląsko-opolskie)

1. Przyszłość integracji. Czy Unia Europejska powinna pozostać dalej związkiem państw, zmierzać w kierunku federalizacji, czy też stawać się w dłuższej perspektywie superpaństwem?

UE długo jeszcze będzie związkiem państw z pewną domieszką federalizmu, ale nawet wzmocnienie wymiaru federalnego nie prowadzi jeszcze do "super-państwa", choć byłoby to bardzo korzystne dla mieszkańców UE. Dalsza integracja jest korzystna dla gospodarki i obywateli UE oraz dla wzrostu znaczenia Europy w świecie. Widać to chociażby w kontekście kryzysu ukraińskiego. Musimy zrobić wszystko, by przekonać ludzi do idei głębszej integracji.

Tak dla Stanów Zjednoczonych Europy!

2. Euro. Kiedy i na jakich warunkach Polska powinna przystąpić do Unii Walutowej i przyjąć Euro?

Jak najszybciej się da. Szybko postępująca integracja polityczna i gospodarcza strefy euro grozi, że znajdziemy się na peryferiach Europy. Zgodę na przyjęcie euro obywatele Polski wyrazili już w referendum akcesyjnym. Najwyższy czas dotrzymać tamtych warunków przyjęcia nas do UE. Gospodarczo przyjęcie euro to wyzwanie, z którym sobie poradzimy. W długim okresie oznacza to ogromne korzyści. Politycznie, to sine qua non pozostania w głównym nurcie polityki europejskiej, by móc wywierać wpływ na najważniejsze decyzje UE. Pozostawanie poza strefą euro będzie oznaczać zmarnotrawienie zdobytego dotychczas kapitału politycznego i gospodarczego. Uderzy to również w wizerunek Polski, jako kraju entuzjastycznego wobec integracji, który z takim trudem zbudowaliśmy.

3. Unia Bankowa. Czy, kiedy i na jakich warunkach Polska powinna wejść do Unii Bankowej?

Jak najszybciej. Unia bankowa to gwarancja stabilności i bezpieczeństwa europejskiego sektora bakowego i sposób na to, by państwa UE nie ratowały upadających banków sięgając do kieszeni podatników. Dla nas bardzo ważne są zabezpieczenia, które uniemożliwią wyprowadzanie kapitału przez banki matki z banków córek.

4. Polityka energetyczna i klimatyczna. Co ważniejsze: środowisko czy gospodarka. Jakie powinny być polskie priorytety w sprawie bezpieczeństwa energetycznego i wspólnej polityki energetycznej UE. Czy Europa powinna być bardziej niezależna energetycznie – jak to osiągnąć. Czy Unia Europejska powinna iść w kierunku dalszego zaostrzenia prawa ochrony środowiska, bez względu na koszty jakie poniosą państwa/ przedsiębiorcy?

Unia coraz trzeźwiej patrzy na kwestie klimatu. Nie możemy stawać przed wyborem: klimat czy gospodarka. Chodzi o to, by ambitne cele klimatyczne stymulowały rozwój gospodarczy, innowacyjność i konkurencyjność, a nie stały się kulą u nogi, która pogrąży gospodarkę Europy, a w rezultacie całą UE. Tylko tak państwa europejskie wygrają konkurencję z Indiami czy Chinami. Na polityce klimatycznej można zarobić, można w oparciu o nią zbudować plan rozwoju gospodarki. Ale różnice między państwami UE muszą być uwzględnione. Ani przez chwilę nie można stracić z oczu potrzeb energetyki. Realną politykę klimatyczną można prowadzić tylko na poziomie globalnym. Sama UE nie jest w stanie tego robić.

5. Unia gospodarcza. Jak daleko powinna sięgać współpraca gospodarcza. Czy powinno dojść do harmonizacji podatkowej i budżetowej w ramach państw członkowskich UE?

Powinna nastąpić harmonizacja bazy podatkowej, ale nie stawek podatkowych. Polityka budżetowa już obecnie wystarczająco ujednolicona w ramach paktu fiskalnego i dwupaku oraz tak zwanej koordynacji budżetowej "europejskiego semestru".

6. Wspólny rynek i swoboda przepływu osób. Jakie wysiłki należy podjąć na rzecz wzmocnienia wspólnego rynku w UE? Jak przeciwdziałać coraz silniej pojawiającym się w UE tendencjom do ograniczenia jednej z fundamentalnych zasad UE – swobodnego przepływu osób?

Te tendencje to czysty populizm, który nie znajduje usprawiedliwienia w liczbach i faktach. Dlatego trzeba uświadamiać obywatelom UE korzyści, piętnować stereotypy i pilnować by Komisja Europejska wymagała od państw członkowskich przestrzegania obecnego prawa. Należy zdecydowanie przeciwstawiać się nacjonalizmom i populizmom w krajach UE.

Ze względu na szczególne znaczenie sektora e-usług i wzrostu innowacyjności europejskiej gospodarki wyjątkowo ważne jest pokonywanie barier na rozdrobionym cyfrowym wspólnym rynku UE. Usuwanie barier w obszarach takich jak roaming, a zwłaszcza roaming danych, handel w internecie, usługi pocztowe, ujednolicenie zasad ochrony danych osobowych, cyberprzestrzeń, czy ujednolicenie zasad praw autorskich to kluczowe kwestie, które zadecydują o konkurencyjności rynku europejskiego w skali globalnej.

7. Polityka rolna. Czy należy utrzymać na obecnym poziomie pomoc dla rolnictwa w krajach UE? Czy UE powinna rozważyć inną alokację tych środków np. na rozwój  innowacyjnej gospodarki.

Obecna Wspólna Polityka Rolna jest przestarzała i bezwzględnie należy ją zreformować. Jej głównymi beneficjentami powinny stać się małe i średnie gospodarstwa "rodzinne", nie zaś - jak jest obecnie - wielki przemysł i europejskie rodziny królewskie. Projektując nową WPR wziąć należy również sytuację państw rozwijających się. Obecna polityka rolna UE szkodzi krajom biednego Południa, które wobec protekcjonizmu bogatych (zwłaszcza UE i USA) nie są w stanie z nimi konkurować. W tym kontekście pamiętać należy, że troska Unii Europejskiej o stabilny rozwój gospodarczy sąsiadujących z nami państw Afryki i Bliskiego Wschodu jest nie tylko etyczna, ale służy również zapewnieniu państwom UE bezpieczeństwa.

8. Budżet UE. Jak duży budżet powinna mieć Unia Europejska. Jeśli większy niż dziś, to proszę wskazać źródła dochodów (podatek europejski, podatek od transakcji finansowych, większy udział w dochodach podatkowych państw UE?). Czy powinien powstać osobny budżet strefy Euro.

Uniny budżet to pieniądze na te działania, które państwa europejskie zdecydowały się realizować razem. Nie ma realizacji celów bez pieniędzy. A te pieniądze przecież wracają tak naprawdę do państw członkowskich. Budżet na poziomie trochę większym niż obecnie zagwarantuje więcej środków dla Polski. Podatek od transakcji bankowych i ewentualnie więcej VAT dla UE to istotne propozycje. Jednocześnie jestem przeciwna powstaniu w tym momencie oddzielnego budżetu strefy euro. W tym momencie groziłoby to powstaniem "Europy dwóch prędkości". Gdy w strefie znajdą się wszystkie państwa zainteresowane dalszą integracją (w tym również Polska) będzie można rozważyć tę kwestię ponownie.

9. Rozszerzenie UE. Czy opowiada się Pan/Pani za rozszerzeniem UE na nowe kraje (jeśli tak to jakie? np. Ukrainę, Mołdowę, Gruzję, Turcję), nawet kosztem zmniejszenia funduszy strukturalnych dla  Polski w przyszłości.

Uważam, że drzwi UE powinny pozostać otwarte dla nowych państw. Unia powinna wspierać pojawiające się aspiracje takich państw jak Turcja czy Ukraina, a w przyszłości również Izrael. Również Rosjanie i Białorusini powinni zobaczyć, że w Unii - jeśli przeprowadzą niezbędne demokratyczne reformy - jest dla nich miejsce. Każdy kraj z otoczenia UE, który spełni trudne warunki kopenhaskie odnośnie członkostwa może wejść do wspólnoty.

Dotychczasowe doświadczenia dobitnie uświadamiają nam co dzieje się z krajami, które nie miały, bądź straciły nadzieję na integrację. To nie przypadek, że w Rosji czy Turcji górę biorą teraz autorytarne tendencje. Już sama nawet niepewna perspektywa wstąpienia do UE powoduje demokratyzację i modernizację w państwach do niej aspirujących.

Jednocześnie rozszerzenie Unii w ciągu najbliższych 5-7 lat wydaje mi się nierealistyczne.

10. Polityka wschodnia i polityka obronna. Jakie powinny być polskie priorytety w sprawie wspólnej polityki wschodniej Unii Europejskiej. Jakimi instrumentami powinno się posługiwać państwa i/lub Unia Europejska w celu wzmocnienia możliwości obronnych Polski i Unii.

Utworzenie prawdziwej wspólnoty energetycznej oraz członkostwo w strefie euro jest najlepszą formą obrony przed putinowską Rosją. W naszym interesie leży, aby znaczenie gospodarcze i polityczne UE, czyli nasze, wzrastało u naszych wschodnich sąsiadów, żeby obowiązywały tam demokratyczne i rynkowe zasady, które wyznają państwa Unii Europejskiej. Powinna powstać Armia Europejska, która będzie działać zgodnie z pozaeuropejskimi sojusznikami z NATO. Powinna powstać też wspólna polityka zagraniczna. W warunkach konfliktu z Rosją wyraźnie widać jak bardzo jej brakuje. Co do samej Rosji, która wydaje się zmierzać w kierunku zimnej wojny z UE, należy jej wyraźnie pokazać, że nie ma i nie będzie zgody na zmienianie siłą granic w Europie. Wachlarz działań niemilitarnych może być bardzo bogaty i śmiertelnie skuteczny, o czym przekonał się ZSRR.

11. Polityka demograficzna. Jaka powinna być odpowiedź państwa i instytucji UE na pogarszającą się sytuację demograficzną Polski. Obecnie UE nie ma kompetencji w tej dziedzinie? Czy powinno się to zmienić czy pozostawić na poziomie krajowym?

Koordynacja i wymiana doświadczeń miedzy państwami UE, głównie w kwestiach takich jak rozwój żłobków i przedszkoli, elastyczny czas pracy, równy podział obowiązków między rodzicami to kwestie, które można wdrażać na zasadzie 'najlepszych przykładów', niekoniecznie sięgając po mechanizmy twarde jak legislacja w formie dyrektyw czy rozporządzeń. Jedyną skuteczną zachętą do posiadania dzieci jest łatwość zdobycia i utrzymania pracy. Walka z bezrobociem musi być też jednym z narzędzi polityki demograficznej.

12. Prawo rodzinne. Czy Unia Europejska powinna uzyskać większe kompetencje w obszarze prawa rodzinnego? (Dziś Bruksela nie może narzucić niczego krajom członkowskim w tej sprawie) Czy jest Pan/Pani za liberalizacją i ujednoliceniem prawa  dotyczącego zawierania małżeństw przez  pary homoseksualne we wszystkich krajach członkowskich  UE. Czy to samo powinno dotyczyć kwestii aborcji?