Polityka wschodnia UE okazała się nieefektywna. Bo dla większości państw ograniczała się do zabiegów o korzystny handel z Rosją. I nadzieję, że rosyjskie zyski z tegoż handlu zmodernizują i zdemokratyzują zubożałe imperium, zbliżą ją do Europy. Rosja zmodernizowała jedynie swą armię i wzmocniła rosyjski nacjonalizm.
Program Partnerstwa Wschodniego liderzy UE traktowali jako drugorzędny, pozostawiając te państwa na pastwę losu, czyli rosyjskiej ekspansji. Warto przypomnieć niekorzystną gospodarczo umowę stowarzyszeniową jaką zaproponowano Ukrainie.
Teraz liderzy EU gromko opowiadają się za utrzymaniem suwerenności i niepodzielności terytorialnej Ukrainy. Popierają jej proeuropejskie aspiracje, obiecują programy pomocowe. Konkretnych działań znów wiele nie ma.
Wsparcie Ukrainy nie może skończyć się na kolejnych finansowych pożyczkach. Współpraca powinna być uwarunkowana przeprowadzanymi przez Kijów reformami ekonomicznymi i politycznych, według standardów właściwych dla wielonarodowego państwa europejskiego. Podobne programy powinny być stworzone dla Mołdawii i Gruzji.
Polski, podobnie jak Unii Europejskiej, nie stać na długoletnią wojnę gospodarczą z Rosją. Nie stać też Rosji. Zapewne po wyborach do Parlamentu Europejskiego doczekamy się nowego otwarcia stosunków z Rosją. Mam nadzieję, że tym razem Unia zaprezentuje spójną, jedną politykę wobec Rosji, a nie pokaz bezradności jak poprzedni.
Dla zwiększenia naszego poczucia bezpieczeństwa trzeba zwiększyć nie tylko pulę wspólnych szkoleń polskich żołnierzy z żołnierzami innych armii NATO-wskich. Do tej pory szkoleń o symbolicznym charakterze. Nowy Parlament Europejski powinien rozpocząć debatę o stworzeniu wspólnych sił zbrojnych Unii Europejskiej.
11. Polityka demograficzna. Jaka powinna być odpowiedź państwa i instytucji UE na pogarszającą się sytuację demograficzną Polski? Obecnie UE nie ma kompetencji w tej dziedzinie. Czy powinno się to zmienić czy pozostawić na poziomie krajowym?
Polska zapaść demograficzna ma dwie przyczyny: wysokie koszty wychowania dzieci i brak dostępnych na rynku tanich mieszkań. Dlatego bez powszechnych, tanich żłobków i przedszkoli nie ma mowy o wzroście demograficznym. Trzeba też rozważyć w Parlamencie Europejskim projekty budownictwa mieszkań komunalnych, przeznaczonych na wynajem dla młodych par, współfinansowanych ze środków europejskich. Byłby to program dla państw z deficytem mieszkań, nie tylko dla Polski.
Kiedy byłem posłem Sejmy RP, od 1998 do 2007 roku, pisałem do każdego z premierów interpelacje w sprawie polskiej polityki imigracyjnej. Pytałem czy państwo polskie ma system pozyskiwania imigrantów, zwłaszcza kiedy młodzi Polacy masowo ruszyli do pracy za granicę. Każdy z premierów dziękował mi za poruszenie „tak ważnego problemu" oraz informował, że taka systemowa polityka właśnie tworzy się. W zeszłym roku premier Tusk też wypowiadał się w podobnym tonie. W tym czasie z Polski wyjechało ok. 2 milionów pracowników. Dla imigrantów Polska nadal jest krajem nieprzyjaznym.
12. Prawo rodzinne. Czy Unia Europejska powinna uzyskać większe kompetencje w obszarze prawa rodzinnego? (Dziś Bruksela nie może narzucić niczego krajom członkowskim w tej sprawie) Czy jest Pan za liberalizacją i ujednoliceniem prawa dotyczącego zawierania małżeństw przez pary homoseksualne we wszystkich krajach członkowskich UE. Czy to samo powinno dotyczyć kwestii aborcji?
Jestem za liberalizacją obowiązującej w Polsce ustawy antyaborcyjnej i przyznaniem kobietom prawa do decydowania o swoim macierzyństwie. SLD wielokrotnie składał w Sejmie projekty ustaw normujących związki partnerskie dla par hetero seksualnych i homoseksualnych.
Kwestie dotyczące prawych regulacji sfer obyczajowych powinny być w kompetencji państw członkowskich. Unii Europejskiej pozostawmy prawo do interweniowania w przypadkach szczególnych – na przykład gdyby któreś z państw, lub regionów wprowadziło prawo rodzinne oparte na szariacie.
