Prawo do renty socjalnej przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli niezdolność ta powstała przed ukończeniem 18. roku życia, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej przed ukończeniem 25. roku życia albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. O niezdolności do pracy orzeka lekarz orzecznik ZUS. Orzeczenie jest podstawą wydania decyzji w sprawie przyznania lub odmowy przyznania prawa do renty socjalnej.