Podpisane porozumienie zakłada, że do końca kwietnia ma powstać lista orzeczeń ETPCz do tłumaczenia, a do końca maja br. zostaną one rozdzielone między strony Porozumienia. Przetłumaczone pro bono orzeczenia będą dostępne m.in. na stronach internetowych Rzecznika Praw Obywatelskich, w bazach prawniczych (NRA, KIRP), a także w bazie wyroków ETPCz - HUDOC.
Po co nam te wyroki po polsku
Wyroki Trybunału w Strasburgu są publikowane w językach angielskim i francuskim. Oprócz tego są tłumaczenia w językach krajów, którego wyrok dotyczy (np. po turecku, grecku albo węgiersku). Wyroki dotyczące Polaków są już dostępne w bazie wyroków HUDOC. Zarządzeniem premiera z 2015 r. wyroki przeciwko Polsce są tłumaczone przez właściwe ministerstwa. Zaś od 2014 r. obowiązuje porozumienie Trybunału Konstytucyjnego, Ministerstwa Sprawiedliwości,NSA i MSZ w sprawie tłumaczenia wybranych orzeczeń przeciw innym państwom. Czyli nie wszystkich. Tymczasem one także są ważne dla Polaków, ponieważ - jak wyjaśnia RPO - wszystkie orzeczenia ETPCz zawierają szczegółową argumentacje prawną, która może być przydatna już w postępowaniu przed polskim sądem – nawet jeśli sama sprawa dotyczyła innego kraju. Trybunał w Strasburgu wyznacza bowiem standardy ochrony praw i wolności człowieka, zgodnie z Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Polski sąd jest obowiązany brać pod uwagę to orzecznictwo. Najlepiej jeśli stając przed sądem obywatel powoła się na konkretny wyrok ETPCz. Wtedy polski sąd odniesie się do niego.
Fachowe tłumaczenie wyroków ETPCz jest potrzebne, ponieważ Trybunał posługuje się bardzo specyficznym prawniczym językiem (prawniczą odmianą angielskiego), więc zdarza się, że nawet prawnicy dobrze znające język angielski nie potrafią zastosować orzeczenia w praktyce.
- Chcemy, by tłumaczonych było nie tylko kilkadziesiąt orzeczeń rocznie, ale by stworzyć konsorcjum, które podejmie się zadania, by wyroki były dostępne w większej liczbie. Liczymy, że dzięki temu standardy strasburskie będą bardziej dostępne dla polskich obywateli – mówił przy podpisaniu porozumienia rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar.
Obecny na uroczystości sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej prof. Marek Safjan podkreślał, że zwiększy to także wiedzę sędziów, którzy stosują prawo w obronie obywateli.