Wczoraj premier May po obradach swojego gabinetu oświadczyła, że rząd "kolektywnie" poparł przyjęcie proponowanego tekstu umowy dotyczącej wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
Tekst umowy został opublikowany po pół godzinie. Liczy sobie 585 stron. To pierwszy raz, gdy jest on dostępny publicznie. Umowa zawiera 15-stronicowy dodatek - deklarację polityczną o przyszłości relacji między UE i Wielką Brytanią.
Oto kilka głównych punktów:
Transformacja
Wielka Brytania pozostanie w okresie przejściowym od momentu opuszczenia UE w marcu 2019 r. do końca 2020 r. W tym czasie Wielka Brytania straci wszystkie swoje unijne prawa głosu i wpływy, ale wszystko inne pozostanie bez zmian, w tym prawo obywateli europejskich do życia i pracy w Wielkiej Brytanii, nadzór sądów UE i płatności budżetowych.
Wielka Brytania może przedłużyć okres przejściowy. Ostateczny termin końcowy nie został jeszcze ustalony, a Wielka Brytania będzie musiała podjąć decyzję, czy chce go przedłużyć do czerwca 2020 r.
Przyszłe relacje
Nadal nie zostało to jeszcze w pełni wynegocjowane, ale celem Wielkiej Brytanii i UE jest ustanowienie "strefy wolnego handlu" jako ostatecznego kształtu przyszłych stosunków.
Dzięki temu premier May może ogłosić, że wygrała prawo do "szytego na miarę" porozumienia handlowego, o którym zawsze mówiła. Wielka Brytania będzie związana przepisami UE i trudno jest dostrzec, w jaki sposób pozwoliłoby to Wielkiej Brytanii na zawieranie umów handlowych z innymi krajami.
Finanse
Londyńskie City nastawione na obniżenie statusu quo. Przyszłe relacje będą oparte na tzw. równoważności - narzędziu, z którego UE korzysta w odniesieniu do wszystkich banków z krajów spoza UE. Takiego rozwiązania od dawna oczekiwały banki i dlatego też szybko utworzyły biura na kontynencie.
Ochrona danych osobowych
Wielka Brytania będzie przestrzegać zasad UE dotyczących danych osobowych. Chce również uzyskać pozwolenia UE - znane jako decyzje w sprawie adekwatności - przyjęte przed końcem okresu przejściowego.
Pieniądze
Wielka Brytania zgodziła się wypłacić UE kwotę opartą na wcześniejszych zobowiązaniach do budżetu UE, część emerytur dla pracowników UE oraz projekty europejskie, w których UE chce nadal uczestniczyć. Wielka Brytania będzie również uiszczać opłaty roczne na pokrycie okresu przejściowego. Wielka Brytania oszacowała, że wyniosłoby to około 39 mld funtów.
Prawa
Obie strony zgodziły się chronić prawa swoich obywateli na terytorium drugiej strony przed końcem okresu przejściowego. Osoby te i ich rodziny będą chronione "do końca życia", o ile zarejestrują się po pięciu latach nieprzerwanego pobytu. Sędziowie brytyjscy będą mogli zwrócić się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości o poradę w sprawie ochrony tych praw.
Spory
Obie strony zaprojektowały rozbudowaną strukturę rozstrzygania sporów wynikających z umowy. Powołany zostanie wspólny komitet z udziałem przedstawicieli UE i Wielkiej Brytanii.
Żywność i napoje
Umowa będzie obejmowała ochronę "oznaczeń geograficznych". UE chciała, aby Wielka Brytania zobowiązała się do uznania szczególnego statusu takich produktów jak szynka parmeńska, szampan i ser Feta. Wielka Brytania postrzegała "oznaczenia geograficzne" jako kartę przetargową w rozmowach i chciała, aby kwestia ta podlegała negocjacji wynegocjowania umowy o wolnym handlu.
Irlandia
Jeśli nie uda się znaleźć rozwiązania, które pozwoliłoby na utrzymanie irlandzkiej granicy do połowy 2020 r., wówczas Wielka Brytania będzie miała dwie możliwości: wniosek o przedłużenie okresu przejściowego lub pozostanie w unii celnej z UE.
Poza tym musiałaby zaakceptować istnienie konkretnych obszarów polityki, w których Irlandia Północna przestrzega zasad UE, a zatem różni się od Wielkiej Brytanii.
Materiały jądrowe
Co zrobić z materiałami rozszczepialnymi będącymi w posiadaniu UE, ale przechowywanymi w Wielkiej Brytanii? Projekt umowy przewiduje przejęcie ich na własności przez Wielką Brytanię po okresie przejściowym.
