Gwiazda z dalekiej północy

„Hokejowa mama strzela gola”, „Jest czarująca, jest brutalna. Demokraci, strzeżcie się!”, „Nowa siła w kampanii McCaina” – tak amerykańskie media komentowały wczoraj debiut Sarah Palin przed ogólnokrajową opinią publiczną. Nawet określenia typu „pitbull w spódnicy” należy uznać za wyraz uznania.

W późny środowy wieczór gubernator Alaski wyszła na środek wielkiej sali Xcel Energy Center w Saint Paul, by wygłosić najważniejsze przemówienie w swej dotychczasowej karierze. Jeszcze parę dni temu mało kto w Ameryce słyszał o tej 44-letniej matce pięciorga dzieci, która nie tak dawno była burmistrzem niewielkiego miasteczka. John McCain zaskoczył wszystkich, wybierając ją w zeszłym tygodniu na kandydatkę do wiceprezydentury. Palin udowodniła jednak, że ma większy talent oratorski niż wielu bardziej doświadczonych kolegów.

„Wystąpienie pani Palin zelektryzowało konwencję, która dotąd obracała się wokół wątpliwości dotyczących jej wyboru” – stwierdził liberalny „New York Times” popierający na ogół demokratów.

Konkretów jak zwykle w takich przemówieniach było niewiele. Palin chodziło raczej o zaprezentowanie własnej osobowości. Starała się przedstawić siebie jako polityczną outsiderkę, która ma dość siły i charakteru, by „potrząsnąć układami w Waszyngtonie”. Komentatorzy podkreślają, że zabłysnęła spokojem oraz ciętą retoryką połączoną z ironią i poczuciem humoru. Okazała się też niezwykle skuteczna w roli, którą tradycyjnie odgrywają w kampanii kandydaci na wiceprezydenta – napastnika.

Obiektem ataku stał się Barack Obama. Sarah Palin ani razu nie wymieniła demokratycznego kandydata na prezydenta z nazwiska, ale dla wszystkich było jasne, że mówi o nim i jego niedawnym triumfalnym wystąpieniu przed 84-tysięczną publicznością z greckimi kolumnami w tle.

– Wszyscy słyszeliśmy jego dramatyczne mowy przed oddanymi mu zwolennikami. Ale gdy chmura retoryki opada, gdy ryk tłumu cichnie, reflektory gasną i gdy te styropianowe greckie kolumny wracają na plan filmowy, pozostaje pytanie: jaki właściwie plan ma nasz oponent? – pytała, wywołując burzę oklasków i śmiechu.

Republikanie, do niedawna w minorowych nastrojach, są wniebowzięci. Niektórzy zaczęli wręcz mówić o „Reaganie w żeńskim wydaniu”.– Sarah Palin reprezentuje nowy feminizm. Nie ma większego zagrożenia dla elit w tym kraju niż kobieta, która żyje w zgodzie ze swymi konserwatywnymi przekonaniami – wychwalała kandydatkę jedna z czołowych prawicowych komentatorek radiowych Ameryki Laura Ingraham.

– Absolutnie porażające – zachwycał się znany konserwatywny komentator Charles Krauthammer. Nawet demokraci byli pod wrażeniem siły rażenia Sarah Palin.

– Nie zgadzam się z tym, co mówi, ale mówiła znakomicie – oświadczył Howard Wolfson, do niedawna główny rzecznik kampanii Hillary Clinton.

David Frum, politolog, były autor przemówień George’a W. Busha

Jak pan ocenia wystąpienie Sarah Palin?

David Frum:

To była pięknie napisana mowa, bardzo skuteczna, pełna błyskotliwych sformułowań. W polityce ważniejsze od treści jest to, jak wyraża się swą osobowość, i tu Sarah Palin wypadła świetnie: sprawiała wrażenie osoby wrażliwej, a jednocześnie charyzmatycznej. Pełny sukces!

Gdyby to pan pisał to przemówienie, co by pan zmienił?

Nic a nic. Było doskonałe.

Żadnych słabych punktów?

W samym tekście żadnych. Słabe punkty są zupełnie gdzie indziej i nawet najlepsze przemówienie niewiele mogło tu zmienić. Po pierwsze – nadal wiemy niewiele o poglądach pani Palin. Nie wiemy, jakie ma zdanie w kluczowych kwestiach, od imigracji po bezpieczeństwo narodowe. Jest najmniej znanym kandydatem na wiceprezydenta od czasu, gdy Nixon wybrał Spiro Agnew w 1968 roku. Po drugie – republikanie wybrali ją ze względu na historię jej życia. Jako matka, która postanowiła urodzić upośledzone dziecko, jest dla prawicy bohaterką. Pytanie brzmi jednak, czy da się opowiadać o jej życiowych wyborach, nie wspominając o ciąży 17- letniej córki. Jeśli nie, to może się okazać, że republikanie w sposób niezamierzony wprowadzili do kampanii niepożądany element tabloidowy, bulwarowy. Wciąż nie mamy też pełnej jasności, na ile przemyślaną decyzją był wybór Palin przez McCaina. Nawet jeśli się okaże, że był to strzał w dziesiątkę. W USA prezydentura z natury rzeczy wymaga wielu ryzykownych decyzji, więc sygnalizowanie, że z McCainem w Białym Domu będzie ich jeszcze więcej, nie wydaje mi się dobre dla republikanów. Wreszcie republikanie bardzo przekonująco mówią podczas konwencji o roli doświadczenia we władzach wykonawczych. Tymczasem nie mamy zielonego pojęcia, jakim prezydentem byłaby pani Palin. Gdyby John McCain miał 50 lat, to nie miałoby większego znaczenia. Ale ma 72 lata i nie można wykluczyć, że jego zastępczyni będzie musiała przejąć po nim stery. Czy jako prezydent będzie podejmowała decyzje w sposób przemyślany, czy będzie słuchała doradców? Wielu Amerykanów chciałoby to wiedzieć.