O konieczności ustanowienia takiej nagrody Putin mówił podczas konferencji Ogólnorosyjskiego Frontu Narodowego. Odznaczenie ma być nadawane obywatelom Federacji Rosyjskiej, którzy „szczególnie zasłużyli się dla państwa i narodu". Putin obiecał, że jego przywrócenie nastąpi natychmiast po podpisaniu rozporządzeń, czyli jeszcze w piątek.
Tytuł „bohatera pracy" (albo zamiennie „bohatera pracy socjalistycznej") nadawano w ZSRR od 1921 r. Nagroda miała silny podtekst propagandowo-ideologiczny, służyła promowaniu modelu pracy promowanego przez władze ZSRR (praca – najlepiej bezinteresowna dla dobra partii i państwa sowieckiego). Łącznie wyróżniono tym tytułem 22 tys. osób. 205 osób otrzymało ten tytuł dwukrotnie, a tylko kilku trzykrotnie (wśród nich konstruktorzy samolotów Siergiej Iljuszyn i Andriej Tupolew, „ojciec" sowieckiej bomby atomowej Igor Kurczatow i akademik Andriej Sacharow, który później zwrócił się przeciwko władzy sowieckiej.
Krytycy pomysłu Putina zarzucają mu, że odradza on sowieckie pomysły, co jest przejawem nostalgii za dawnymi czasami, w których w istocie nie promowano wcale wydajnej, innowacyjnej pracy lecz posłuszeństwo systemowi.