Gdzie jest miejsce Polski

Donald Tusk jest jednym z 44 przywódców zaproszonych na szczyt, który odbędzie się 12 – 13 kwietnia w Waszyngtonie. Głównym celem spotkania ma być zacieśnienie współpracy przy ochronie materiałów nuklearnych, tak by nie wpadły w ręce terrorystów. Dla prezydenta USA, który rok temu przedstawił w Pradze wizję świata bez broni atomowej, szczyt jest tak ważny, że zagranicznych przywódców zapraszał osobiście.

– Zaproszono kraje, które potencjalnie będą najbardziej pomocne w powstrzymywaniu rozprzestrzeniania materiałów nuklearnych. Liczą się nie tylko państwa, które posiadają technologię czy broń atomową, ale także te, które z powodu położenia albo wpływów politycznych mogą pomóc w ograniczaniu rozprzestrzeniania atomu – mówi „Rz” Daryl Kimball z waszyngtońskiego Arms Control Association.

[srodtytul]W zasięgu bomby[/srodtytul]

Polska jest zaliczana do grona krajów, które dysponują technologią pozwalającą na wyprodukowanie bomby atomowej. Jak ustaliła „Rz”, dzięki eksperymentalnemu reaktorowi nuklearnemu w Świerku pod Warszawą, który działa od początku lat 70., naukowcy dysponują wystarczającą ilością paliwa nuklearnego do budowy kilkunastu bomb atomowych.

– Potencjalnie jesteśmy krajem nuklearnym – przyznaje w rozmowie z „Rz” prof. Jerzy Niewodniczański, były prezes Państwowej Agencji Atomistyki.

– Jesteśmy na liście 44 krajów, które posiadają odpowiednią technologię, aby wyprodukować bombę. Ale na świecie docenia się nas za to, że przyczyniamy się do pokoju, walcząc o ograniczenie rozprzestrzeniania takiej broni – dodaje.

Polska już w 1969 roku podpisała traktat o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT). Była jednym z pierwszych sygnatariuszy Inicjatywy Krakowskiej przeciwko proliferacji broni masowego rażenia (Proliferation Security Initiative) ogłoszonej w 2003 roku na Wawelu przez prezydenta George’a W. Busha. Pod inicjatywą podpisało się już ponad 90 krajów, które zobowiązały się walczyć z przemytem broni masowego rażenia i elementów do jej budowy.

Polski rząd lobbuje też w sprawie usunięcia z Europy taktycznej broni atomowej. W styczniu szef polskiego MSZ Radosław Sikorski i minister spraw zagranicznych Szwecji Carl Bildt opublikowali apel w tej sprawie. Jednocześnie polskie władze ogłosiły w tym roku, że planują budowę elektrowni atomowej.

[srodtytul]Wciąż poza G20[/srodtytul]

Według obserwatorów Polska ma jednak kłopoty z przekonaniem świata, że jest graczem, z którym coraz bardziej trzeba się liczyć.

– Polska jest białą kartą. Jestem przekonany, że Brytyjczycy nie wiedzą, jak nazywa się wasz premier czy prezydent. Gdy mówią, nikt ich tutaj nie słyszy. Wasz kraj jest po prostu niewidoczny na arenie międzynarodowej – mówi „Rz” Jeremy Kent, szef brytyjskiej agencji PR The Brand Counsel.

A obecność polskich żołnierzy w Iraku i Afganistanie? Silne poparcie dla amerykańskiej wojny z terroryzmem? – Nic o tym nie wiemy. Nigdy nie słyszałem o polskim żołnierzu, który zginął w walce. Jeśli Polska chce zmienić swój wizerunek, musi głośniej prezentować swoje stanowisko. Mówić o operacjach wojskowych, o zmianach klimatycznych, o gospodarce. I zacząć od klasycznego PR, bo może za słabo się stara – dodaje. 

Jego zdaniem dlatego Polska bezskutecznie zabiega o zaproszenie do G20 obecnie forum najbardziej wpływowych krajów świata. Miejsce wywalczyła za to Hiszpania, kraj o podobnej liczbie ludności. Gdy Amerykanie, niezadowoleni, że wycofała się z Iraku, nie chcieli przyłączyć jej do grupy, zaczęła dyplomatyczną ofensywę w Europie i Ameryce Łacińskiej.

– Hiszpanie mają dużą asertywność i jasno określone cele. Jak inne kraje zachodnie potrafią być brutalnie konkretni, ale są przewidywalni, więc nikogo ich zachowanie nie gorszy. Polska zaś dała się przekonać, że wystarczy, jak będzie reprezentowana przez Unię – mówi „Rz” europoseł PiS Konrad Szymański. 

W lutym prezydent Lech Kaczyński otwarcie zaczął się domagać miejsca dla Polski w G20.

– Według naszych kalkulacji jesteśmy 18. gospodarką świata i największą w regionie – mówił. 

Do grupy już należą m.in. Argentyna, której gospodarkę Międzynarodowy Fundusz Walutowy umieścił na 30. miejscu, oraz RPA z 25. lokatą. – To kraje z dominującą gospodarką w regionie. My też moglibyśmy mieć takie aspiracje, gdyż jesteśmy największym wśród nowych krajów członkowskich UE i NATO. Poza tym w czasie kryzysu gospodarczego Polska radzi sobie najlepiej spośród państw Europy – mówi „Rz” europoseł PO Krzysztof Lisek. Jego zdaniem działania w tym kierunku cały czas są podejmowane.