Rosyjska wojna z internetem

Pod naciskiem władz właściciel sieci społecznej WKontaktie Paweł Durow musiał wyjechać z kraju.

Publikacja: 23.04.2014 21:56

Paweł Durow, były już właściciel WKontaktie

Paweł Durow, były już właściciel WKontaktie

Foto: Wikipedia

„Jestem poza Rosją i nie planuję powrotu – powiedział serwisowi TechCrunch. – Niestety, (mój) kraj obecnie jest niekompatybilny z internetowym biznesem – dodał.

Z kolei na swojej stronie WKontaktie napisał: „Obawiam się, że nie ma drogi powrotnej. Nie po tym, gdy publicznie odmówiłem współpracy z władzą".

W grudniu ubiegłego roku kontrwywiad FSB zażądał od Durowa ujawnienia informacji o założycielach grup dyskusyjnych wspierających ukraiński Majdan. Właściciel sieci odmówił. Wtedy zaczęła się jego kilkumiesięczna, obecnie jeszcze nieznana w szczegółach, wojna z władzami. Kolejnymi jej publicznie znanymi etapami było sprzedanie przez Durowa akcji swojej firmy. Pozostał w niej tylko jako dyrektor generalny, ale ponieważ to on ją wymyślił i założył, akcjonariusze nie chcieli go zwalniać, bo nikt inny nie znał tak dobrze tego biznesu.

13 kwietnia rosyjska Prokuratura Generalna zagroziła zamknięciem całej sieci, jeśli nie zablokuje grup zwolenników antykorupcyjnego działacza Aleksieja Nawalnego. – Nie zamknąłem ich w 2011, nie zrobię tego i dzisiaj – odpowiedział. Tydzień później, 21 kwietnia, Durow dowiedział się z gazet, że już nie pracuje w swojej firmie.

„W ten sposób WKontaktie przechodzi pod wyłączną kontrolę Igora Sieczina i Aliszera Usmanowa" – napisał. Igor Sieczin jest jednym z najbliższych współpracowników Władimira Putina, obecnie prezesem państwowego Ros-?nieftu. Wcześniej w KGB, radziecki „doradca wojskowy" w czasie wojen w kilku krajach afrykańskich. Aliszer Usmanow jest zaś najbogatszym Rosjaninem (majątek szacowany na 16–20 mld dol.) specjalizującym się w wykupywaniu firm na rzecz Gazpromu i zarządzaniu nimi (w tym mediami).

Największa rosyjska sieć społeczna WKontaktie (zwana rosyjskim Facebookiem) została założona przez Durowa w 2006 roku. Podobnie jak Fb wyrosła z internetowego forum studentów. W ciągu ośmiu lat gwałtownego rozwoju stała się drugim najpopularniejszym miejscem rosyjskiego internetu, drugim na Ukrainie (gdzie ma kilkanaście milionów użytkowników) i w Kazachstanie oraz pierwszym na Białorusi.

W trakcie gwałtownych protestów na przełomie 2011 i 2012 roku przeciw fałszowaniu wyników wyborów parlamentarnych i prezydenckich w Rosji WKontaktie stał się miejscem organizowania opozycji. Wtedy nastąpiło pierwsze starcie Durowa z władzami. Na żądanie zamknięcia siedmiu grup w swojej sieci odpowiedział kategorycznym sprzeciwem. Jednocześnie na przełomie 2011 i 2012 roku sieć pierwszy raz próbował przejąć Aliszer Usmanow. Ale przegrał z młodym programistą, który zdążył stać się multimilionerem. Towarzyszył temu skandal. Durow opublikował swoje zdjęcie, na którym pokazuje środkowy palec, jak należało przypuszczać, Usmanowowi.

Być może dzięki temu zajął trzecie miejsce w rankingu rosyjskiego „Forbesa" „niezwykłych biznesmenów w Rosji – pomyleńców, dziwaków i ekscentryków".

Dodatkowo Durow wzburzył rosyjskich patriotów, pisząc w 2012 roku o święcie ?9 maja: „67 lat temu Stalin obronił przed Hitlerem swoje prawo do represjonowania narodów ZSRR". Na gwałtowną krytykę odpowiedział, że streścił losy swojego dziadka: dwukrotnie rannego żołnierza, który po powrocie z wojny trafił do łagru.

Kolejny atak na Durowa nastąpił, gdy FSB zażądała danych Ukraińców wspierających Majdan poprzez różne grupy w sieci. Tym razem Usmanow lepiej się przygotował, sprzedał nawet swoje akcje Facebooka. W ten sposób stał się głównym udziałowcem WKontaktie.

Wyjazd Durowa z Rosji, przy prawie jednoczesnym przyjęciu ustaw nakładających ograniczenia na rosyjskich blogerów, wywołał znaczne zaniepokojenie w Moskwie. Nadzorujący media Roskomnadzor wydał nawet oficjalne oświadczenie zapewniające, że władze nie planują blokowania zagranicznych stron, na przykład Facebooka.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1019