Ukraina: Ofensywa wojsk rządowych wstrzymana

Oferta pojawiła się na stronie internetowej ukraińskiego prezydenta w nocy z soboty na niedzielę. Była zaskakująca, bo od kilkunastu dni armia Ukrainy odnosi na wschodzie spektakularne sukcesy. W niedzielę Ukraińcy byli bliscy odcięcia Doniecka i Ługańska od reszty terenów kontrolowanych przez separatystów.

– W weekend otrzymaliśmy od Amerykanów wiarygodne informacje, że Putin jest gotowy w każdej chwili rozpocząć interwencję na Ukrainie. Propozycja Poroszenki została skonsultowana z Waszyngtonem i Berlinem, ma zapobiec wojnie z Rosją – tłumaczy „Rz" Mykoła Kniażycki, deputowany współrządzącej partii Batkiwszczyna. Jego zdaniem pierwszych żołnierzy przysłanych bezpośrednio z Rosji miano nawet widzieć w Ługańsku.

Wstrzymanie tranzytu gazu do Europy

Walerij Czałyj, wiceprezydent Ukrainy, oświadczył, że kolumna rosyjskich wojsk już szykowała się do przekroczenia ukraińskiej granicy. Zatrzymała się w ostatniej chwili.

– To była bardzo poważna prowokacja – uważa Czałyj.

Poroszenko stawia jednak twarde warunki. Misja pokojowa miałaby się składać z żołnierzy kilku krajów, a nie tylko samej Rosji. Na teren Ukrainy mieliby wejść wyłącznie przez punkty graniczne kontrolowane przez ukraińskie wojsko. Siły rozjemcze nie miałyby broni i były stale eskortowane przez ukraińską armię.

– Być może Putin zgodzi się na takie warunki. Dla niego to sposób, aby uratować twarz poprzez pokazanie, że jednak coś osiągnął na wschodzie Ukrainy bez wszczynania otwartej wojny. Tak naprawdę Kremlowi zależy przede wszystkim na utrzymaniu Krymu – tłumaczy „Rz" Andreas Umland, politolog z Akademii Mohylańskiej w Kijowie.

Zarówno zachodni przywódcy, jak i sam Kijów nasilają presję na Moskwę, aby zgodziła się na kompromis. Rząd Arsenija Jaceniuka wstępnie przyjął propozycję wstrzymania tranzytu rosyjskiego gazu do Europy przez Ukrainę oraz wprowadzenia zakazu przelotu rosyjskich samolotów. Decyzję w tej sprawie ma jednak zatwierdzić we wtorek Rada Najwyższa.

Zachód wsparł Ukrainę poważną kampanią dyplomatyczną. Barack Obama uzgodnił w rozmowie z kanclerz Merkel, że „jakakolwiek interwencja na Ukrainie, nawet pod pozorem humanitarnych działań, bez formalnej, oficjalnej zgody rządu Ukrainy jest nie do zaakceptowania, oznacza pogwałcenie prawa międzynarodowego i doprowadzi do dodatkowych kosztów dla Rosji". Z podobnym przekazem sekretarz stanu John Kerry zadzwonił także do szefa rosyjskiej dyplomacji Siergieja Ławrowa.

– Putin takich deklaracji nie może po prostu zlekceważyć. Niezadowolenie z powodu pogarszającego się stanu gospodarki w rosyjskim społeczeństwie narasta, w szczególności wśród oligarchów – uważa Umland.

Merkel dała z kolei znać w rozmowie z Poroszenką, że jest gotowa rozważyć udział niemieckich żołnierzy w ewentualnej misji pokojowej w Donbasie. Bardzo utrudniłoby to Moskwie próby podporządkowania sobie wschodniej Ukrainy.

Na razie intencje Kremla nie są jasne. Nowy „premier" samozwańczej Donieckiej Republiki Ludowej Aleksandr Zacharczenko zapowiedział na swojej stronie internetowej gotowość zawieszenia broni. Nie wiadomo jednak, czy to uczciwa deklaracja znajdujących się w coraz trudniejszym położeniu rebeliantów czy raczej próba usprawiedliwienia ewentualnej „interwencji pokojowej" Rosjan.