Odnawiamy groby, nie tylko od święta

Dziesiątki zabytkowych nagrobków osób, które tworzyły historię Polski zostały odnowione w tym roku.

Publikacja: 01.11.2022 08:59

Cmentarz w Łyczakowie we Lwowie

Cmentarz w Łyczakowie we Lwowie

Foto: Fundacja Dziedzictwa Kulturowego

Fundacja Dziedzictwa Kulturowego przeprowadziła w tym roku renowację nagrobków przedwojennych ministrów rządu RP znajdujących się na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie: Władysława Grzędzielskiego, Jana Łopuszańskiego, Maksymiliana Matakiewicza, Jana Moszczyńskiego, Andrzeja Nosowicza. Na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie z kolei ministrów: Jan Fryderyka Heuricha, Julian Eberhardta, Franciszka Sokala, a na cmentarzu Ewangelicko-Reformowany w Warszawie odnowiła groby ministrów: Antoniego Żychlińskiego, Stanisława Janickiego, Seweryna Ludkiewicza. Projekt ten został sfinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z rezerwy budżetowej.

Fundacja od 2013 r. prowadzi też prace konserwatorskie na cmentarzu Żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej. W 2022 r. renowacja obejmuje 20 kolejnych nagrobków, ale także prowadzone będą prace nad upamiętnieniem indywidualnych ofiar Getta w Warszawie oraz renowacją grobów żołnierzy Wojska Polskiego poległych i zmarłych podczas służby w latach 1918-1920.

Czytaj więcej

Ślady zbrodni Niemców w obozie Gross-Rosen

Fundacja prowadzi w tym roku również prace konserwatorskie w Kruszynianach - obok Bohonik jedynym historycznym ośrodkiem osadnictwa tatarskiego w granicach Polski z zachowanymi zabytkowymi mizarami i meczetami. Celem jest odnowienie zespołu pięćdziesięciu kamiennych nagrobków pochodzących z XIX wieku. Podjęła się również zinwentaryzowania polskich nagrobków znajdujących się na terenie dawnych Inflant polskich na Łotwie, udało się zinwentaryzować już ponad 1 300 nagrobków.

Muzeum Powstania Warszawskiego w 2022 r. wyremontowało groby bohaterów II wojny światowej. Renowacji poddane zostały mogiły dwóch żołnierzy Orderu Virtuti Militari: Wiktora Olszewskiego ps. Olcha oraz por. Romana Rozmiłowskiego ps. Zawada, ale też jego siostry łączniczki ZWZ AK – Danuty Rozmiłowskiej ps. Ziuta, a także grób łączniczki Ireny Pietrzak ps. Irena i jej męża, żołnierza AK Włodzimierza Pietrzaka ps. Balk. Środki na renowację pochodziły ze zbiórek publicznych przeprowadzonych przez Komitet Społeczny Wolontariuszy Muzeum Powstania Warszawskiego „Ratujmy Groby Powstańcze”.

Miasto Warszawa dofinansowała w tym roku renowację obiektów na cmentarzu Powązkowskim kwotą ponad 420 tys. zł. Przeznaczono je na prace przy dziesięciu pomnikach i remont ogrodzenia.

Czytaj więcej

IPN burzy pomniki czerwonoarmistów

Jednym z uratowanych w tym roku zabytków jest pomnik na grobie Jadwigi Łuszczewskiej, zmarłej w 1867 r. pisarki i poetki doby romantyzmu, znanej pod pseudonimem literackim Deotyma i jej ojca, Wacława Łuszczewskego, radcy stanu Królestwa Polskiego. Prace zakończono także przy pomniku nagrobnym rodziny Piotrowskich i Jeziorańskich z ok. 1850 r. Warto też zwrócić uwagę na odnowiony nagrobek Cypriana Godebskiego - dziadka rzeźbiarza Cypriana Godebskiego, poety i pułkownika 8 pułku piechoty wojsk polskich. Poległ on podczas wojen napoleońskich w 1809 r. w bitwie pod Raszynem. Jego sarkofag dekorowany jest m.in. palmą skrzyżowaną z przechyloną amforą, z której wylewa się krew – symbolami chwały i ofiary poniesionej na polu walki.

Fundacja Dziedzictwa Kulturowego przeprowadziła w tym roku renowację nagrobków przedwojennych ministrów rządu RP znajdujących się na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie: Władysława Grzędzielskiego, Jana Łopuszańskiego, Maksymiliana Matakiewicza, Jana Moszczyńskiego, Andrzeja Nosowicza. Na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie z kolei ministrów: Jan Fryderyka Heuricha, Julian Eberhardta, Franciszka Sokala, a na cmentarzu Ewangelicko-Reformowany w Warszawie odnowiła groby ministrów: Antoniego Żychlińskiego, Stanisława Janickiego, Seweryna Ludkiewicza. Projekt ten został sfinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z rezerwy budżetowej.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Afera Collegium Humanum. Wątpliwy doktorat Pawła Cz.
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Społeczeństwo
Cudzoziemka urodziła dziecko przy polsko-białoruskiej granicy. Trafiła do szpitala
Społeczeństwo
Sondaż: Polacy nie boją się wojny
Społeczeństwo
Odeszła pozostając wierna sobie. Jaka naprawdę była prof. Jadwiga Staniszkis
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Społeczeństwo
Zmarła Jadwiga Staniszkis