Alternatywa dla kredytu bankowego

W jaki sposób gmina może zdobyć pieniądze na sfinansowanie inwestycji albo na pokrycie deficytu budżetowego? Możliwych do zastosowania rozwiązań jest co najmniej kilka. Można oczywiście sięgnąć do nadwyżki wypracowanej w latach poprzednich, skorzystać z udzielanych przez banki pożyczek lub kredytów czy też zdobyć niezbędne fundusze, prywatyzując majątek komunalny. Istnieje jeszcze jedna możliwość, którą jest emisja obligacji komunalnych.

[srodtytul]Etap I – analiza finansowa[/srodtytul]

Przed podjęciem decyzji w sprawie emisji obligacji przez powiat, gminę czy województwo samorządowe konieczne jest przeprowadzenie niezbędnych analiz. Powinny one przede wszystkim dać odpowiedź na dwa podstawowe pytania: [b]jaka jest bezpieczna dla budżetu kwota emisji oraz jak jej spłatę rozłożyć na poszczególne lata[/b] (chodzi o to, aby obciążenie budżetu spłatami było jak najmniejsze).

Od starannego przeprowadzenia badania sytuacji finansowej jednostki samorządu terytorialnego i dostosowania do jej możliwości kształtu i wielkości emisji zależy powodzenie całego przedsięwzięcia. Warto przypomnieć w tym miejscu, że gmina, przygotowując emisję obligacji, powinna się kierować trzema zasadami. Po pierwsze wielkość zadłużenia i poziom rocznych spłat nie powinny przekraczać limitów wynikających z przepisów o finansach publicznych, po drugie poziom środków wolnych powinien być utrzymany na poziomie umożliwiającym realizację innych inwestycji, i po trzecie czas spłaty zadłużenia powinien być maksymalnie krótki, tzn. umożliwiający szybkie uwolnienie budżetu od zadłużenia.

[srodtytul]Etap II – uchwała rady[/srodtytul]

Po przeprowadzeniu badania może się okazać, że jednostka samorządu terytorialnego nie ma zdolności do spłaty kolejnego zadłużenia, a tym samym do jego zaciągnięcia. Jest to również sygnał do przeprowadzenia restrukturyzacji zadłużenia, np. poprzez sprzedaż majątku komunalnego.

Jeżeli się okaże, że dana jednostka może nowe zobowiązanie zaciągnąć, to można wówczas przystąpić do przygotowania emisji. Na tym etapie ustalić przede wszystkim należy jej wielkość, sposób oraz strukturyzację. Dane te wraz z wnioskami z przeprowadzonej analizy powinny zostać zaprezentowane radnym. To oni bowiem podejmują – w drodze uchwały – decyzję o emisji obligacji. Uchwała ta stanowi formalny początek i podstawę prawną procedury uruchamiania emisji obligacji komunalnych.

Wyłączna kompetencja rady do podjęcia uchwały w sprawie emisji obligacji wynika z przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1905B549B4AF88BA5CE05A538892C0A7?id=163433]gminnej ustawy ustrojowej[/link]. Zgodnie z jej art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. b: [b]do wyłącznej kompetencji rady należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących emitowania obligacji komunalnych oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez wójta.[/b] Wymienione w przepisie elementy powinny się znaleźć w uchwale. Ponadto należy mieć na uwadze treść art. 28 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AA4B938DD39D1CC3E79C6EB5C7C8A59D?id=162950]ustawy o obligacjach[/link], zgodnie z którym emitent, będący jednostką samorządu terytorialnego, jest zobowiązany oznaczyć (w uchwale) cel emisji, czyli zadania, które będą z tego źródła finansowane. Pamiętać również należy o tym, że środków pochodzących z emisji nie można przeznaczyć na inne cele.

[srodtytul]Etap III – oferta[/srodtytul]

Podjęta przez radę (sejmik) uchwała w sprawie emisji obligacji komunalnych nie kreuje sama z siebie zobowiązań finansowych. Powstają one dopiero w wyniku ich wypuszczenia na rynek (sprzedaży). Może to nastąpić w dwóch trybach, albo w formie oferty publicznej, albo oferty prywatnej.

Oferta publiczna polega na skierowaniu propozycji zakupu obligacji do nieograniczonego kręgu podmiotów. Może to nastąpić np. poprzez publikację ogłoszeń w prasie czy innych środkach masowego przekazu. Zaznaczyć trzeba, że od niedawna procedura jej przeprowadzania uległa znacznemu uproszczeniu. [b]Jednostki samorządu terytorialnego nie są bowiem zobligowane do przygotowywania prospektu emisyjnego ani memorandum informacyjnego.[/b]