Zgodnie z nową ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, która wchodzi dziś w życie, samorządy stały się organizatorami przewozów. W zależności od ich rodzaju i zasięgu zajmą się tym gmina, związek międzygminny, powiat, związek powiatów, województwo. Wyjątkowo w wypadku międzywojewódzkich lub międzynarodowych przewozów kolejowych rolę organizatora odgrywa minister transportu.
Ustawa zajmuje się nie tylko transportem drogowym. Również przewozami kolejami, tramwajami, metrem, kolejami linowymi i linowo-terenowymi, a także transportem morskim.
Na organizatorów czeka wiele obowiązków. Miasta powyżej 50 tys. mieszkańców, a także m.in. powiaty, ich związki oraz województwa będą musiały przygotować plany zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Ich zawartość i procedury są ściśle ustalone i wymagają sporo pracy, czasu i uzgodnień, zanim zostaną uchwalone. Taki plan uchwalony przez radę stanie się aktem prawa miejscowego.
Określi on m.in. sieć komunikacyjną, na której zakłada się przewozy o charakterze użyteczności publicznej, ocenę i prognozy potrzeb przewozowych, przewidywane ich finansowanie, preferencje dotyczące wyboru rodzajów środków transportu, zasady organizacji rynku przewozów.
Organizator może wybrać przewoźnika na kilka sposobów – przede wszystkim na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych czy koncesji na roboty budowlane lub usługi. Wolno będzie też bezpośrednio podpisać umowę z przewoźnikiem, jeżeli średnia roczna wartość będzie opiewać na mniej niż 1 mln euro albo mniej niż 300 tys. km przejazdów rocznie. Umowa dotyczy linii albo sieci komunikacyjnej.
