O wyodrębnieniu funduszu sołeckiego w budżecie gminy rozstrzyga rada. Uchwałę w tej sprawie podjąć należy do 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy. Akt ten, jak każda inna uchwała rady gminy, powinna zostać przekazana przez wójta właściwemu organowi nadzorczemu w celu zbadania jej zgodności z prawem.
Najczęściej występującą przyczyną uchylenia uchwały rady w sprawie wyodrębnienia funduszu sołeckiego jest jej podjęcie po terminie. Przykładem może być uchwała Rady Gminy Rząśnia z 9 kwietnia 2010 r., którą organ nadzoru uchylił właśnie z tego powodu. W uzasadnieniu swojej decyzji wojewoda łódzki stwierdził, że została podjęta z rażącym naruszeniem art. 1 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim. Przepis ten stanowi bowiem, że uchwałę, w której rada wyraża zgodę albo nie wyraża zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego, podjąć należy do 31 marca (rozstrzygnięcie nadzorcze z 14 maja 2010 r., sygn. akt PNK.I.0911/213/10). Jak podkreślono w uchwale kolegium RIO w Rzeszowie, termin wskazany w cytowanej ustawie o funduszu sołeckim ma charakter terminu zawitego, który charakteryzuje się szczególnym rygoryzmem prawnym. Po upływie określonego ustawowo terminu do wykonania następuje wygaśnięcie uprawnienia przysługującego określonemu podmiotowi (uchwała z 6 października 2009 r., sygn. akt XXI/6975/2009).
Komu przesłać
1122 gminy wyodrębniły fundusz sołecki w budżecie na 2011 r.
Podjętą przez radę uchwałę w sprawie wyodrębnienia funduszu sołeckiego wójt przekazuje do oceny właściwemu organowi nadzoru. Do wyboru ma dwa: wojewodę oraz regionalną izbę obrachunkową. Który z tych dwóch podmiotów jest właściwy do jej zbadania? Sprawę wyjaśnia Kazimierz Bandarzewski (UJ) w opinii prawnej przygotowanej dla Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich. Skoro art. 1 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim jest przepisem regulującym jeden z elementów procedury uchwalania budżetu gminy, to również podejmowane na jego podstawie uchwały należy kwalifikować jako uchwały z zakresu procedury budżetowej. W konsekwencji uznać należy, że uchwały takie wójt powinien przekazać do regionalnej izby obrachunkowej, a nie do wojewody. Zgodnie bowiem z treścią art. 11 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych to one są właściwe do badania uchwał i zarządzeń dotyczących procedury uchwalania budżetu gminy oraz uchwały budżetowej i uchwał wprowadzających zmiany do budżetu. Uchwała w sprawie wyodrębnienia funduszu sołeckiego zalicza się zatem do „spraw finansowych", a nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego w tym zakresie należy do regionalnych izb obrachunkowych. Mówi o tym wprost art. 171 ust. 2 Konstytucji RP.
630 gmin postanowiło o niewyodrębnianiu tego funduszu w budżecie na 2011 r.
