Wiele sposobów współpracy

Ma on być wybrany na podstawie: prawa zamówień publicznych, na zasadach określonych w ustawie o partnerstwie publiczno-prywatnym albo według przepisów ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi. Gmina może samodzielnie realizować budowę i potem ją eksploatować, jedynie wtedy, gdy nie uda się wybrać odpowiedniego wykonawcy.

Są trzy formuły realizacji inwestycji wskazane przez ustawodawcę:

- partnerstwo publiczno-prywatne – tworzy formułę wspólnej realizacji zadania publicznego przez partnerów publicznego i prywatnego. Najczęściej inwestor prywatny jest wynagradzany bezpośrednio przez instytucje publiczne i nie ponosi ryzyka ekonomicznego powodzenia projektu, czyli np. nie odpowiada za regularne dostawy odpadów, ściągalność opłat od mieszkańców. Zadaniem prywatnego partnera jest utylizacja określonej masy odpadów.

Niedotrzymanie umownego standardu usług utylizacji odpadów skutkuje pomniejszeniem wynagrodzenia o kary umowne.

-  koncesja na roboty budowlane lub usługi – to dużo prostsza, mniej elastyczna formuła, gdzie w zamian za określone świadczenia partner prywatny jest upoważniony do pobierania pożytków, które całkowicie lub częściowo stanowią jego wynagrodzenie. Partner prywatny ponosi ekonomiczne ryzyko powodzenia projektu, a otrzymywana płatność jest skorelowana z popytem na jego usługi. Regionalne instalacje do przetwarzania odpadów są przedsięwzięciami bardzo istotnymi, a ich niewłaściwa eksploatacja może spowodować konieczność płacenia wysokich kar przez gminę z tytułu niespełnienia wymogów redukcji odpadów odprowadzanych na składowiska, niezasadne wydaje się przerzucanie całego ryzyka popytu na partnera prywatnego.

-  prywatna instalacja – całość ryzyka przedsięwzięcia spada na inwestora prywatnego. Jednak obecny kształt ustawy o utrzymaniu porządku w dużym stopniu niweluje ryzyko niedostarczenia odpadów zarówno w przypadku instalacji prywatnej, jak i w koncesji.

Jest jeszcze jedna metoda, którą gmina może zastosować, gdy nie uda się zawrzeć umowy w ramach powyższych.

-  metoda tradycyjna, tj. realizacja przedsięwzięcia przez gminę, co wiąże się z przejęciem przez nią wszystkich rodzajów ryzyka, począwszy od ryzyka projektowania i budowy, ryzyka eksploatacji, a skończywszy na ryzyku pozyskania finansowania.

– Ani ustawa o PPP (partnerstwo publiczno-prywatne), ani o koncesji nie nakładają na gminy obowiązku przeprowadzenia analiz wykazujących korzyści tych metod w stosunku do metody tradycyjnej. Niemniej gminy obowiązuje szczególna staranność przy podejmowaniu decyzji finansowych i coraz częściej analizy PPP są przeprowadzane. W kontekście ustawy o utrzymaniu czystości może dziwić abstrahowanie ustawodawcy od wyników analiz, tzn., czy jeżeli wykażą, że realizacja metodą tradycyjną jest korzystniejsza, to czy nadal będzie konieczność wyboru partnera prywatnego. – Hipotetycznie można również wyobrazić sobie taką sytuację: gdy gmina, która chce samodzielnie budować i eksploatować instalację regionalną, ogłosi przetarg, w którym będą zawarte parametry zniechęcające wykonawców do złożenia oferty – mówi Alina Sarnacka, senior menedżer w dziale doradztwa transakcyjnego Ernst & Young.

Czytaj także w serwisie: