Kto prowadzi postępowanie
Organem, który ma obowiązek przeprowadzenia postępowania i wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, jest organ wykonawczy gminy (wójt/burmistrz/prezydent miasta). W sprawach uznanych przez ustawodawcę za ważniejsze organem właściwym będzie regionalny dyrektor ochrony środowiska (w sprawach zawsze znacząco oddziałujących na środowisko dróg, linii kolejowych, sztucznych zbiorników wodnych, obiektów jądrowych).
Zdarzają się też sytuacje szczególne. I tak decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach będą wydawane przez starostów – w przypadku decyzji podejmowanych przed scalaniem, wymianą lub podziałem gruntów – lub dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych – w przypadku zmiany przeznaczenia lasu stanowiącego własność Skarbu Państwa na użytek rolny.
Stronom przysługuje odwołanie. Od decyzji organów gmin i starostów – do samorządowego kolegium odwoławczego, od decyzji regionalnych dyrektorów ochrony środowiska – do generalnego dyrektora ochrony środowiska, od decyzji regionalnych dyrektorów Lasów Państwowych zaś – do dyrektora generalnego Lasów Państwowych.
Decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, dla których właściwe są organy gminy, wydawane są po długiej, składającej się z różnych etapów procedurze. Jednym z najważniejszych jest przygotowanie raportu dotyczącego środowiskowych uwarunkowań. Przygotowanie raportu stanowi obowiązek wnioskodawcy, czyli osoby zainteresowanej realizacją przedsięwzięcia. Raport jest opiniowany przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska oraz inspektora sanitarnego. Generalnie chodzi o to, by ocenić, która lokalizacja przedsięwzięcia jest najlepsza, czyli jak zrealizować przedsięwzięcie, by utrzymać zasadę zrównoważonego rozwoju. Przypomnijmy, że przewiduje ona kompromis pomiędzy rozwojem technicznym i gospodarczym a zachowaniem wymogów środowiskowych.
Co w decyzji
W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określa się przede wszystkim: rodzaj i miejsce przedsięwzięcia, warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, czy też wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w dokumentacji wymaganej decyzji. Urząd może nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin. Decyzja jest ważna przez 4 lata od dnia, w którym stała się ostateczna. Termin ten może zostać wydłużony o 2 lata, gdy realizacja przedsięwzięcia przebiega etapowo oraz nie zmieniły się określone w decyzji warunki.
W opinii inwestorów są to wciąż okresy zbyt krótkie. Dziś jest tak, że wydanie dla przedsięwzięcia o określonej lokalizacji decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dopiero umożliwia dalsze działania, w tym ubieganie się o pozwolenie na budowę lub jego odpowiedniki. Na przykład w przypadku budowy dróg publicznych odpowiednikiem tym jest zezwolenie na realizację inwestycji drogowej.
