Informacja o środowisku dla każdego i w terminie miesiąca

Organy administracji są obowiązane do udostępniania każdemu informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone. Od tego, kto żąda takich informacji, nie można wymagać wykazania, że służy to jego interesowi prawnemu lub faktycznemu. Oznacza to, że urzędnicy nie mogą uzależniać udostępnienia informacji o środowisku od tego, czemu informacja ma służyć czy też do czego określone dane będą wykorzystane.

Bez zbędnej zwłoki

Co do zasady informacje o środowisku i jego ochronie udostępnia się na pisemny wniosek. Nie jest on konieczny tylko w przypadku informacji niewymagającej wyszukiwania. A także w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej, innej katastrofy naturalnej lub awarii technicznej lub innego bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska.

Organ administracji udostępnia informację o środowisku i jego ochronie bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku. Termin, o którym mowa, może zostać przedłużony do dwóch miesięcy ze względu na stopień skomplikowania sprawy. Dane zamieszczane w publicznie dostępnych wykazach przekazuje się w dniu złożenia wniosku.

Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie następuje w sposób i w formie określonych we wniosku, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje urząd, to uniemożliwiają. Jeśli taka sytuacja ma miejsce, wówczas urząd powinien powiadomić w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji i wskazać, w jaki sposób lub w jakiej formie będzie ona przekazana. Jeżeli w ciągu 14 dni od dnia otrzymania takiego powiadomienia zainteresowany informacją nie złoży wniosku w sposób lub w formie wskazanej przez urząd, wówczas powinien wydać decyzję o odmowie udostępnienia informacji w sposób lub w formie określonych we wniosku.

przykład

Stowarzyszenie wystąpiło do burmistrza o udzielenie informacji o środowisku. Chodziło m.in. o dokumenty powstałe w postępowaniach w sprawie oceny oddziaływania na środowisko oraz dokumenty dotyczące instalacji urządzeń energetycznych. Burmistrz przekazał stowarzyszeniu tylko cześć dokumentów, których dotyczył wiosek. Twierdził, że może udostępnić tylko informacje powstałe bądź złożone w postępowaniach, w których przeprowadzono oceny oddziaływania na środowisko. W związku z tym stowarzyszenie złożyło skargę na bezczynność organu (burmistrza). Sąd administracyjny uznał ją za częściowo uzasadnioną. W ocenie sądu – biorąc pod uwagę okoliczności sprawy – nie ma podstaw, by uznać, że stwierdzona bezczynność burmistrza w rozpoznaniu wniosku stowarzyszenia miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Organ administracyjny powinien rozważyć, czy nie należy wydać decyzji o odmowie udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie, skoro nie posiada określonych informacji i nie może uczynić zadość żądaniu wnioskodawcy.

Sąd uznał, że można się skarżyć na bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie, gdy organ nie podejmuje żadnych czynności wobec wniosku, w tym również nie wydaje decyzji o odmowie udzielenia stosownej informacji. Rozpoznając skargę na bezczynność w przedmiocie udzielenia informacji o środowisku, sąd administracyjny bada jedynie, czy organ zobowiązany do udostępnienia informacji o środowisku wywiązał się z tego obowiązku czy też pozostaje w opóźnieniu załatwienia sprawy.

Na podstawie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 16 października 2013 r. sygn. II SAB/Go 38/13

Czasem odmowa

Nie każdy wniosek w sprawie udostępnienia informacji o środowisku może liczyć na pozytywne rozpatrzenie. Odmowa uwzględnienia wniosku musi nastąpić w drodze decyzji administracyjnej.

Urząd nie udostępni informacji o środowisku i jego ochronie (art. 16 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie), jeżeli informacje dotyczą np.:

- spraw objętych toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnym lub karnym, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby zakłócić przebieg postępowania,

- danych dotyczących osób trzecich, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszać przepisy o ochronie danych osobowych,

- dokumentów lub danych, których udostępnienie mogłoby spowodować zagrożenie dla środowiska lub bezpieczeństwa ekologicznego kraju,

- informacji o wartości handlowej, w tym danych technologicznych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, jeżeli mogłoby to pogorszyć konkurencyjną pozycję firmy i złożyła one uzasadniony wniosek o wyłączenie określonych informacji z udostępniania,

- obronności i bezpieczeństwa państwa.

Ponadto organy administracji mogą odmówić udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie, jeżeli:

- wymagałoby to dostarczenia dokumentów lub danych będących w trakcie opracowywania lub danych przeznaczonych do wewnętrznego komunikowania się,

- wniosek jest w sposób oczywisty niemożliwy do zrealizowania lub sformułowany w sposób zbyt ogólny.

Odmawiając udostępnienia informacji o środowisku, trzeba podać nazwę organu odpowiedzialnego za opracowanie danego dokumentu oraz informuje o przewidywanym terminie ich opracowania.

Jeżeli wniosek dotyczy informacji nieznajdującej się w posiadaniu danego urzędu, to należy niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, przekazać go organowi administracji, w którego posiadaniu znajduje się żądana informacja, i powiadomić o tym wnioskodawcę. Jeśli okaże się to niemożliwe, wniosek zwraca temu, kto go złożył.

Jeżeli natomiast wniosek o udostępnienie informacji o środowisku jest sformułowany w sposób zbyt ogólny, organ administracji niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku, wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku, udzielając stosownych wyjaśnień tej sprawie.

przykład

Do marszałka województwa złożono wniosek o udostępnienie informacji w sprawie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. Marszałek województwa wydał postanowienie i przekazał wniosek regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska. W opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska to marszałek województwa jest organem kompetentnym do udzielania kompletnej informacji na temat parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. Regionalny dyrektor ochrony środowiska uznał m.in., że nie jest jedynym dysponentem informacji o formach ochrony przyrody położonych na obszarze jego działania. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska przekonywała również, że jest w trakcie aktualizacji rejestru form ochrony przyrody.

NSA po przeanalizowaniu przepisów uznał, że informacje o środowisku, których udostępnienia domagano się we wniosku, były w posiadaniu regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Objęta bowiem była właściwością prowadzenia rejestru przez ten organ administracji publicznej. I nie można się powoływać na fakt opóźnienia we wprowadzeniu danych do odpowiedniego wykazu z powodu zmiany przepisów.

Na podstawie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 30 listopada 2010 r. sygn. II OW 60/10

Wykazy i opłaty

Dane o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie zamieszcza się w publicznie dostępnych wykazach. Do ich prowadzenia zobowiązane są organy administracji właściwe w sprawach, które mają związek z ochroną środowiska. W wykazach zamieszcza się m.in. informacje dotyczące: decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, raportów o oddziaływaniu określonego przedsięwzięcia na środowisko, wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska, programów ochrony środowiska przed hałasem oraz dokumentów związanych z ochroną przyrody czy gospodarką odpadami (art. 21. ust. 2 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie).

Publicznie dostępne wykazy prowadzi się w formie elektronicznej. Mają one służyć zarówno tym, którzy są zainteresowani dostępem do informacji o środowisku, jak też samej administracji do szybszego odnajdywania informacji, które są w ich posiadaniu.

Za wyszukiwanie, a także za przekształcanie informacji o środowisku w formę wskazaną we wniosku o jej udostępnienie, a także sporządzanie kopii dokumentów lub danych oraz ich przesłanie, pobiera się opłaty w wysokości odzwierciedlającej związane z tym uzasadnione koszty (rozporządzenie ministra środowiska z 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnianie informacji o środowisku). Wyszukiwanie i przeglądanie w siedzibie organu administracji dokumentów wyszczególnionych w publicznie dostępnym wykazie jest bezpłatne.

podstawa prawna: Art. 4, 8–28 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko tekst jedn. DzU z 2013.1235 ze zm.

podstawa prawna: Rozporządzenie ministra środowiska z 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnianie informacji o środowisku (DzU z 2010 r. nr 215, poz. 1415)

podstawa prawna: Rozporządzenie ministra środowiska z 22 września 2010 r. w sprawie wzoru oraz zawartości i układu publicznie dostępnego wykazu danych o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie (DzU z 2010 r., nr 186, poz. 1249)

>Ważny adres