Wiceburmistrz nie może zdymisjonować dyrektora szkoły

Odebranie nauczycielowi kierowniczego stanowiska to wyłączna kompetencja organu, który mu je powierzył, a więc wójta, burmistrza czy prezydenta miasta

Aktualizacja: 23.04.2008 08:05 Publikacja: 23.04.2008 04:18

Zastępca burmistrza nie może przejąć automatycznie tych kompetencji – uznał 12 marca 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie (II SA/Ol 1044/07).

Tymczasem to właśnie on odwołał bez wypowiedzenia dyrektora szkoły podstawowej będącego też pedagogiem. Jako przyczynę wskazał złą współpracę z organem prowadzącym placówkę, tworzenie niewłaściwej atmosfery wśród pracowników szkoły i rodziców, brak systematycznej oceny podwładnych, utrudnianie spotkania przedstawiciela gminy z nauczycielami oraz przekazania dokumentacji i pomieszczeń przedstawicielowi burmistrza na czasowe zastępstwo chorego dyrektora. – Nieprawidłowości poświadczyła opinia kuratora oświaty. Powoływał się przy tym na art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty. Według tego przepisu organ, który obsadził nauczyciela na stanowisku kierowniczym szkoły, może go odwołać bez wypowiedzenia w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty.

Wojewoda unieważnił to zarządzenie. Jego zdaniem zastępca burmistrza, który pełnił obowiązki burmistrza przebywającego na urlopie wypoczynkowym, nie miał kompetencji do zdjęcia z takiej funkcji. Ponadto postępowanie nadzorcze nie potwierdziło zarzutów. Nie zachodził więc szczególnie uzasadniony przypadek. Burmistrz, który nie zgodził się z rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody, złożył skargę do WSA w Olsztynie. Twierdził, że ustawa o samorządzie gminnym umożliwia burmistrzowi powierzenie swojemu zastępcy prowadzenia określonych spraw. Wojewoda wkroczył też w kompetencje kuratora, kwestionując jego opinię.

Sąd poparł wojewodę, uznając skargę za bezzasadną.

Zdaniem sądu odwołanie dyrektora szkoły to wyłącznie uprawnienie organu, który powierzył tę funkcję, czyli wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta. Ogólne upoważnienie zastępcy burmistrza do załatwiania w czasie nieobecności burmistrza spraw z zakresu administracji publicznej z prawem wydawania decyzji i postanowień nie wystarczy. A uzyskanie pozytywnej opinii kuratora oświaty o odwołaniu nie pozbawia wojewody uprawnień do oceny legalności działania organu gminy. Według WSA podane przyczyny odwołania też nie uzasadniają natychmiastowego pozbawienia stanowiska. Pojęcia „przypadki szczególnie uzasadnione” nie możemy interpretować dowolnie. Ze względu na brak ustawowych kryteriów należy się kierować art. 52 kodeksu pracy, mówiącym o zwolnieniu dyscyplinarnym. To za mało, gdy organ gminy powołuje się na naruszenie obowiązków przez nauczyciela – kierownika. Musi wykazać, że było ono ciężkie i dotyczyło istotnych obowiązków. O szczególnie uzasadnionych przypadkach można również mówić, gdy konieczne jest natychmiastowe odwołanie z uwagi na zagrożenie interesu publicznego. Tu zarzuty nie miały takiej rangi.

Niesłuszny jest pogląd, że swoje uprawnienia (nawet wynikające z ustawy o systemie oświaty) burmistrz może wykonywać wyłącznie osobiście. Delegacja na zastępcę kompetencji prywatnoprawnych wymaga stosownego pełnomocnictwa zgodnego z kodeksem cywilnym. Jeżeli takich umocowań brak lub zostały określone niezbyt precyzyjnie, zastępca nie może działać.

Nie zgadzam się też z wykładnią sądu pojęcia „szczególnie uzasadnione przypadki” usprawiedliwiającego, w myśl art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, odwołanie dyrektora szkoły w ciągu roku szkolnego bez wypowiedzenia, po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora. Nie jest ono tożsame z przesłankami dyscyplinarki z art. 52 kodeksu pracy. Choćby dlatego że te drugie muszą mieć zawsze charakter zawiniony, a pierwsze niekoniecznie.

Ponadto nie jestem pewny, czy wojewodzie jako organowi nadzoru wolno również badać zasadność danego aktu organu jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 85 ustawy o samorządzie gminnym i art. 171 konstytucji sprawuje on nadzór według kryterium zgodności z prawem.

Ciekawy i złożony stan faktyczny oceniany w tym wyroku przez sąd stanie się jednak na pewno punktem wyjścia do dyskusji zmierzającej do rozwiązania niektórych ze wskazanych problemów.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Zawody prawnicze
Stowarzyszenia prawnicze chcą odwołania Adama Bodnara. Wnioskują do prezydenta
ZUS
Obniżki składki zdrowotnej na razie nie będzie. Niektóre firmy zapłacą więcej
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku