Szefa teatru wolno rozliczać według zadań

Trudno jest bowiem wyodrębnić szczegółowe czynności należące do obowiązków dyrektora biblioteki czy teatru. Charakter ich pracy wymaga ponadto dyspozycyjności ustawicznie, a nie tylko przez osiem godzin dziennie.

Organizowaniem działalności kulturalnej zajmują się głównie jednostki samorządowe, które tworzą i finansują biblioteki, teatry lub domy kultury. Powołują również dyrektorów tych instytucji. Decyzję w tej sprawie podejmuje odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Dziś na prośbę czytelników Dobrej Firmy wyjaśniamy, czy osoby nimi zarządzające mogą pracować w systemie zadaniowym uregulowanym w art. 140 kodeksu pracy. System ten charakteryzują następujące cechy:

- zatrudnieni organizują czas pracy samodzielnie w zależności od potrzeb,

- pracują osiem godzin dziennie i średnio 40 tygodniowo,

- ilość służbowych zadań adekwatna do wskazanych norm.

W tym ostatnim chodzi o to, by zakres zleconych obowiązków nie wymuszał pracy w nadgodzinach. Inaczej mamy do czynienia z ich planowaniem, a to jest wykroczenie zagrożone grzywną.

[srodtytul]W bibliotece do ośmiu godzin[/srodtytul]

Załogi instytucji kultury pracują zazwyczaj osiem godzin na dobę i średnio 40 w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Wynika tak z art. 26a [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=142971]ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 13, poz. 123 ze zm.; ustawa)[/link], który odsyła w zakresie czasu pracy do kodeksu pracy. – A w jakim systemie czasu pracy wolno zatrudniać zarządzających instytucjami kultury? – pytają przedsiębiorcy. Teoretycznie w każdym, który reguluje kodeks pracy, a którego nie wyklucza ustawa. Ta nie wprowadza tymczasem żadnych ograniczeń, a bezpośrednio dotyczy tylko pracy w systemie przerywanym i równoważnym (m.in. w tym względzie wyłącza kodeks pracy). Uściśla też, że zatrudnieni w instytucjach kultury nie muszą korzystać co najmniej raz na cztery miesiące z niedzieli wolnej od pracy.

[srodtytul]Także w placówkach kulturalnych[/srodtytul]

Zdaniem ekspertów nie ma przeszkód prawnych, by zadaniowy czas pracy zastosować do pracowników instytucji kultury, w tym do kadry zarządzającej (patrz ramka pod tekstem). Według Ministerstwa Kultury o zadaniach dyrektora instytucji kultury nie rozstrzyga tymczasem konkretny system czasu pracy, ale art. 17 ustawy, wedle którego menedżer ten zarządza placówką i reprezentuje ją za zewnątrz. Nie ma zatem zdaniem resortu potrzeby, by pracował w systemie zadaniowym, zwłaszcza że nie sposób jest wyodrębnić jego szczegółowych zadań. Z chwilą powołania odpowiada on za całą instytucję kultury we wszystkich jej aspektach.

[srodtytul]Bez nadgodzin[/srodtytul]

Skoro dyrektora instytucji kultury zaliczamy do kadry zarządzającej, nie przysługuje mu rekompensata za pracę nadliczbową. Wyjątek dotyczy nadgodzin w niedziele i święta. Kierownikom wyodrębnionych komórek pracującym w te dni przysługuje wynagrodzenie oraz dodatek, jeśli nie dostali w zamian wolnego. Wynika tak z art. 151[sup]4[/sup] kodeksu pracy. Ponadto do osób zarządzających nie stosujemy:

- maksymalnego limitu łączonego tygodniowego czasu pracy,

- minimalnego nieprzerwanego odpoczynku dobowego i tygodniowego,

- obowiązku ewidencjonowania godzin pracy,

- obowiązku opłacania dyżuru,

- ograniczeń co do wymiaru czasu pracy w nocy, której wykonywanie jest szczególnie niebezpieczne lub związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym,

- możliwości określenia warunków wynagradzania kadry zarządzającej w układzie zakładowym.

[srodtytul]Wątpliwości jest więcej[/srodtytul]

Czas pracy w instytucjach kultury to niejedyne zagadnienie konfliktujące prawników. Nie znajdują oni również wspólnej odpowiedzi na pytanie, czy jednostka samorządowa jest pracodawcą dla zatrudnionych w tej placówce osób. Niektórzy eksperci uważają, że tylko powołuje dyrektora takiej instytucji, ustalając dla niego wynagrodzenie. Przeciwnicy tej teorii twierdzą tymczasem, że dyrektor teatru czy kina ma przełożonego, którym jest odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Dwa zupełnie skrajne poglądy i na dodatek żadnego z nich nie popiera w pełni Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przyznaje jednak, że wójt jest przełożonym służbowym dyrektora samorządowej instytucji kultury. Udziela on takiemu menedżerowi urlopu wypoczynkowego i daje zgodę na delegację. Ale uwaga, decyzyjność wójta nie ma już przełożenia na zatrudnianie szeregowych pracowników teatru bądź biblioteki. Resort przyznaje, że zatrudnia ich dyrektor jako zarządzający instytucją kultury w formie jednoosobowej. O wspominanych wątpliwościach pisaliśmy w artykułach [link=http://www.rp.pl/artykul/136803.html]„Dyrektor instytucji kultury jest podwładnym wójta”[/link] i [link=http://www.rp.pl/artykul/150283.html]„Dyrektor teatru nie do końca jest samodzielnym pracodawcą”[/link].

[ramka][b]Tak dla takiej organizacji[/b]

[b]Komentuje dr Stefan Płażek z Uniwersytetu Jagiellońskiego[/b]