Wójt wyśle na przymusowe wczasy pod gruszą

Zasadniczo pracownik powinien wykorzystać urlop zgodnie z planem urlopów. Wynika to z art. 163 § 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link], według którego urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Jednak w wielu gminach aktualne jest nadal pytanie, czy można urzędnika zmusić do wykorzystania zaległego urlopu.

[srodtytul]Do 31 marca[/srodtytul]

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 k.p.). Jeżeli jednak pracownik nie wykorzystał urlopu w roku, w którym uzyskał do niego prawo, to powinien z niego skorzystać do końca marca następnego roku.

Wskazuje na to art. 168 k.p., w myśl którego urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Pracodawca ma więc obowiązek udzielić swemu pracownikowi zaległego urlopu do końca pierwszego kwartału. Ma to stanowić gwarancję wykorzystania urlopu wypoczynkowego, który – żeby spełniał swą właściwość – musi być udzielany w czasie sprzężonym z procesem pracy – najlepiej w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo, a jeżeli było to niemożliwe, najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego.

[srodtytul]Decyduje pracodawca...[/srodtytul]

Na udzielenie zaległego urlopu pracodawca nie musi uzyskiwać zgody swego pracownika. Przepis art. 168 k.p. bowiem tego nie wymaga. Podobnie wskazywał także [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 24 stycznia 2006 r., stwierdzając, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody (I PK 124/05)[/b].

Pogląd też jest już ugruntowany w orzecznictwie sądowym, gdyż tak samo wypowiadał się Sąd Najwyższy w wyroku z 2 września 2003 r., podnosząc, że udzielenie urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata w pierwszym kwartale następnego roku nie wymaga zgody pracownika [b](I PK 403/02)[/b]. Zatem w takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania zaległego urlopu, lecz musi mu go udzielić w terminie określonym w art. 168 k.p.

[srodtytul]... a pracownik odmówić nie może[/srodtytul]

Należy też podkreślić, że pracownik nie może się zrzec prawa do urlopu wypoczynkowego i nie może odmówić wykorzystania urlopu udzielonego zgodnie z przepisami prawa pracy. W razie zaś odmowy wykonania polecenia pracodawcy udzielającego mu zaległego wolnego pracownik naraża się na konsekwencje, z których najsurowszą może być rozwiązanie umowy o pracę.

Kwestia wykorzystania zaległego urlopu ma też istotne znaczenie dla prawa pracownika do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. W przypadku bowiem niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Pracownik, odmawiając więc wykorzystania zaległego urlopu, mógłby dzięki temu uzyskać wyższy ekwiwalent pieniężny. Także i takim sytuacjom ma zapobiegać konieczność wykorzystania zaległego urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku.

[ramka][b]GPP przykład[/b]