Gminy mają problemy z rozliczeniem dofinansowania

Budowa boiska, naprawa wodociągu, rewitalizacja rynku – często pokrywane są ze środków unijnych. Ale beneficjenci mają kłopoty z VAT, który bywa bezpodstawnie zaliczany do kosztów kwalifikowalnych, czyli współfinansowanych z funduszy strukturalnych.

– Refundacja VAT przysługuje tylko wtedy, kiedy beneficjent nie może go odzyskać – mówi Andżelika Marciniak, kierownik Oddziału ds. Programów Regionalnych w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim. – Jeśli jednak wykorzysta inwestycję do wykonywania czynności opodatkowanych, nabywa prawo do odliczenia VAT naliczonego przy wydatkach. Może więc złożyć korektę deklaracji. Wtedy musi jednak zwrócić zrefundowany VAT wraz z odsetkami.

[srodtytul]Prawo do odliczenia[/srodtytul]

Najwięcej kłopotów z rozliczeniem mają gminy.

– Co do zasady nie są podatnikami VAT, bo realizują zadania nałożone przez przepisy – mówi Łukasz Czekański z kancelarii Wierciński, Kwieciński, Baehr. – Jeśli jednak zawierają umowy cywilnoprawne (np. najmu), stają się z tego tytułu podatnikami VAT, muszą go odprowadzić i mają też prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wówczas VAT nie może być sfinansowany dotacją (nie będzie kosztem kwalifikowalnym). Załóżmy, że gmina buduje centrum kultury nieodpłatnie udostępniane mieszkańcom. Nie będzie to działalność opodatkowana. Ale jeśli centrum wynajmie część powierzchni na cele komercyjne, to z tego tytułu gmina staje się podatnikiem VAT i ma prawo do odliczenia.

[srodtytul]Opodatkowane usługi[/srodtytul]

Takich sytuacji jest sporo. Gminy mogą wykorzystywać komercyjnie boisko, odpłatnie dostarczać wodę mieszkańcom, wynająć część rynku na ogródek piwny. To wszystko czynności opodatkowane. Niestety, nie zawsze jest to oczywiste na starcie inwestycji.

– Jednym z obowiązkowych załączników do wniosku o dofinansowanie projektu jest oświadczenie o kwalifikowalności VAT – wyjaśnia Andżelika Marciniak. – Beneficjent deklaruje, że nie ma prawa do odzyskania podatku. Często dopiero kontrole projektów wykazują, że jest inaczej.

Sprawa dotyczy nie tylko gmin. – VAT z dotacji będą musiały też oddać podmioty, które na co dzień wykonują czynności zwolnione, ale dana inwestycja została przeznaczona na działalność opodatkowaną – wyjaśnia Łukasz Czekański – np. szkoła, która świadczy usługi edukacyjne, ale wynajmuje też salę gimnastyczną. Kłopotów nie powinny mieć firmy prowadzące wyłącznie działalność opodatkowaną – od razu wiedzą, że przysługuje im prawo odliczenia VAT, nie mogą się więc ubiegać o jego dofinansowanie.

[ramka]

[b]Łukasz Jamróz - doradca podatkowy, menedżer w Accreo Taxand[/b]