Brakuje lokali socjalnych – alarmuje NIK

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport o wynikach kontroli pozyskiwania lokali i pomieszczeń mieszkalnych dla osób najuboższych. Wnioski płynące z dokumentu są zatrważające. Żadna ze skontrolowanych gmin nie zaspokaja potrzeb mieszkańców w 100 proc.

Najlepiej wśród skontrolowanych jednostek wypadł Białystok, który zaspokaja to zapotrzebowanie w 72,8 proc. Wynik byłby lepszy, ale protesty mieszkańców uniemożliwiły w 2009 r. budowę 30 kolejnych lokali socjalnych. Wśród miast wojewódzkich najsłabiej wypadł w rankingu Szczecin. Kontrolerzy NIK ocenili w nim stopień zaspokojenia potrzeb na 5,3 proc.

[b]80 proc. oczekujących na lokal socjalny nigdy się go nie doczeka[/b]

Średnio największe miasta są w stanie zapewnić lokale socjalne jedynie 17,4 proc. oczekujących. Wniosek jest jeden: gminy – wbrew art. 75 ust. 1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Konstytucja/DU1997Nr%2078poz%20483.asp]konstytucji[/link] – nie wspierają odpowiednio rozwoju budownictwa socjalnego. Ich działania oceniono w raporcie negatywnie.

[srodtytul]Środki obiecane, a nie dane[/srodtytul]

Najwyższa Izba Kontroli podkreśla, że sytuacji tej nie są winne wyłącznie gminy. Odpowiedzialność spada również na rząd, który nie przekazał samorządom odpowiednich środków na ten cel. W ocenach skutków regulacji zamieszczonych w rządowym projekcie [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2006/DU2006Nr251poz1844.asp]ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych[/link] zakładano, że w latach 2007 – 2010 gminy otrzymają wsparcie w wysokości 1 mld 135 mln zł. W rzeczywistości budżet państwa przeznaczył na ten cel znacznie mniej, bo jedynie 148 mln zł.

Minister infrastruktury Cezary Grabarczyk obiecuje, że sytuacja się zmieni.

– [b]W budżecie państwa na 2011 r. zarezerwowaliśmy 80 mln zł na wsparcie budownictwa socjalnego[/b] – wyjaśnia minister. – Jeżeli pojawią się oszczędności budżetowe, kwota ta zostanie zwiększona.

[srodtytul]Duże odszkodowania[/srodtytul]

Inną sprawą jest, że gminy – mimo oczywistych potrzeb – nie chciały lub nie potrafiły skorzystać ze wsparcia Funduszu Dopłat. Raport wskazuje na kilka takich przypadków: wnioski trzech gmin zostały odrzucone, Łódź i Katowice w ogóle nie wystąpiły o dopłatę. Zainteresowanie dopłatą było stosunkowo niskie przede wszystkim dlatego, że gminom brakowało pieniędzy na sfinansowanie wkładu własnego. Odstręczał też wysoki koszt inwestycji – Fundusz wymagał odpowiedniego wyposażenia i standardu lokali.

Niezaspokojenie potrzeb na lokale socjalne także jednak kosztuje. Gminy są bowiem zobowiązane płacić odszkodowania właścicielom nieruchomości, którzy nie mogą korzystać ze swej własności z powodu tego, że nie ma jak wykonać wyroków eksmisyjnych.