Dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej

Dodatek za wieloletnią pracę przysługuje w wysokości wynoszącej po pięciu latach pracy 5 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. I wzrasta o 1 proc. za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Podstawą staż pracy

Jak wynika z powyższego, zarówno prawo do dodatku jak i jego wysokość uzależnione jest od stażu pracy danego członka korpus służby cywilnej. I choć dodatek ten jak sama nazwa wskazuje przysługuje za wieloletnią pracę w służbie cywilnej, to tak naprawdę zależy od ogólnego stażu pracowniczego członka korpusu sc, który dodatkowo poprzez zaliczenie do niego innych wskazanych w przepisach okresów może być jeszcze odpowiednio zwiększony.

Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej wlicza się nie tylko wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia, ale także inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Wyłączone z niego są natomiast okresy zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (DzU z 2007 r. nr 63, poz. 425, ze zm.)

Praca na podstawie stosunku pracy

Dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej otrzyma, zatem każdy członek korpusu, który będzie miał, co najmniej pięcioletni okres zatrudnienia. Jeżeli nie jest to czas zatrudnienia w urzędzie, w którym aktualnie pracuje warunkiem zaliczenia danego okresu do stażu pracy, jest jego zakończenie. Oznacza to, że pracodawca musi, uwzględnić w takim stażu wszystkie zakończone okresy zatrudnienia członka korpusu sc bez względu na firmę, w której praca była świadczona i to czy należała ona do sektora prywatnego czy publicznego.

Bez znaczenia jest przy tym rozmiar etatu (cały czy ułamek) oraz podstawa nawiązania stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie czy spółdzielcza umowa o pracę). W przypadku zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę bez znaczenia jest także jej rodzaj (na czas określony, nieokreślony, na zastępstwo czy okres próbny). Jeśli jednak pracownik przed zatrudnieniem w służbie cywilnej wykonywał np. pracę na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia ten okres jego aktywności zawodowej musi zostać przez pracodawcę pominięty. Ustawa o służbie cywilnej jasno, bowiem stanowi, że poza okresami zatrudnienia, co należy rozumieć, jako okres pozostawania w stosunku pracy do stażu wlicza się inne okresy tzw. zaliczalne, jeśli wynika to z odrębnych przepisów. A takich przepisów w przypadku świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych zwyczajnie brak. Podobnie jak brak jest przepisów nakazujących uwzględnianie w stażu pracy członka korpusu sc okresów prowadzenia przez niego działalności gospodarczej.

Równoległe zatrudnienie

Szczegółowe zasady ustalania stażu na potrzeby omawianego dodatku precyzuje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (DzU z 2016 r. poz. 125), dalej rozporządzenie. Zgodnie z jego par. 4 ust. 3 przy ustalaniu prawa do dodatku za wysługę lat przysługującego członkowi korpusu służby cywilnej, który był zatrudniony równocześnie w ramach więcej niż jednego zakończonego stosunku pracy, do okresu uprawniającego do dodatku za wysługę lat wlicza się jeden z tych okresów zatrudnienia. Przepis ten zapobiega dwukrotnemu zaliczaniu do wymaganego stażu tego samego okresu.

Przykład

Pracownik prywatnej firmy po dziesięciu latach pracy w niej na podstawie umowy o pracę, został zatrudniony w służbie cywilnej. Z pracy w prywatnej firmy nie zrezygnował. Była to jego pierwsza praca po studiach. Na dzień zatrudnienia w służbie cywilnej pracownik ten nie dysponował, zatem, żadnym stażem pracy uprawniającym go do dodatku za wieloletnią prace w sc. Gdyby zatrudnienie w firmie prywatnej nie było pierwszym a kolejnym do stażu pracy w sc wcześniejsze okresy zatrudnienia musiałyby być w stażu pracy ustalanym na potrzeby tego dodatku uwzględnione.

Powołany na urlopie bezpłatnym nie straci

Członkowi korpusu służby cywilnej, który wykonuje pracę w urzędzie w czasie urlopu bezpłatnego udzielonego przez pracodawcę w celu wykonywania tej pracy, okres zatrudnienia u tego pracodawcy poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy uprawniającego do dodatku za wysługę lat. Tak wynika z § 4 ust. 3 rozporządzenia. Chodzi tu o urlopy bezpłatne udzielane przez dyrektora generalnego urzędu urzędnikowi i pracownikowi sc, którzy zostali powołani na wyższe stanowiska w sc.

Cytowany przepis pozwala na zaliczenie niezakończonego stosunku pracy w sc w ramach, którego udzielony został urlop bezpłatny w związku z powołaniem na wyższe stanowisko w sc do okresu pracy, od którego zależy prawo i wysokość dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej. Dzięki temu przepisowi osoby, powoływane na wyższe stanowiska w sc spośród członków korpusu sc nie tracą przy ustalaniu uprawnień do dodatku na nowym stanowisku.

Inne ważne okresy

Poza okresami zatrudnienia, uwzględnianymi w stażu pracy członka korpusu sc na omówionych wyżej zasadach, do okresu pracy, od którego zależy prawo i wysokość dodatku stażowego wliczeniu podlegają również inne okresy, które na podstawie przepisów odrębnych i na zasadach w nich ustalonych, są uwzględniane w stażu pracy w zakresie wszystkich uprawnień pracowniczych.

Do okresów tego rodzaju zalicza się m.in.:

- okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie (art. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy - DzU nr 54, poz. 310),

- okresy czynnej służby wojskowej (art. 120 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej – tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1534 ze zm.),

- okresy służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Służbie Więziennej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej (art. 302 Kodeksu pracy),

- okres pracy nakładczej (§ 32 rozporządzenia Rady Ministrów z 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą - DzU 1976 nr 3, poz. 19 ze zm.),

- okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium (art. 79 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - DzU z 2016 r. poz. 645 ze zm.).

A także:

- okres, za który wypłacono odszkodowanie z tytułu skróconego okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (art. 361 Kodeksu pracy),

- okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie pracownikowi przywracanemu do pracy (art. 51 § 1 Kodeksu pracy),

- okres pozostawania bez pracy, odpowiadający okresowi, za który przyznano odszkodowanie (art. 51 § 2 Kodeksu pracy),

- okres urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami (art. 1741 Kodeksu pracy),

- okres pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego po ustaniu stosunku pracy pracownicy w ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy ( art. 177 § 4 Kodeksu pracy),

- okres urlopu wychowawczego (art. 1865 Kodeksu pracy),

- okres urlopu bezpłatnego udzielonego młodocianemu pracownikowi w okresie ferii szkolnych w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym dwa miesiące (art. 205 § 4 Kodeksu pracy).

Za czas pracy i czas choroby

Zgodnie z § 4 ust. 2 rozporządzenia dodatek za wysługę lat jest przyznawany członkowi korpusu służby cywilnej za dni, za które otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które członek korpusu służby cywilnej otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego.

Oznacza to, że dodatek ten jest składnikiem wynagrodzenia, który wypłacany jest również w czasie niezdolności do pracy, niezależnie od wynagrodzenia czy zasiłku chorobowego (również opiekuńczego). Tym samym dodatek ten nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (art. 41 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 372 ze zm.). Inaczej jest w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Podczas pobierania tego zasiłku dodatek stażowy bowiem nie przysługuje.