Pracownik sc dowiedział się, że w wyniku przeprowadzonego w jego biurze audytu wyszło na jaw, że kilka razy samowolnie wypłacał sobie zaliczki pieniężne z kasy urzędu, które zwracał po otrzymaniu normalnego wynagrodzenia. Bojąc się zwolnienia z pracy poszedł na zwolnienie lekarskie. Czy uniemożliwi to pracodawcy rozwiązanie z nim stosunku pracy?
Nie. Tego typu czyn może uzasadniać zwolnienie w trybie natychmiastowym, czyli bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jak uznał, bowiem SN w wyroku z 26 czerwca 1998 r. (I PKN 214/98,OSNAPiUS 1999 nr 14, poz. 460) oceniającym charakter podobnego czynu – postępowanie pracownicy polegające na „pożyczaniu sobie" pieniędzy z kasy sklepu w celu zaspokojenia bieżących potrzeb, bez wiedzy i zgody pracodawcy, stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 kp). Na ocenę takiego zachowania nie ma wpływu okoliczność, że pracownica pieniądze następnie zwracała oraz że taką praktykę stosowały inne pracownice zatrudnione w sklepie.
A zatem w sytuacji opisanej w pytaniu pracodawca może zwolnić pracownika w trybie art.52 kp. Nieobecność jego w pracy nie stanowi przy tym przeszkody. Przewidziany, bowiem w kodeksie pracy zakaz (art.41 kp) dotyczy wyłącznie wypowiadania umów o pracę w czasie urlopu pracownika, a także innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Oznacza to, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w okresie jego choroby (wyrok SN z 27 września 1983 r. I PRN 108/83, Legalis nr 23894). Nie może z tym jednak zbyt długo zwlekać (patrz pytanie poniżej) a stosowne pismo zawierające oświadczenie woli pracodawcy musi być dostarczone pracownikowi. Przy czym zgodnie z uchwałą SN z 6 października 1998 r. (III ZP 31/98, OSNP 1999/3/80) pisemne oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia nie musi wskazywać terminu ustania stosunku pracy, który to skutek następuje zawsze w dacie dojścia oświadczenia do adresata w sposób umożliwiający mu realne zapoznanie się z jego treścią (art. 61 kc w zw. z art. 300 kp).
Jeśli natomiast pracodawca zdecyduje się wszcząć przeciwko pracownikowi postępowanie dyscyplinarne, musi zwrócić uwagę na ograniczenia terminowe zawarte w ustawie o sc. Zgodnie, bowiem z art.113 ust. 2 i 3 usc postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie trzech miesięcy od dnia powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu obowiązków członka korpusu służby cywilnej ani po upływie dwóch lat od popełnienia tego czynu.
Jeżeli członek korpusu sc z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg trzymiesięcznego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy. Oznacza to, że przebywanie pracownika na zwolnieniu lekarskim może tylko odsunąć w czasie wszczęcie przeciwko niemu takiego postępowania, ale go nie uniemożliwi.