Artyści zbuntowani i rozczarowani

Wystawa "Ukrainian News" w warszawskim CSW jest pierwszą tak bogatą i przekrojową prezentacją współczesnej sztuki Ukrainy – pisze Monika Kuc

Aktualizacja: 03.04.2013 01:18 Publikacja: 02.04.2013 19:20

Oglądając te prace, wyczuwa się ich silny społeczno-polityczny kontekst i emocjonalność wypowiedzi, przez co wystąpienia ukraińskich artystów narzucają porównania z zachodnimi Oburzonymi. Podobieństwo jest jednak czysto zewnętrzne, bo przyczyny są inne. Manifestacje artystów z Ukrainy łączą postkomunistyczne rozliczenia z reakcją na społeczno-gospodarcze przemiany i polityczne konflikty, w kraju, który odzyskał wolność i ma poważne problemy z demokracją.

Zobacz galerię zdjęć

Artyści oczywiście nie próbują być politykami, niemniej ich zaangażowanie niejednokrotnie przyjmuje formy zbiorowych wystąpień. Jeden z najbardziej reprezentatywnych artystycznych kolektywów to Grupa REP (Rewolucyjna Przestrzeń Eksperymentalna) o lewicowych poglądach. Działa w Kijowie od czasów pomarańczowej rewolucji.

Współzałożycielem Grupy REP jest Wołodymyr Kuzniecow, autor ogromnego biało-czerwonego muralu „Koliyivshina" (Koliwszczyzna). Tylko na pozór odwołuje się w nim do przeszłości, czyli do antyfeudalnego powstania Kozaków i chłopów ukraińskich, krwawo stłumionego w 1769 r. Tak naprawdę mówi o współczesnych rewolucjach w komiksowej konwencji horroru. W Charkowie działa z kolei od 2005 r. grupa SOSka, która w CSW prezentuje fotograficzną dokumentację projektu „Dni wystaw w mieszkaniach" (2010–2012) – serię nieformalnych spotkań integrujących niezależne środowiska artystów.

Fotografia jest mocną stroną ukraińskiej wystawy w CSW. Reprezentuje różne nurty. Wiktor Maruszczenko pokazuje dokumentalną serię „Czarnobyl" – z pozoru chłodny zapis zamierającego życia po nuklearnej katastrofie, a przez to wstrząsający. A Jewhenija Biełorusec jest autorką nagrodzonego przez „The Guardian" fotoreportażu „Ul. Gogola 32", pokazującego życie mieszkańców rozpadającej się kijowskiej komunalnej kamienicy oraz „Wycieczki po fabryce cegieł", ujawniającego prawdę o pracy kobiet w bardzo prymitywnych warunkach.

Na wystawie jest także obecny jeden z najsławniejszych fotografików byłego bloku wschodniego Boris Michajłow. Jego prace z cyklu „Promzona" przedstawiają opuszczone poprzemysłowe tereny w rejonie Doniecka jako symbole przemian.

Na pokazie nie brakuje też interesujących prac wideo, instalacji, rzeźby i malarstwa. A współczesną sztukę ukraińską reprezentuje wiele ciekawych artystek, jak Łesia Chomenko, autorka hiperrealistycznych malarskich portretów „Morsów", hartujących niepiękne ciała w zimnych kąpielach. A rzeźby „Diamenty" Żanny Kadyrowej jawnie kpią z nuworyszowskich aspiracji. Artystyczną scenę ukraińską określa dziś jednak nie tylko bunt, ale i wyraźny ton rozczarowania polityczną rewolucją, co widać choćby w obrazach Andrija Sahajdowskiego. Zwłaszcza w jego niemal abstrakcyjnym pejzażu ze śladami ruin pod chmurnym niebem i napisem "Jutro będziemy szczęśliwi".

 

 

Oglądając te prace, wyczuwa się ich silny społeczno-polityczny kontekst i emocjonalność wypowiedzi, przez co wystąpienia ukraińskich artystów narzucają porównania z zachodnimi Oburzonymi. Podobieństwo jest jednak czysto zewnętrzne, bo przyczyny są inne. Manifestacje artystów z Ukrainy łączą postkomunistyczne rozliczenia z reakcją na społeczno-gospodarcze przemiany i polityczne konflikty, w kraju, który odzyskał wolność i ma poważne problemy z demokracją.

Zobacz galerię zdjęć

Pozostało 83% artykułu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl