Firm przybywa więcej niż miejsc pracy. Przyczynił się niższy wiek emerytalny

Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej uważa, że nie ma jednej przyczyny, dla której dynamika zwiększania się liczby samozatrudnionych jest wyższa od dynamiki pracujących. – Część osób, które do niedawna były w szarej strefie ujawniły się ze względu na zacieśnianie się systemu podatkowo-składkowego, ponad 700 tyś, osób pracuje w więcej niż jednym miejscu pracy – ekonomista zastanawia się, że nie jest tak, że zbliżamy się do sytuacji, w której jesteśmy blisko wysycenia rynku firmami: - Liczba pracujących nie rośnie proporcjonalnie do liczby firm. Ciekawe, ile osób będzie skłonne podejmować ryzyko działalności gospodarczej przy obecnych zmianach na rynku pracy oraz jak zachowywać się będą pracodawcy wobec zmieniającej się sytuacji demograficznej? Może się okazać, że w najbliższych latach szybciej będzie rosła dynamika zatrudnienia – dodaje ekonomista.

- Prowadzenie działalności gospodarczej nie zawsze wzajemnie wyklucza się z pracą na etacie. Według danych ZUS, w 2019 r. ponad 410 tys. osób łączyło działalność gospodarczą z zatrudnieniem na umowie o pracę lub umowie zlecenia, co stanowi znaczący odsetek ogółu prowadzonych indywidualnych działalności. - przypomina Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich. Jego zdaniem jedną z przyczyn szybszego wzrostu liczby firm niż zatrudnienia są ułatwienia i zachęty do zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej. - Przez 6 miesięcy przedsiębiorca jest zwolniony ze składek na ubezpieczenia społeczne, a sam proces rejestracji nowej mikrofirmy zajmuje kilkanaście minut i może być w całości dokonany przez internet, bez konieczności osobistej wizyty w urzędzie. – jego zdaniem wszelkie preferencje i udogodnienia dla działalności gospodarczej mogły skłonić do jej podjęcia te osoby, które we wcześniejszych warunkach nie decydowały się na to ze względu na większe bariery wejścia. - Oczywiście nie bez znaczenia są również różnice w łącznym obciążeniu daninami publicznoprawnymi uzyskiwanych dochodów między JDG a stosunkiem pracy. Na przestrzeni ostatnich lat ten efekt był wzmacniany przez długoletnie zamrożenie progów podatkowych, co z roku na rok zwiększało atrakcyjność podatku liniowego dla coraz większej grupy podatników – dostępnego tylko dla wykonujących działalność gospodarczą – względem zasad ogólnych, czyli skali podatkowej. – tłumaczy Łukasz Kozłowski.

Małgorzata Starczewska–Krzysztoszek, ekonomistka z UW, uważa, że jeśli w poprzednich latach firmy mogły wymuszać na kandydatach do pracy (czy już na osobach zatrudnionych) założenie działalności gospodarczej, tak w obecnej sytuacji na rynku pracy staje się to coraz bardziej ryzykowne. – Coraz częstsze jest „podkupowanie” pracowników. Osobie samozatrudnionej znacznie łatwiej jest odejść z pracy, przerwać kontrakt niż pracownikowi rozwiązać umowę o pracę – przypomina ekonomistka. Jest wykładowczynią i przyznaje, że w rożnych latach studenci na pytanie, czy chcecie założyć firmę twierdząco odpowiadali mniej lub bardziej licznie. Za to wszystkim własna działalność kojarzyła się ze swobodą decydowania oraz z brakiem podporządkowania: - Nie wiadomo, co dla młodych ludzi jest ważniejsze: wolność czy równowaga pomiędzy życiem zawodowym i pozazawodowym, jednak gdy popatrzy się na statystyki REGON, to od ponad trzech lat dynamika wzrostu nowych podmiotów gospodarczych jest wyższa niż w poprzednich latach – dodaje ekonomistka.