Marek Michalak w wystąpieniu do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbiety Rafalskiej po raz kolejny podkreślił, że naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra dziecka jest rodzina. W jego opinii stosowanie środków interwencji państwa we władzę rodzicielską, prowadzących do odebrania dziecka rodzicom, powinno mieć miejsce w ostateczności, dopiero po zastosowaniu i wykorzystaniu innych, mniej dotkliwych dla dziecka i rodziny środków lub jedynie wtedy, gdy dobro dziecka wymaga podjęcia zdecydowanych i niezwłocznych działań.
- Jeżeli rodzina ma problemy, powinna być otoczona niezbędną ochroną i wsparciem. Pomoc nie powinna ograniczać się do likwidacji skutków negatywnych sytuacji ale przede wszystkim zapobiegać przyczynom tych niekorzystnych dla dzieci i ich rodzin zjawisk. Szczególną rolę w tym zakresie mają ośrodki pomocy społecznej (OPS) – podkreśla Rzecznik Praw Dziecka.
Rzecznik przypomina, że zadaniem OPS-ów jest reakcja na sytuację zagrożenia dobra dziecka oraz podjęcie pracy z rodziną dysfunkcyjną w celu rozwiązania jej problemów. Działaniom tym powinna przyświecać troska o harmonijny rozwój dziecka i przyszłą samodzielność życiową wychowujących się w rodzinach dzieci. Udzielona rodzinom pomoc, w założeniu ustawodawcy i w oczekiwaniach społecznych, powinna przyczynić się do zmniejszenia liczby dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej.
- System pomocy rodzinom dysfunkcyjnym należy ocenić jako mało skuteczny, co potwierdzają uwagi Najwyższej Izby Kontroli. Działania OPS nie zawsze są skorelowane z możliwością wsparcia rodziny przez inne instytucje, szczególnie niepokoi niewystarczające wykorzystanie instytucji asystenta rodziny czy rodzin wspierających – podkreśla Marek Michalak.
Rzecznik zwrócił się do Elżbiety Rafalskiej o analizę problemu, szczególnie informacji zamieszczonych w raportach Najwyższej Izby Kontroli.