Sądy zasądzają odsetki ustawowe powyżej lichwy

Z sondy przeprowadzonej przez „Rz" wynika, że sądy zasądzają ustawowe odsetki, mimo że obecnie wynoszą 13 proc., czyli przekraczają poziom oprocentowania, który kodeks cywilny traktuje już jako lichwiarski.

– Niektórzy sędziowie wpisują konkretne kwoty odsetek, nie słyszałem jednak, by zmniejszali je z tego względu, że są wyższe niż próg lichwy, ponieważ to jednak dwie różne instytucje – wskazuje sędzia Marcin Łochowski z Sądu Okręgowego Warszawa-Praga.

Podobnie postępują sędziowie w innych sądach.

– Mamy pewien problem – przyznaje Waldemar Żurek, sędzia cywilny z krakowskiego Sądu Okręgowego. – W praktyce sędziowie rozwiązują go, zasadzając po prostu odsetki ustawowe, nie wskazując, ile dokładnie wynoszą – mówi.

– Nie wskazujemy wysokości odsetek w procentach – mówi też „Rz" sędzia Tomasz Szaj ze Szczecina.

Istotna będzie więc rola komorników. To oni będą egzekwować wyroki i ustalać, ile konkretnie wynoszą odsetki ustawowe.

– W mojej ocenie nie ma większego problemu. Najważniejsze dla nas jest rozporządzenie Rady Ministrów z 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych, które ustala je na 13 proc. – wskazuje Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej.

Rozporządzenie nie było jednak zmieniane od sześciu lat, tymczasem stopa lombardowa, której czterokrotność decyduje o progu odsetek lichwiarskich, systematycznie spadała, i po ostatniej decyzji Rady Polityki Pieniężnej z 8 października wyznaczyła ją na poziomie 12 proc. To oznacza, że pożyczki nie mogą przewidywać wyższych. Przekraczające ten poziom są bezprawne. Tak stanowi art. 359  kodeksu cywilnego.

W tej sytuacji wielu specjalistów uważa, że zasądzanie odsetek ustawowych ponad 12 proc. jest lichwą.

– To, czy mają rację, powinien rozstrzygnąć Trybunał Konstytucyjny – uważa sędzia Żurek.

Zdarza się też, że odsetki ustawowe za opóźnienie przewiduje umowa, np. kredytu bankowego.