SN wydał wyrok ws. pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa

Sąd Najwyższy odpowiedział na pytanie prawne Rzecznika praw obywatelskich o znaczenie prawne zwrotu „praca lub służba w organach bezpieczeństwa państwa” z ustawy lustracyjnej.

Publikacja: 02.06.2022 16:26

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Foto: Fotorzepa / Jerzy Dudek

Chodzi o lustrowanych dziś słuchaczy lub studentów szkół resortu spraw wewnętrznych z przełomu lat 1989-1990.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego, czy sam fakt tych studiów wystarczy do uznawania ich za osoby, które pracowały lub służyły w organach bezpieczeństwa PRL - czy też trzeba dodatkowo ustalać, że w tym czasie zwalczali oni opozycję demokratyczną, związki zawodowe, kościoły lub też łamali prawa człowieka i obywatela na rzecz komunistycznego ustroju totalitarnego?

Marcin Wiącek zadał pytanie w związku z ujawnionymi w orzecznictwie sądów apelacyjnych rozbieżnościami. W jego ocenie samo zaszeregowanie na podstawie personalnego rozkazu w poczet słuchaczy lub studentów Wydziału Zamiejscowego Porządku Publicznego ASW jest niewystarczające i nie wypełnia kryteriów służby w organach bezpieczeństwa państwa - a już z pewnością nie w takim rozumieniu, jakie przyjmuje ustawa lustracyjna i orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.

W czwartek 2 czerwca 2022 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę, w której wskazał, że słuchacz i student Zamiejscowego Wydziału Porządku Publicznego w Szczytnie Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie w okresie od 1 października 1989 r. do 31 lipca 1990 r. nie jest osobą pełniącą służbę w rozumieniu art. 2 ust.1 pkt 6 i art. 7 ust. 1 ustawy z 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia sędzia sprawozdawca wskazała przede wszystkim na tło historyczne powołania Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie oraz Wyższej Szkoły Oficerskiej im. gen. Franciszka Jóźwiaka „Witolda” w Szczytnie, a także na okoliczności włączenia drugiej ze wskazanych do Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie jako Zamiejscowego Wydziału Porządku Publicznego w Szczytnie.

Sędzia podkreśliła konieczność uwzględnienia przemian politycznych po 1989 r., w tym fakt powołania przez Sejm 12 września 1989 r. rządu Tadeusza Mazowieckiego. Wskazała, że naruszeniem zasady równości wobec prawa jest różne traktowanie tej samej grupy obywateli przez dwie ustawy tj. ustawę lustracyjną oraz ustawę z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Druga z ustaw w art. 13c wyklucza z pojęcia służby na rzecz totalitarnego państwa służbę, która rozpoczęła się po raz pierwszy nie wcześniej niż 12 września 1989 r.

Czytaj więcej

Sąd Najwyższy: popełnili błąd, a nie kłamstwo lustracyjne

Chodzi o lustrowanych dziś słuchaczy lub studentów szkół resortu spraw wewnętrznych z przełomu lat 1989-1990.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego, czy sam fakt tych studiów wystarczy do uznawania ich za osoby, które pracowały lub służyły w organach bezpieczeństwa PRL - czy też trzeba dodatkowo ustalać, że w tym czasie zwalczali oni opozycję demokratyczną, związki zawodowe, kościoły lub też łamali prawa człowieka i obywatela na rzecz komunistycznego ustroju totalitarnego?

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił