Propozycja nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która znajduje się w projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz niektórych innych ustaw, przewiduje – poza zmianami technicznymi – dostosowanie przepisów do zmienionych uwarunkowań prawnych, które wynikają z orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Ministerstwo zdrowia podało, jakie są planowane najważniejsze zmiany. Osoby, które mają poddać się leczeniu odwykowemu, będą mogły wnioskować do sądu o zmianę rodzaju zakładu leczenia odwykowego. Ustawa będzie regulowała kwestie dotyczące monitorowania pomieszczeń w izbach wytrzeźwień oraz w placówkach utworzonych lub wskazanych przez samorząd terytorialny do pełnienia ich funkcji. Gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych będą przetwarzały dane osobowe zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych.

Działalność tych komisji wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych szczególnie chronionych (tzw. wrażliwych). Zostały one wskazane w ustawie o ochronie danych osobowych.

Resort zdrowia chce też umożliwić komisjom przetwarzanie – w celu realizacji niektórych zadań – tych wrażliwych danych osobowych. Nowelizacja zobowiąże członków gminnych komisji do zachowania tajemnicy dotyczącej wszelkich informacji i danych uzyskanych w związku z wykonywanymi zadaniami. Rozwiązanie to jest zdaniem ministerstwa zgodne z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Zmieni się także przepis karny art. 70 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który został zakwestionowany w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2015 r. (sygn. akt SK 59/13). TK uznał, że przepis jest niekonstytucyjny w zakresie, w jakim dopuszcza orzeczenie przepadku przedmiotu służącego do popełnienia któregoś z wymienionych w tym przepisie przestępstw, nie będącego własnością sprawcy, jeżeli właściciel lub inna osoba uprawniona, mimo zachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, nie przewidywała i nie mogła przewidzieć, że może on służyć do popełnienia któregoś z tych przestępstw.

Po nowelizacji sąd będzie mógł orzec przepadek przedmiotów i narzędzi, które nie są własnością sprawcy, jeżeli ich właściciel lub inna osoba uprawniona na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach przewidywała albo mogła przewidzieć, że mogą one zostać wykorzystane do popełnienia przestępstwa.