Będzie można zawierać kontrakty w obcych walutach

Z kodeksu cywilnego i prawa dewizowego ma wkrótce zniknąć nakaz, że zobowiązania pieniężne na terenie Polski mogą być wyrażone tylko w złotówkach

Aktualizacja: 29.05.2008 09:03 Publikacja: 29.05.2008 02:31

Będzie można zawierać kontrakty w obcych walutach

Foto: Fotorzepa, ms Michał Sadowski

Odpowiednią nowelą obu ustaw, która zniesie ów zakaz, zajmie się dzisiaj Sejm.

Mimo członkostwa w Unii ograniczenie to wciąż w praktyce obowiązuje. Są kredyty nominowane w obcych walutach, np. mieszkaniowe we frankach szwajcarskich, ale rozliczane już w złotówkach. Są wreszcie szerokie zwolnienia dewizowe (stanowiące wyjątki od zasady walutowości). Ale nawet przy umowach będących na bakier z zasadą walutowości praktyka sądów nie jest zbyt rygorystyczna, nie spieszą się z kwestionowaniem ich ważności.

– Prowadziłam sprawę o rozliczenie umowy najmu mieszkania, w której czynsz ustalony był w dolarach, ale sąd apelacyjny nie wziął pod uwagę zarzutu naruszenia walutowości i zasądził czynsz, przeliczając dolary na złotówki – powiedziała „Rz” mec. Wiesława Góral.

– To wszystko są swego rodzaju protezy. Narzuca je konieczność respektowania zasady walutowości, która stała się już reliktem. I tak wraz z przystąpieniem Polski do eurolandu straciłyby sens – uważa mec. Jerzy Bańka, dyrektor Zespołu Legislacyjno-Prawnego Związku Banków Polskich.

Teraz zobowiązania pieniężne na obszarze RP mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim, z wyjątkami przewidzianymi głównie w prawie dewizowym (art. 358 kodeksu cywilnego).

Zmiana ma polegać na tym, że jeżeli przedmiotem zobowiązania będzie suma pieniężna wyrażona w walucie obcej (co będzie powszechnie dopuszczalne), dłużnik może spełnić świadczenie w złotych, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna zastrzega spełnienie go w walucie obcej (nowa treść art. 358 k.c.).

Co do zasady wartość waluty obcej na potrzeby rozliczeń określać się będzie według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia wymagalności roszczenia (chyba że ustawa, wyrok lub umowa postanowi inaczej).

Przewidziano też zabezpieczenia na wypadek zwłoki, gdyby dłużnik wykorzystywał zmiany kursu waluty, na którą kontrakt opiewa. W razie np. wzrostu kursu dłużnik będzie zainteresowany w opóźnianiu płatności: przeliczenie zostaje bowiem dokonane na dzień wymagalności. Wierzyciel na tej zwłoce oczywiście traci. Ustawowe odsetki nie zrekompensowałyby tej straty. Stąd przepis (art. 358 § 2 zd. 2), że w razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w złotówkach (według kursu NBP) z dnia zapłaty.

Dla wielu przedsiębiorców rozliczanie w walutach obcych jest znacznie korzystniejsze niż w złotych, ponieważ ogranicza ryzyko kursowe, zwłaszcza w eksporcie. Nic dziwnego więc, że projekt popiera Krajowa Izba Gospodarcza, jedna z instytucji, z którymi go konsultowano.

- Tak jest: zobowiązania pieniężne na obszarze RP mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim (z wyjątkiem zwolnień dewizowych)

- Tak ma być: Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w złotych (chyba że ustawa, wyrok lub czynność prawna zastrzega spełnienie w walucie obcej)

(art. 358 kodeksu cywilnego: obecnie i proponowany)

Obecnie w umowach powoływana jest waluta obca – np. dolary – tylko jako przelicznik do określenia wartości kontraktu. Rygory wynikające z zasady walutowości tej kwestii nie dotyczą, korzysta się więc z tej możliwości na zasadzie swobody umów. W sytuacji, w której część transakcji może być zawierana w walucie obcej, gdy złoty jest wymienialny, tego rodzaju ograniczenia nie mają sensu. To trochę tak jak pod koniec PRL z zakazem handlowania dolarami: chociaż obowiązywał, i tak większość to robiła. Rezygnacja z zasady walutowości jest więc zerwaniem z fikcją.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara