Jak starać się o miejsce w domu pomocy społecznej

Dom pomocy społecznej (DPS) zapewnia zamieszkanie, wyżywienie, odzież i obuwie oraz utrzymanie czystości. Świadczy też usługi opiekuńcze polegające na udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, pielęgnacji oraz niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych. DPS umożliwia także podopiecznemu udział w terapii zajęciowej podnoszącej sprawność oraz pomaga zaspokoić potrzeby religijne i kulturalne.

Pobyt w domu pomocy społecznej to też jedno ze świadczeń z pomocy społecznej.

Kto może się starać

Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, która nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu i nie można jej zapewnić usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. W zależności od wskazań osoba niesamodzielna może być umieszczona w określonym typie DPS, np. dla osób w podeszłym wieku czy dla przewlekle chorych. Osoba ta powinna trafić do DPS położonego najbliżej miejsca zamieszkania.

Wniosek o skierowanie jest składany przez wymagającego opieki lub jego przedstawiciela ustawowego w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

Starając się o pobyt w placówce, trzeba udowodnić swoje dochody. Do wniosku trzeba więc dołączyć np. decyzję o przyznaniu zasiłku stałego oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty za pobyt w domu. Należy ponadto złożyć decyzję organu emerytalno-rentowego ustalającą wysokość emerytury lub renty, jeżeli taką wydano, a także pisemną zgodę na ponoszenie opłaty i na jej potrącanie przez właściwy organ emerytalno-rentowy ze świadczenia emerytalnego bądź rentowego.

Przedkłada się także oświadczenie o wysokości dochodu osoby ubiegającej się o pobyt i jej rodziny. W razie złożenia takiego oświadczenia ośrodek pomocy społecznej może je zweryfikować, np. zwracając się do ZUS z prośbą o udzielenie informacji na temat pobieranych świadczeń.

Wywiad środowiskowy

Po złożeniu wniosku pracownik socjalny przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy. Musi w nim stwierdzić, że nie jest możliwe zapewnienie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.

Pobyt w domu pomocy społecznej jest płatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania jego mieszkańca. Kwota ta co roku się zmienia i jest ogłaszana do 31 marca przez organ prowadzący DPS. Koszt pobytu w placówce to około 3 tys. zł. Pokrywa go w pierwszej kolejności umieszczony w placówce ze swojego dochodu, np. emerytury, renty, zasiłku stałego. Nie może to być jednak więcej niż 70 proc. dochodu.

Następnie do ponoszenia kosztów utrzymania są zobowiązani małżonek, zstępni (dzieci), pod warunkiem że ich dochód jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego w pomocy społecznej przewidzianego dla rodziny (456 zł) lub osoby samotnie gospodarującej (542 zł), czyli odpowiednio 1368 lub 1626 zł.  Jeżeli dochody rodziny są zbyt niskie lub dalej nie jest pokryty całkowity koszt utrzymania, brakującą kwotę wpłaca gmina, z której osoba jest kierowana do DPS.

Senior może też skorzystać z oferty prywatnych placówek. Wbrew pozorom ceny wcale nie są wyższe. Na przykład pobyt miesięczny w domu  seniora Słoneczko w Gdańsku kosztuje 2400 zł. Cena obejmuje całodobową opiekę pielęgniarską, opiekę lekarza i wyżywienie. Miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w publicznym domu pomocy społecznej w tym samym mieście wynosi 3 209,03 zł.

Każda placówka świadcząca tego typu usługi powinna mieć zezwolenie wojewody. Ich listy są publikowane na stronach internetowych urzędów wojewódzkich.