Firmy chcą zwalniać, a pracownicy to widzą

Nastroje przedsiębiorstw i konsumentów w Polsce w październiku minimalnie się poprawiły, ale nadal były niewiele lepsze niż w pandemicznym 2020 r. Firmy czarno widzą perspektywy rozwoju i planują zwolnienia. To z kolei, wraz z najwyższą od ćwierćwiecza inflacją, negatywnie wpływa na nastroje w gospodarstwach domowych.

Publikacja: 28.10.2022 15:59

Firmy chcą zwalniać, a pracownicy to widzą

Foto: Adobe Stock

Takie wnioski płyną z najnowszej rundy ankietowych badań Komisji Europejskiej, na których opiera się tzw. Europejski Wskaźnik Nastrojów (ESI). W październiku w Polsce wzrósł on do 88,6 pkt z 88,2 pkt we wrześniu, gdy z kolei – po dużym spadku - znalazł się najniżej od stycznia 2021 r. Te dane, podobnie jak wszystkie przywoływane w dalszej części artykułu, są oczyszczone z wpływu czynników sezonowych.

W UE w październiku ESI średnio rzecz biorąc zmalał z 92,4 pkt do 90,9 pkt. Tak nisko był poprzednio w sierpniu 2020 r. Od postpandemicznego szczytu z października 2021 r. wskaźnik ten zmalał w UE już o 22 proc., podczas gdy w Polsce tylko o 16 proc. Tyle że nad Wisłą nie było w 2021 r. takiej euforii, jak w zachodniej Europie. Porównując do lutego 2020 r., ostatniego miesiąca przed tym, jak w nastroje uderzył Covid-19, ESI zmalał o około 14 proc. zarówno w Polsce, jak i średnio w UE.

Czytaj więcej

Niedobór kadr nadal ogranicza firmy

Spośród uwzględnionych w badaniu KE sektorów, w Polsce w październiku poprawiły się nieco nastroje w przemyśle przetwórczym oraz w handlu (choć w obu sektorach więcej jest firm, które oceniają, że ich sytuacja i perspektywy się pogarszają, niż takich, które raportują poprawę), pogorszyły się natomiast nastroje w usługach i w budownictwie. Minimalnie gorsze niż we wrześniu były również nastroje konsumentów.

Do pesymizmu konsumentów, oprócz najwyższej od ćwierćwiecza inflacji, która eroduje siłę nabywczą dochodów, przyczynia się narastająca niepewność zatrudnienia. Wyrażający ją wskaźnik w październiku drugi raz z rzędu wyraźnie wzrósł i znalazł się na poziomie najwyższym od kwietnia 2021 r. Wyniki ankietowych badań KE wśród firm sugerują, że obawy przed wzrostem bezrobocia są coraz bardziej uzasadnione.

Wskaźnik EEI, wyrażający plany pracodawców co do zmiany poziomu zatrudnienia, znalazł się w październiku na najniższym poziomie od listopada 2020 r., gdy polską gospodarkę paraliżowały antyepidemiczne restrykcje. Największy spadek zapotrzebowania na pracowników widać w budownictwie i w przemyśle przetwórczym. Różnica między odsetkiem firm, które planują ograniczać zatrudnienie, a odsetkiem firm, które chcą zatrudnienie zwiększać, wyniosła w tych sektorach – odpowiednio – 15 i 14 pkt proc., najwięcej od lata 2020 r. Ale także w handlu detalicznym i w usługach przeważają firmy, które planują zmniejszać zatrudnienie.

Za dobrą informację w wynikach badań KE uznać można natomiast lekki spadek oczekiwań cenowych przedsiębiorstw. Z wyjątkiem budownictwa, w każdym z badanych sektorów wskaźnik tych oczekiwań w październiku zmalał w stosunku do września. We wszystkich jest zaś poniżej szczytów z poprzednich miesięcy. To obraz spójny z wrześniowym wyhamowaniem wzrostu cen produkcji sprzedanej przemysłu do 24,6 proc. rok do roku z 25,5 proc. w poprzednich miesiącach.

Takie wnioski płyną z najnowszej rundy ankietowych badań Komisji Europejskiej, na których opiera się tzw. Europejski Wskaźnik Nastrojów (ESI). W październiku w Polsce wzrósł on do 88,6 pkt z 88,2 pkt we wrześniu, gdy z kolei – po dużym spadku - znalazł się najniżej od stycznia 2021 r. Te dane, podobnie jak wszystkie przywoływane w dalszej części artykułu, są oczyszczone z wpływu czynników sezonowych.

W UE w październiku ESI średnio rzecz biorąc zmalał z 92,4 pkt do 90,9 pkt. Tak nisko był poprzednio w sierpniu 2020 r. Od postpandemicznego szczytu z października 2021 r. wskaźnik ten zmalał w UE już o 22 proc., podczas gdy w Polsce tylko o 16 proc. Tyle że nad Wisłą nie było w 2021 r. takiej euforii, jak w zachodniej Europie. Porównując do lutego 2020 r., ostatniego miesiąca przed tym, jak w nastroje uderzył Covid-19, ESI zmalał o około 14 proc. zarówno w Polsce, jak i średnio w UE.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca
Rząd odpowiada na plany masowych zwolnień w firmach. 50 mln zł wsparcia
Praca
Trudno dzisiaj zagonić pracownika do biura. Szczególnie w piątek
Praca
Tego powinni się uczyć przyszli menedżerowie AI
Praca
Depresja pracowników kosztuje firmy miliardy złotych. Straty są coraz większe
Praca
Rekordowa liczba studenckich staży w Programie Kariera