Na opał, remont, odzież lub leki można otrzymać zasiłek celowy. By go przyznano, trzeba złożyć do urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej wniosek i spełnić kryterium dochodowe. Osoba samotna musi wykazać dochód niższy niż 477 zł. Limit dla tych, którzy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, wynosi 351 zł. Od października kryteria dochodowe mają wzrosnąć i wynieść odpowiednio 542 zł i 456 zł. Ustawowe progi dochodowe uprawniające do tego świadczenia mogą zostać dodatkowo podwyższone uchwałą rady gminy.
Ustawodawca odstąpił od szczegółowego określenia wysokości zasiłku celowego. Ustalenie kwoty wsparcia pozostawiono organowi przyznającemu świadczenie.
Zasiłek przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej usprawiedliwionej stanem zdrowia lub sytuacją rodzinną. Pojęcie „niezbędnej potrzeby bytowej" jest niedookreślone, a jego interpretacja należy do organu rozstrzygającego indywidualną sytuację.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 maja 1999 r. (sygn. I SA 141/99) uznał np., że zasiłek celowy może być przyznany na pokrycie kosztów leczenia w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej, jeżeli leczenie takie stanowi niezbędną potrzebę życiową ubiegającej się o pomoc osoby.
W orzecznictwie sądu za niezbędną potrzebę bytową nie zostały natomiast uznane: spłata zaciągniętego kredytu, konieczność pokrycia zaległości w opłatach za mieszkanie czy zakup biletu miesięcznego.
