Widzę niechęć do rozliczenia się z historią

"Rz": SLD razem z Ruchem Palikota podobno będzie zwalczać faszyzm w Polsce?

Leszek Miller:

Planowaliśmy na sobotę konferencję na temat Unii Europejskiej. Ale po wydarzeniach z 11 listopada uznaliśmy, że zajmiemy się też nasilającym się nacjonalizmem. A ponieważ nasze poglądy i Ruchu Palikota są na ten temat zbieżne, organizujemy wspólny wiec pod hasłem „Za Europą przeciw faszyzmowi".

Na Twitterze zaatakował pan Sejm za uchwałę o Narodowych Siłach Zbrojnych,  ONR za Marsz Niepodległości. A nawet mieszkańców Jedwabnego. Mówię o wpisie przypominającym zorganizowane w 2001 r. obchody 60. rocznicy wydarzeń w Jedwabnem – „sądząc po twarzach mieszkańców chętnie spaliliby nas jeszcze raz".

Bo tak zapamiętałem tamte obchody. Szliśmy w milczeniu i wokół widzieliśmy twarze, w których nie było akceptacji dla tego przedsięwzięcia. Przecież w Jedwabnem większość ludzi wiedziała, co się w tej miejscowości  wydarzyło, ale nie chcieli o tym mówić. A nawet uważali, że nie trzeba ponosić z tego powodu żadnych moralnych konsekwencji.

To jeszcze nie znaczy, że ktoś chciałby pana spalić.

Oczywiście, że nie, bo to jest niemożliwe. Ale proszę mi nie odbierać prawa do takiej ekspresji. Gdy słyszę, że film Władysława Pasikowskiego „Pokłosie" inspirowany wydarzeniami w Jedwabnem jest wycofywany z niektórych kin i spotyka się z niepochlebnymi reakcjami, to muszę stwierdzić, że jakaś niechęć do rozliczenia się z mrocznymi kartami naszej historii i podłoże dla antysemityzmu nadal są obecne.

A czy postulat delegalizacji ONR i Młodzieży Wszechpolskiej nie jest wyhodowany na tym samym podłożu niechęci do treści, które wam się nie podobają?

Nie. Myśmy zgłosili ten wniosek, gdy usłyszeliśmy wystąpienie Artura Zawiszy, że nie akceptuje rzeczywistości Polski i zamierza obalić republikę.

Republikę okrągłego stołu. To raczej zwrot retoryczny, a nie plan polityczny.

Nie ma innej republiki, jak ta, która powstała po umowach okrągłostołowych. Byłem uczestnikiem tamtych wydarzeń i jest dla mnie oczywiste, że III Rzeczpospolita powstała dzięki ustaleniom okrągłego stołu. Dlatego uważam, że każda rozsądna siła lewicowa czy prawicowa musi mieć odwagę, żeby powiedzieć: nie, nie będziecie obalać demokratycznego państwa.

A więc ONR i Marsz Niepodległości pojednały SLD z Ruchem Palikota.

Tak nie jest. My tylko wspólnie odniesiemy się do dwóch rzeczy – do tego, co się dzieje w Europie, i do tego, co się dzieje w Polsce w kontekście polskiego nacjonalizmu. Innych wspólnych przedsięwzięć nie przewidujemy.

Naprawdę uważa pan, że faszyzm jest w Polsce istotnym problemem?

W każdym razie pojawiają się nawiązania do tego nurtu. Na porządku dziennym są wypowiedzi, co należy zrobić z pedałami czy z lewicą.

Antifa też nie jest lepsza, biła się w ubiegłym roku z narodowcami. A wasi politycy uczestniczyli w tym roku w ich marszu.

Ale w tym roku bójki nie było. A poza tym nasi politycy uczestniczyli też w marszu Bronisława Komorowskiego. Choć uważam, że prezydent, nawołując do jedności, zarazem dzieli Polaków.