Tytoń i fundacja posła Wiplera

Zobacz: Oświadczenie Krajowego Związku Plantatorów Tytoniu

Fundacja Republikańska od kilku miesięcy intensywnie angażuje się w problemy branży producentów tytoniu. Tymi problemami interesuje się też w Sejmie znany poseł PiS Przemysław Wipler, założyciel fundacji. Okazuje się jednak, że za zainteresowaniem fundacji stoi jeden z producentów papierosów.

Kłopot z akcyzą

Pół roku temu fundacja opublikowała raport, który wini rząd za zbytnie obciążenie podatkami niektórych producentów tytoniu. Nie chwali się, kto zapłacił za raport i odmawia informacji na ten temat. Tymczasem za raport zapłacił British American Tobacco (BAT), drugi największy koncern tytoniowy na polskim rynku.

Raport „Polityka podatkowa państwa wobec branży tytoniowej oraz jej konsekwencje ekonomiczne i społeczne" opisuje niekorzystne zmiany, jakie wywoła planowana przez Ministerstwo Finansów podwyżka akcyzy na papierosy. Powstał we wrześniu 2012 r., zaraz po tym, gdy resort przedstawił projekt ustawy okołobudżetowej zawierający stawki akcyzy na wyroby tytoniowe na rok 2013.

Z analizy, której głównym autorem jest ekspert fundacji Krzysztof Brosz, wynika że nowa struktura akcyzy na papierosy uderzy w najbiedniejszych, ale zyska na niej największy koncern – firma Philip Morris (ponad 37 proc. rynku), czyli główny konkurent BAT (niecałe 29 proc.).

Polski rynek papierosów zdominowany jest, jak pisze Brosz, przez segment tani i średni, który zajmuje głównie BAT (prawie 90 proc. rynku). Ma to szczególne znaczenie w kontekście proponowanych przez ministerstwo zmian struktury opodatkowania.

Raport wielokrotnie wskazuje, że na zmianach zyska głównie Philips Morris.

„(...) dysproporcja między graczami na rynku jest bardzo duża. Problemem jest zatem sama zmiana. Jej wprowadzenie powoduje nieproporcjonalny przypływ korzyści do jednego gracza na rynku oraz zmniejszenie tych korzyści w przypadku pozostałych" – czytamy w raporcie.

Autorzy krytykują też propozycję Ministerstwa Finansów, obniżenia stawki procentowej (resort chciał zrekompensować utraconej w ten sposób części akcyzy minimalnej powiększoną stawką kwotową), stwierdzając, że spowoduje to negatywne skutki m.in. w dochodach budżetowych, konkurencji na rynku i doprowadzi do rozwoju szarej strefy.

Artur Bazak, rzecznik Fundacji Republikańskiej, nie chce ujawnić, ile koncern BAT zapłacił za raport. Fundacja w raporcie w ogóle nie ujawnia, kto go zamówił. Podkreśla jednak, że jest on obiektywny i merytoryczny.

– Dotąd nie pojawił się żaden zarzut kwestionujący założenia, metodologię oraz wnioski raportu na temat polityki państwa wobec branży tytoniowej. Dlatego zarzut braku niezależności fundacji w tej materii jest bezzasadny – mówi „Rz".

Ile zapłaciliśmy? Tajemnica

Gabriela Bar, rzeczniczka BAT, przyznaje, że koncern „z uwagi na zaplecze eksperckie Fundacji Republikańskiej" zwrócił się do Centrum Analiz Fundacji o przygotowanie „rzetelnej i całościowej analizy".

– Akcyza i VAT stanowią w Polsce ponad 80 proc. ceny detalicznej papierosów, a wpływy budżetowe z tego tytułu stanowią 10 proc. wszystkich dochodów Polski. Z tego powodu polityka podatkowa państwa wobec branży tytoniowej ma ogromne znaczenie dla wszystkich uczestników tego rynku. Uznając niezależność w formułowaniu wniosków oraz zasady, jakimi kieruje się Fundacja Republikańska, zwróciliśmy się o przygotowanie rzetelnej analizy i obiektywnej oceny prawa podatkowego – wyjaśnia Bar.

Odmawia jednak informacji o tym, ile koncern zapłacił Fundacji.

– To tajemnica przedsiębiorstwa – mówi.

10 lipca 2012 r., gdy w Fundacji Republikańskiej powstawał już raport, poseł PiS i założyciel fundacji Przemysław Wipler złożył interpelację do ministra finansów.

„Podmioty prowadzące działalność na rynku wyrobów tytoniowych sygnalizują problemy związane z kwestią opodatkowania podatkiem akcyzowym tytoniu, który nie został poddany obróbce przemysłowej i jest sprzedawany jako produkt nieobjęty podatkiem akcyzowym" – czytamy w interpelacji.