Wielu przedsiębiorców zatrudniających pracowników zawiera dobrowolne umowy ubezpieczenia o charakterze grupowym, na podstawie których towarzystwo ubezpieczeniowe obejmuje ochroną pracowników firmy w zakresie ryzyk wskazanych taką polisą. Jest to dodatkowe, niewymagane przepisami prawa pracy świadczenie na rzecz zatrudnionych osób, które wywołuje skutki w PIT i CIT.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT) za koszty uzyskania przychodów uznaje się wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła, z wyjątkiem tych, które zostały wyłączone z tej grupy w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT). Powstaje zatem pytanie, czy wydatki na dodatkowe ubezpieczenia dla pracowników spełniają ww. warunki i czy tym samym można je uznać za koszty poniesione w związku z osiąganym przychodem.
Niewątpliwie są to wydatki związane z zatrudnieniem pracowników, a więc z tego punktu widzenia nie sposób im odmówić wymaganego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Trzeba jednak szczególnie pamiętać o treści art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT), zgodnie z którym nie uznaje się za koszty podatkowe składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników. Wyjątkiem są umowy dotyczące ryzyka grupy 1, 3 i 5 działu I oraz grupy 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej. Uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być jednak pracodawca. Poza tym umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, musi wykluczać:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
