Prowadzenie przez osoby fizyczne działalności gospodarczej we własnym imieniu jest stosunkowo odformalizowane oraz ma niewątpliwe zalety, w tym podatkowe w postaci jednokrotnego opodatkowania dochodu. Niekiedy jednak skala czy rodzaj prowadzonej działalności wymaga zmiany formy jej prowadzenia, choćby dla ograniczenia odpowiedzialności osobistej właściciela bądź dla pozyskania kapitału.
Likwidacja barier administracyjnych
Polski prawodawca, likwidując niektóre bariery administracyjne 1 lipca 2011 roku wprowadził do kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) nową instytucję – przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową. Miała ona ułatwić zmianę formy działalności gospodarczej osobom fizycznym. Jedną z najistotniejszych zmian było wprowadzenie sukcesji cywilnoprawnej. Nowelizacja nie przyniosła jednak oczekiwanego rezultatu, gdyż zapomniano o wprowadzeniu... sukcesji podatkowej. Stosowne zmiany w ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) weszły w życie dopiero 1 stycznia 2013 r. (sic!). Wydawało się, że nowa instytucja prawna została już kompleksowo uregulowana i bez problemu może być wykorzystywana w obrocie gospodarczym. Niestety, kolejną barierę, już co prawda niezwiązaną z brakiem prawa, ale z jego wykładnią, przedsiębiorcy napotkali ze strony fiskusa.
Spory co do wykładni
Każde przekształcenie formy działalności gospodarczej wiąże się z licznymi wątpliwościami związanymi ze skutkami podatkowymi takiego działania. Dla przekształcającego się przedsiębiorcy mogą być one szczególnie dotkliwe i nawet niweczyć ekonomiczny sens takiego działania. Dla potwierdzenia skutków rozliczania zobowiązań podatkowych przedsiębiorcy występowali do ministra finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dla spółki kapitałowej, mającej powstać z przekształcenia w trybie art. 5841–58413 k.s.h. Ten jednak odmawiał udzielenia odpowiedzi.
Ani „zainteresowany", ani „planujący utworzenie spółki"
Zdaniem organów podatkowych przedsiębiorca przekształcający działalność gospodarczą nie jest „zainteresowanym" w rozumieniu art. 14b § 1 o.p., gdyż taki status przysługuje wyłącznie spółce powstałej w wyniku przekształcenia, tj. odrębnemu podatnikowi.
Co więcej, przedsiębiorcom odmawiano także prawa do złożenia wniosku o interpretację w trybie art. 14n § 1 o.p. Jak wskazywały organy podatkowe, legitymacja do tej czynności przysługuje bowiem wyłącznie podmiotom, które mają zamiar utworzyć spółkę, czego nie można utożsamiać z przekształceniem, o którym mowa w kodeksie.
