Polski Ład a składka zdrowotna – zasady rozliczania

Przedsiębiorcy na skali bądź liniowym PIT liczą składkę zdrowotną od dochodu, u ryczałtowców zależy od przychodów. Niektórzy mogą skorzystać z ulgi.

Publikacja: 10.02.2023 12:26

Polski Ład

Polski Ład

Foto: Adobe Stock

Składka zdrowotna w Polskim Ładzie – nowe zasady

Polski Ład zrewolucjonizował zasady rozliczania składki zdrowotnej. Niestety, dla wielu przedsiębiorców oznacza to podniesienie obciążeń. I więcej biurokratycznych obowiązków, muszą bowiem składać miesięczne deklaracje do ZUS.

Od czego zależy wysokość składki zdrowotnej w Polskim Ładzie?

Skala i podatek liniowy

Przedsiębiorcy, którzy płacą PIT według skali (12 lub 32 proc.) albo liniowy (19 proc.) liczą składkę zdrowotną od dochodu. Czyli przychodu pomniejszonego o koszty. Można też odliczyć od niego składki na ubezpieczenia społeczne (jeśli nie zostały zaliczone do kosztów).

U przedsiębiorców na skali składka zdrowotna wynosi 9 proc., u liniowców 4,9 proc. dochodu.

Co zrobić, jeśli wychodzi im strata (koszty są większe niż przychody)? Wtedy płacą składkę minimalną. W 2023 r., począwszy od lutego, wynosi 314,10 zł. Górnego ograniczenia nie ma.

Składkę zdrowotną liczymy nie tylko od dochodów z podstawowej działalności, np. sprzedaży towarów czy wykonywania usług. Także od innych, np. ze zbycia firmowego majątku.

Ryczałt i karta

Inne zasady są u przedsiębiorców, którzy rozliczają się z fiskusem ryczałtem. Zostali podzieleni na trzy grupy, w zależności od wysokości przychodów.

Ile wynosi ich składka zdrowotna w 2023 r.? Ci, którzy mają przychody (pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne) do 60 tys. zł rocznie płacą co miesiąc 376,16 zł. W drugim progu, przy przychodach od 60 tys. do 300 tys. zł, składka zdrowotna to 626,93 zł. Najlepiej zarabiający, powyżej 300 tys. zł, odprowadzają miesięcznie 1128,48 zł.

Składkę zdrowotną płacą też przedsiębiorcy, którzy rozliczają się w formie karty podatkowej. W 2023 r. wynosi 314,10 zł miesięcznie.

Przedsiębiorcy muszą też odprowadzić składkę zdrowotną za osoby współpracujące. To najczęściej najbliższa rodzina (małżonek, rodzice, dzieci), pomagająca w prowadzeniu firmy. W 2023 r. składka za współpracowników wynosi 470,20 zł miesięcznie.

Polski Ład i możliwości odliczenia składek zdrowotnych

Ulga na dwa sposoby

Składki zdrowotnej nie wolno już odliczać od podatku. Było to możliwe do końca 2021 r., przed wejściem Polskiego Ładu. Część przedsiębiorców może jednak skorzystać z nowych preferencji. Ci, którzy są na liniowym PIT mają dwie możliwości. Pierwsza – zaliczać składki zdrowotne do kosztów uzyskania przychodów. Druga – odliczać od dochodu. Na tych samych zasadach mogą rozliczyć wpłaty na ubezpieczenie zdrowotne osoby współpracującej.

Co się bardziej opłaca? Rozliczenie składki w kosztach. Dzięki temu wyjdzie nam niższy dochód. A u przedsiębiorców na liniowym PIT dochód jest nie tylko podstawą opodatkowania, ale także podstawą wymiaru składki zdrowotnej. Za jednym zamachem zmniejszymy więc podatek i wpłatę do ZUS.

Przedsiębiorcy na liniowym PIT mają limit ulgi. W 2023 r. wynosi 10,2 tys. zł.

Odliczenie od przychodu

Z ulgi mogą też skorzystać ryczałtowcy. Oni odliczają składki zdrowotne od przychodu. Nie mają górnego limitu. Ale uwaga – odliczyć można tylko połowę składek. Pozostałe nie dadzą podatkowych korzyści.

Ulgę mają także przedsiębiorcy rozliczający się w formie karty podatkowej. Mogą odpisać od podatku 19 proc. składki.

Preferencja nie przysługuje natomiast przedsiębiorcom na skali.

Polski Ład a składka zdrowotna wspólników spółek

Składka w spółce

Składki zdrowotne płacą też wspólnicy spółek. W cywilnej, partnerskiej oraz jawnej (z wyjątkami) rozliczają je tak jak przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli więc ktoś rozlicza się według skali i ma jednoosobową firmę, a także jest wspólnikiem spółki cywilnej, liczy składkę od sumy dochodów.

Wspólnicy spółki komandytowej płacą składkę zdrowotną w stałej kwocie. W 2023 r. wynosi 626,93 zł miesięcznie. Tyle płacą również wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o. oraz (od 1 stycznia 2023 r.) komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.

Składka zdrowotna w Polskim Ładzie a zawieszenie działalności

Właściciel firmy może zrobić przerwę w biznesie. Przepisy na to pozwalają. W czasie zawieszenia działalności nie wolno jej wykonywać i osiągać bieżących przychodów. Można jednak sprzedać środki trwałe i wyposażenie. Nie ma więc przeszkód, aby podczas przerwy w prowadzeniu firmy pozbyć się jej majątku. I nie płacić od transakcji składki zdrowotnej. Potwierdzają to interpretacje ZUS. Wynika z nich, że przy liczeniu dochodu na potrzeby składki zdrowotnej nie uwzględnia się przychodów uzyskanych podczas zawieszenia działalności. Z tego wniosek, że jeśli przedsiębiorca sprzeda w tym czasie firmowy majątek to nie będzie musiał płacić od niego składki.

Składka zdrowotna w Polskim Ładzie dla pracujących na umowie o pracę, zleceniu i emerytów

Składkę zdrowotną naliczamy też od pracowniczej pensji. Zajmuje się tym płatnik, czyli pracodawca. Składka zdrowotna wynosi 9 proc. podstawy wymiaru, czyli przychodu z umowy o pracę pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne. Podobnie jest u zleceniobiorcy.

Ani pracownik, ani zatrudniony na zleceniu nie mogą odliczyć składki od podatku (tak jak do końca 2021 r.). Ulga została zlikwidowana przez Polski Ład.

Składka zdrowotna potrącana jest też z emerytury (wynosi 9 proc.).

Składka zdrowotna w Polskim Ładzie – nowe zasady

Polski Ład zrewolucjonizował zasady rozliczania składki zdrowotnej. Niestety, dla wielu przedsiębiorców oznacza to podniesienie obciążeń. I więcej biurokratycznych obowiązków, muszą bowiem składać miesięczne deklaracje do ZUS.

Pozostało 95% artykułu
Sądy i trybunały
Presja na Trybunał. RPO zastosował uchwałę Sejmu ws. dublerów i Przyłębskiej
ABC Firmy
Poszkodowani w pożarach przedsiębiorcy bywają podejrzewani o złe intencje
Sądy i trybunały
Dlaczego asystent i referendarz nie są traktowani jak adwokat i notariusz?
Podatki
Dla kogo stawka 8,5 proc. ryczałtu? Ważny wyrok NSA
Prawo dla Ciebie
Ministerstwo wydało ważny komunikat. Chodzi o studia online