Do sprzedaży działki pracowniczej notariusz nie jest potrzebny

Czytelniczka zamierza odkupić zagospodarowaną już działkę (domek drewniany, drzewka, ogrodzenie itp.) położoną w większym kompleksie pracowniczych ogródków działkowych. – Czy ta transakcja musi być przeprowadzona przez notariusza i czy będę płaciła od tego jakiś podatek? – pyta.

„Odsprzedaż” ogródka działkowego znajdującego się w kompleksie ogrodów należących do Polskiego Związku Działkowców, zwanych do niedawna pracowniczymi, a teraz rodzinnymi, nie wymaga formy notarialnej. Strony jednak mogą, dla swej większej pewności, udać się do notariusza. Zgodnie z prawem o notariacie może on nadać formę aktu notarialnego każdej umowie, jeżeli taka jest wola stron.

[srodtytul]Własność domku i drzew[/srodtytul]

Formy aktu notarialnego wymaga tylko sprzedaż i darowizna nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Tymczasem użytkownik działki nie jest właścicielem gruntu. Jest tylko właścicielem nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się na działce, wykonanych lub kupionych z własnych środków, w tym domku, altany itp.

Status użytkownika działki określa [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=179035]ustawa z 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych[/mail], która zastąpiła ustawę z 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych. Jeżeli zaś chodzi o sam grunt, to zgodnie z art. 14 tej ustawy Polski Związek Działkowców (PZD) ustanawia na rzecz swoich członków prawo użytkowania działek.

Jeśli członek związku tego sobie życzy, może być ustanowione w drodze umowy cywilnoprawnej zawartej w formie aktu notarialnego prawa użytkowania działki. Polski Związek Działkowców musi mieć jednak uregulowane prawa do gruntu – użytkowanie wieczyste lub własność.

Prawo użytkowania podlega wpisaniu w księdze wieczystej. Uprawnienia i obowiązki członka Polskiego Związku Działkowców do działki normują wówczas przepisy kodeksu cywilnego o użytkowaniu. Prawo to jest niezbywalne, słowem, nie można go sprzedać.

[srodtytul]2 proc. dla urzędu skarbowego [/srodtytul]

W sytuacjach więc, w których mówi się potocznie o sprzedaży czy kupnie działki pracowniczej, naprawdę chodzi wyłącznie o przeniesienie na nabywcę własności urządzeń, obiektów i nasadzeń znajdujących się na danej działce, a wzniesionych czy kupionych przez poprzedniego użytkownika z własnej kieszeni.

Transakcja ta jest obciążona podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podatek od czynności cywilnoprawnych wynosi w tym wypadku 2 proc. wartości. Chodzi bowiem o własność, a stawka tego podatku obciążająca sprzedaż nieruchomości i rzeczy będących własnością sprzedającego to właśnie 2 proc. Obowiązywanie takiej stawki potwierdziło Ministerstwo Finansów w piśmie z 8 marca 2006 r. będącym odpowiedzią na pytanie „Rzeczpospolitej”.

Jeśli więc ustalona w umowie wartość domu, nasadzeń itp. wynosi np. 20 tys. zł, to fiskusowi należy oddać 400 zł. Podatek ten płaci się w urzędzie skarbowym właściwym wedle miejsca zamieszkania nabywcy działki. Aby dopełnić tego obowiązku, trzeba się posłużyć urzędowym formularzem (PCC-1 i PCC-1A), który można otrzymać w urzędzie skarbowym albo ściągnąć z Internetu ([link=http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=3&dzial=151&id=27765]www. mofnet. gov. pl>podatki> formularze podatkowe>inne[/mail]). Podatek od czynności cywilnoprawnych nie obciąża natomiast ani ustanowienia przez Polski Związek Działkowców na rzecz swojego członka wspomnianego prawa użytkowania działki, ani też ustanowionego aktem notarialnym prawa użytkowania, jeśli jest ono nieodpłatne, a taka jest reguła.

[srodtytul]Bez 10-proc. podatku [/srodtytul]

Dochód z „odsprzedaży” działki w ogrodzie rodzinnym nie podlega też 10-proc. podatkowi od sprzedaży nieruchomości. Nasadzenia, urządzenia i obiekty na działce nie są bowiem nieruchomościami.

Nie wchodzi też z reguły w rachubę podatek od sprzedaży rzeczy, skoro ten płaci się tylko wówczas, gdy sprzedaż następuje w ciągu sześciu miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło ich nabycie.

Oczywiście, w razie zaangażowania notariusza do spisania transakcji sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się na działce, a także do ustanowienia prawa użytkowania w drodze umowy cywilnoprawnej zawartej w formie aktu notarialnego należy się liczyć z koniecznością zapłacenia rejentowi wynagrodzenia.

Wysokość tej opłaty zależy od wartości przedmiotu transakcji.

[ramka][srodtytul]Co zwolnione, a co nie[/srodtytul]